Nostrzyk wołżański – Wikipedia, wolna encyklopedia

Nostrzyk wołżański
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

bobowate właściwe

Rodzaj

nostrzyk

Gatunek

nostrzyk wołżański

Nazwa systematyczna
Melilotus wolgicus Poir.
J.B.A.M.de Lamarck, Encycl., Suppl. 3: 648 (1814)[3]
Synonimy
  • Medicago ruthenica (Ser.) E.H.L.Krause
  • Melilotus integerrimus Steven ex Trautv.
  • Melilotus laxus Steven ex Trautv.
  • Melilotus micranthus Willd. ex Steven
  • Melilotus ruthenicus Ser. in A.P.de Candolle
  • Sertula ruthenica (Ser.) Kuntze
  • Trifolium melilotus-ruthenicum M.Bieb.[3]

Nostrzyk wołżański (Melilotus wolgicus Poir.) – gatunek roślin z rodziny bobowatych (Fabaceae). Występuje naturalnie we wschodniej Europie (Ukrainie i Rosji) oraz w zachodniej i środkowej Azji (zachodnia Syberia, Kazachstan i Mongolia)[3]. Jako introdukowany rośnie w wielu krajach europejskich oraz w rejonie Kaukazu[3]. W Polsce rośnie jako rzadko zawlekany, ale lokalnie zadomawiający się gatunek[4][5]. Zarejestrowany został w rozproszonych stanowiskach w południowej części kraju, poza tym w Szczecinie i Warszawie[6]. Rośnie na stepach i stromych stokach dolin rzecznych[7].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Roślina dwuletnia o pędzie zwykle silnie gałęzistym od dołu. Łodyga jest kanciasta i z rzadka owłosiona, osiąga do 100 cm (rzadziej do 120 cm[8]) wysokości[7].
Liście
Trójlistkowe. Listki dolnych liści rombowojajowate, górnych lancetowate do równowąskich, na wierzchołku zaostrzone lub tępe. Brzegi listków odlegle ząbkowane, u górnych liści często całobrzegie. Przylistki szczeciniaste, niepodzielone[7].
Kwiaty
Motylkowe, zebrane po 30–50 w luźne kwiatostany groniaste o długości 4–10 cm. Kwiaty osiągają 3–3,5 mm długości[7] i zwisają[8] na podobnej długości, cienkich szypułkach[7]. Rzadko owłosiony kielich jest dzwonkowaty, o rurce równo uciętej, dłuższej od ząbków. Korona jest biała, z żagielkiem dłuższym od skrzydełek i z nimi z kolei dłuższymi od łódeczki. Zalążnia z dwoma zalążkami[7].
Owoc
Siatkowato żyłkowany strąk długości około 5 mm, zwykle z pojedynczym nasionem, rzadziej z dwoma[7].
Gatunki podobne
W Europie Środkowej biało kwitnie znacznie częściej spotykany nostrzyk biały M. albus, który różni się gęstszymi kwiatostanami, większymi kwiatami osiągającymi 4–5 mm i krótszymi szypułkami (do 1,5 mm)[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2024-01-29] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-01-29] (ang.).
  3. a b c d Melilotus wolgicus Poir., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-29].
  4. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006, s. 272. ISBN 83-01-14342-8.
  5. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 115, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 356, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  7. a b c d e f g h Władysław Szafer, Bogumił Pawłowski (red.), Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych, t. VIII, Warszawa: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959, s. 47-48.
  8. a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 272. ISBN 83-01-14342-8.