No pasarán – Wikipedia, wolna encyklopedia

¡No pasarán! (pol. nie przejdą!)^[1] – hasło używane dla podkreślenia determinacji utrzymania swej pozycji w walce, pierwszy raz użyte przez Dolores Ibárruri w czasie wojny domowej w Hiszpanii. Stało się zawołaniem bojowym wszystkich antyfaszystów^[2].

W pełnej wersji słowa Dolores Ibárruri Gómez brzmiały: ¡No pasarán! Es preferible morir de pie que vivir de rodillas! („Nie przejdą! Lepiej umierać stojąc, niż żyć na klęczkach!”)^[3]. Od tego czasu powiedzenie to stało się najpopularniejszym hasłem używanym przez stronę republikańską i Brygady Międzynarodowe.

Gdy Madryt został zdobyty przez nacjonalistów, generał Francisco Franco w swym przemówieniu wygłoszonym po zdobyciu miasta 1 kwietnia 1939 roku stwierdził: Hemos pasado („przeszliśmy”)^[4], co było odpowiedzią na hasło republikanów^[5].

Jest to też tytuł wiersza Władysława Broniewskiego^[6] w którym poeta napisał:

„No pasaran” to też tytuł płyty i piosenki polskiego punkowego zespołu Blade Loki^[7], Włochaty^[8] oraz jednego z utworów Jamal^[9]. Pojawia się także w tytule piosenki zespołu rockowego T.Love^[10] oraz rosyjskiego rapera АК-47^[11].