Ognik szkarłatny – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ognik szkarłatny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

różowate

Rodzaj

ognik

Gatunek

ognik szkarłatny

Nazwa systematyczna
Pyracantha coccinea M.Roem.
Fam. nat. syn. monogr. 3:219. 1847, nom. cons.
Synonimy
  • Cotoneaster pyracantha (L.) Spach
  • Crataegus pyracantha (L.) Medik.
  • Mespilus pyracantha L.[3]
Kwitnące pędy

Ognik szkarłatny (Pyracantha coccinea M.Roem) – gatunek krzewu należący do rodziny różowatych. Rodzime obszary jego występowania to południowa i środkowa Europa oraz Azja Zachodnia i Kaukaz[3]. W środkowej Europie znany już od XVII wieku jako krzew ozdobny i parkowy. Jest uprawiany w wielu rejonach świata, również w Polsce.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Krzew o zwieszających się gałęziach. Osiąga szerokość do 1,8 m i wysokość 1–3 m, w dobrych warunkach nawet do 4,5 m.
Liście
Zimozielone, lancetowate, na brzegu piłkowane. Skórzaste i błyszczące, długości 2–4 cm, na krótkich ogonkach. Na obszarach o cieplejszym klimacie liście są zimozielone, w Polsce jednak przy pierwszym silniejszym mrozie brunatnieją[4]
Kwiaty
Białe, drobne, zebrane w podbaldachy, obficie odwiedzane przez pszczoły[4]. Kwitnie w maju i czerwcu.
Owoce
Kuliste, barwy od żółtej po czerwoną. Długo utrzymują się na krzewie. Są niesmaczne i lekko trujące[5].

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Roślina uprawiana jako ozdobna, głównie ze względu na barwne i długo utrzymujące się na krzewie owoce (od sierpnia do grudnia, czasami nawet dłużej)[4]. Kwiaty są mało ozdobne. Doskonale sprawdza się w miastach. Szczególnie efektownie wygląda rosnąca w długich szpalerach, nadaje się również na nieformowane żywopłoty. Jest wytrzymała na upały, suszę, a także na spaliny. Strefy mrozoodporności 5–9[6]. Wymaga stanowisk słonecznych i osłoniętych od wiatru. Wskazane jest podlewanie w czasie dłuższej suszy, a także przed zimą (by roślina mogła zgromadzić zapas wody dla późno obumierających liści). Aby zachowała zwarty pokrój, można ją przycinać. Jest podatna na zarazę ogniową i parcha jabłoni[6].

Odmiany (wybór)[6][4]

[edytuj | edytuj kod]
  • `Golden Charmer` – wolno rosnąca, o żółtych owocach
  • `Fructo Luteo` – o jaskrawożółtych, a po dojrzeniu jasnożółtych owocach
  • `Kasan` – o pomarańczowoczerwonych owocach
  • `Lalandei` – odmiana wyhodowana we Francji w latach 70. Rośnie szybko, ma wzniesione pędy i jaskrawopomarańczowe owoce
  • `Orange Glow` – szybko rosnąca, o pomarańczowych owocach
  • `Red Column – ma kolumnowy pokrój i jasnoczerwone owoce
  • `Soleil d`Or – o jasnozielonych liściach i dużych, złocistożółtych owocach. Rozrasta się szeroko. Jest dość wrażliwa na mróz.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-26] (ang.).
  3. a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-04-28].
  4. a b c d Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.
  5. Joachim Mayer, Heinz-Werner Schwegler: Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”. ISBN 978-83-7175-627-6.
  6. a b c Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Mark Bachofer, Joachim Mayer: Drzewa. Warszawa: Multico, 2007. ISBN 978-83-7073-451-0.