O krasnoludkach i o sierotce Marysi – Wikipedia, wolna encyklopedia

O krasnoludkach i o sierotce Marysi
Ilustracja
Okładka pierwszego wydania (1896)
Autor

Maria Konopnicka

Typ utworu

utwór dla dzieci

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Warszawa

Język

polski

Data wydania

1896

Wydawca

Michał Arct

Figurki Króla Błystka i Kociego Oczka w Suwałkach, wzorowane na ilustracjach Jana Marcina Szancera.

O krasnoludkach i o sierotce Marysibaśń literacka Marii Konopnickiej wydana w 1896 w Warszawie przez Michała Arcta.

W 2018 Biblioteka Narodowa pozyskała kompletny egzemplarz pierwszego wydania książki[1]. Widnieje na nim data „1896”, jednak książka ukazała się w wydawnictwie Michała Arcta jeszcze przed Bożym Narodzeniem w 1895, by mogła być prezentem świątecznym[1]. Pierwsze wydanie ozdobione zostało dwunastoma całostronicowymi ilustracjami[1]. Od 2024 egzemplarz jest częścią wystawy stałej w Pałacu Rzeczypospolitej[1].

Charakterystyka utworu

[edytuj | edytuj kod]

Utwór pisany jest prozą poetycką z obszernymi wierszowanymi fragmentami. Jego akcja rozgrywa się w świecie mityczno-baśniowym a zarazem realnym; w następstwie pór roku – od wiosny do jesieni. Bohaterami baśni jest gromada krasnoludków, którymi rządzi król Błystek. Krasnoludki, które zimę spędziły pod ziemią, wychodzą wiosną na powierzchnię i spotykają ludzi. Pomagają ubogiej gęsiarce, sierotce Marysi, odnaleźć jej zagubione gąski. Udaje im się też wyciągnąć rodzinę ubogiego chłopa Skrobka z biedy. Jesienią powracają znowu pod ziemię[2].

W baśni tej występują zdarzenia i postacie fantastyczne, jak i całkiem realne. Jest w niej zawarta pochwała pracy ludzkiej oraz kult symboliki ziemi i rolnictwa.

Na baśń składa się kilka równoległych wątków:

  • pobyt krasnoludków poza ich królestwem, w świecie ludzi;
  • dzieje sierotki Marysi;
  • przypadki krasnoludków – Podziomka i Koszałka-Opałka.

Adaptacje i ekranizacje

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Pałac Rzeczypospolitej. Trzy razy otwierana. Najcenniejsze zbiory Biblioteki Narodowej w Pałacu Rzeczypospolitej. Tomasz Makowski (oprac.), Patryk Sapała (współprac.). Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2024, s. 9, 178.
  2. Tadeusz Januszewski, Słownik pisarzy i lektur dla szkół podstawowych, wyd. Delta. Str. 60

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Tadeusz Januszewski, Słownik pisarzy i lektur dla szkół podstawowych, wyd. Delta

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]