Olejek eukaliptusowy – Wikipedia, wolna encyklopedia

Olejek eukaliptusowy – nazwa rodzajowa określająca olej destylowany z liści lub świeżych, szczytowych gałązek eukaliptusa, który należy do rodziny roślin mirtowatych[1]. Do rodzaju eukaliptus należy wiele gatunków roślin, pochodzących z AustraliiNowej Gwinei oraz południowo-wschodniej Indonezji, przy czym szereg z nich uprawianych jest w wielu miejscach na świecie (USA, Indie, Chiny, Europa)[1]. Olejek eukaliptusowy jest szeroko wykorzystywany, głównie w przemyśle farmaceutycznym, chemicznym i kosmetycznym, ze względu na naturalne właściwości antyseptyczne, aromatyzujące i lecznicze. Wytwarza się go w procesie destylacji liści rośliny z parą wodną[1].

Skład

[edytuj | edytuj kod]

Olejek eukaliptusowy otrzymuje się głównie z gatunku Eucalyptus globulus. Występuje on w wielu chemotypach. Do najpopularniejszych należy chemotyp cyneolowy. Według Farmakopei Europejskiej, olejek eukaliptosowy powinien zawierać nie mniej niż 70% 1,8-cyneolu, 0,05–10% alfa-pinenu, 0,05–1,5% beta-pinenu i 0,05–1,5% alfa-felandrenu[1].

Zastosowania

[edytuj | edytuj kod]

Zawarty w olejku eukaliptusowym 1,8-cyneol (eukaliptol) to chętnie stosowany w wielu preparatach farmaceutycznych składnik, przyczyniający się do łagodzenia objawów grypy i przeziębienia. Można go spotkać w takich produktach jak środki wykrztuśne, pastylki do ssania, maści i środki do inhalacji górnych dróg oddechowych. Olejek eukaliptusowy posiada cenne właściwości przeciwbakteryjne, pozwalające przeciwdziałać chorobom gardła i oskrzeli[2]. Bardzo skuteczna w tym przypadku jest metoda wziewna, zmniejszająca przekrwienie tkanek wewnętrznych, a tym samym poprawiająca komfort i uczucie ulgi[3].

Innym istotnym składnikiem olejku eukaliptusowego to alfa-terpineol, zapewniający właściwości chłodzące i kojące, szczególnie przydatne w preparatach do masażu ciała[4].

Wstępne badania wykazały, że olejek eukaliptusowy może zapewniać naturalne właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe, które można wykorzystywać w postaci środków miejscowego zastosowania, takich jak kremy, maści czy balsamy[5].

Olejek eukaliptusowy stosowany jest często do produkcji preparatów do higieny osobistej, takich jak płyny do płukania ust[1] czy pasty do zębów. Zapewniają one naturalną ochronę przeciwbakteryjną, zapobiegającą rozwojowi infekcji i zakażeń[6]. Innym popularnym zastosowaniem jest wykorzystanie olejku eukaliptusowego w produkcji środków rozgrzewających do nacierań klatki piersiowej i pleców podczas infekcji sezonowych[1].

Dawniej z olejku eukaliptusowego produkowano preparaty odstraszające mole i inne owady, środki aromatyzujace do kin oraz mieszanki antyseptyczne[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g Marta K. Grochowalska, Aleksander K. Smakosz, Mieszanki olejków eterycznych do aromaterapii. Ponad 140 przepisów: tradycja, badania, praktyka, wyd. 1, Wrocław & Częstochowa: Pharmacopola, 2024, s. 148–157.
  2. M.H. Salari i inni, Antibacterial effects of Eucalyptus globulus leaf extract on pathogenic bacteria isolated from specimens of patients with respiratory tract disorders, „Clinical Microbiology and Infection”, 12 (2), 2006, s. 194–196, DOI10.1111/j.1469-0691.2005.01284.x, ISSN 1198-743X, PMID16441463 (ang.).
  3. Xiao-qin Lu i inni, [Effect of Eucalyptus globulus oil on lipopolysaccharide-induced chronic bronchitis and mucin hypersecretion in rats], „Zhongguo Zhong Yao Za Zhi”, 29 (2), 2004, s. 168–171, ISSN 1001-5302, PMID15719688 (chiń.).
  4. "Eucalyptus Oil Uses and Benefits: Essential Oil Spotlight"
  5. H Göbel, G Schmidt, D Soyka, Effect of Peppermint and Eucalyptus Oil Preparations on Neurophysiological and Experimental Algesimetric Headache Parameters, „Cephalalgia”, 14 (3), 1994, s. 228–234, DOI10.1046/j.1468-2982.1994.014003228.x, ISSN 0333-1024, PMID7954745 (ang.).
  6. Hideki Nagata i inni, Effect of Eucalyptus Extract Chewing Gum on Periodontal Health: A Double-Masked, Randomized Trial, „Journal of Periodontology”, 79 (8), 2008, s. 1378–1385, DOI10.1902/jop.2008.070622, PMID18672986 (ang.).