Ognik szkarłatny – Wikipedia, wolna encyklopedia
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | ognik szkarłatny | ||
Nazwa systematyczna | |||
Pyracantha coccinea M.Roem. Fam. nat. syn. monogr. 3:219. 1847, nom. cons. | |||
Synonimy | |||
|
Ognik szkarłatny (Pyracantha coccinea M.Roem) – gatunek krzewu należący do rodziny różowatych. Rodzime obszary jego występowania to południowa i środkowa Europa oraz Azja Zachodnia i Kaukaz[3]. W środkowej Europie znany już od XVII wieku jako krzew ozdobny i parkowy. Jest uprawiany w wielu rejonach świata, również w Polsce.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Krzew o zwieszających się gałęziach. Osiąga szerokość do 1,8 m i wysokość 1–3 m, w dobrych warunkach nawet do 4,5 m.
- Liście
- Zimozielone, lancetowate, na brzegu piłkowane. Skórzaste i błyszczące, długości 2–4 cm, na krótkich ogonkach. Na obszarach o cieplejszym klimacie liście są zimozielone, w Polsce jednak przy pierwszym silniejszym mrozie brunatnieją[4]
- Kwiaty
- Białe, drobne, zebrane w podbaldachy, obficie odwiedzane przez pszczoły[4]. Kwitnie w maju i czerwcu.
- Owoce
- Kuliste, barwy od żółtej po czerwoną. Długo utrzymują się na krzewie. Są niesmaczne i lekko trujące[5].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Roślina uprawiana jako ozdobna, głównie ze względu na barwne i długo utrzymujące się na krzewie owoce (od sierpnia do grudnia, czasami nawet dłużej)[4]. Kwiaty są mało ozdobne. Doskonale sprawdza się w miastach. Szczególnie efektownie wygląda rosnąca w długich szpalerach, nadaje się również na nieformowane żywopłoty. Jest wytrzymała na upały, suszę, a także na spaliny. Strefy mrozoodporności 5–9[6]. Wymaga stanowisk słonecznych i osłoniętych od wiatru. Wskazane jest podlewanie w czasie dłuższej suszy, a także przed zimą (by roślina mogła zgromadzić zapas wody dla późno obumierających liści). Aby zachowała zwarty pokrój, można ją przycinać. Jest podatna na zarazę ogniową i parcha jabłoni[6].
Odmiany (wybór)[6][4]
[edytuj | edytuj kod]- `Golden Charmer` – wolno rosnąca, o żółtych owocach
- `Fructo Luteo` – o jaskrawożółtych, a po dojrzeniu jasnożółtych owocach
- `Kasan` – o pomarańczowoczerwonych owocach
- `Lalandei` – odmiana wyhodowana we Francji w latach 70. Rośnie szybko, ma wzniesione pędy i jaskrawopomarańczowe owoce
- `Orange Glow` – szybko rosnąca, o pomarańczowych owocach
- `Red Column – ma kolumnowy pokrój i jasnoczerwone owoce
- `Soleil d`Or – o jasnozielonych liściach i dużych, złocistożółtych owocach. Rozrasta się szeroko. Jest dość wrażliwa na mróz.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-26] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-04-28].
- ↑ a b c d Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.
- ↑ Joachim Mayer, Heinz-Werner Schwegler: Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”. ISBN 978-83-7175-627-6.
- ↑ a b c Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]Mark Bachofer, Joachim Mayer: Drzewa. Warszawa: Multico, 2007. ISBN 978-83-7073-451-0.
- BioLib: 39584
- EoL: 635933
- EUNIS: 181150
- Flora of North America: 242417076
- FloraWeb: 4662
- GBIF: 2988188
- identyfikator iNaturalist: 57254
- IPNI: 730611-1
- ITIS: 25293
- NCBI: 193309
- Plant Finder: 286399
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): rjp-447
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:730611-1
- Tela Botanica: 54118
- identyfikator Tropicos: 27800338
- USDA PLANTS: PYCO2
- CoL: 4QPXZ