French
DeutschOnuca – Wikipedia, wolna encyklopedia
Onuca (gwar. łonyca) – kwadratowy (około 40 × 40 centymetrów) lub prostokątny (około 40 × 80 centymetrów) kawałek tkaniny lnianej lub bawełnianej flaneli używany zamiast skarpet. Onuca prostokątna używana była do butów z wysoką cholewką.
Używana była w dawnej Polsce. Pod koniec czasów saskich w miejsce onuc zaczęto używać skarpetek i mesztów tureckich. W ówczesnym wojsku zarówno oficerowie, jak i żołnierze, zwłaszcza podczas kampanii, używali onuc w miejsce pończoch i skarpet, jako lepiej utrzymujących ciepło, nieulegających tak podarciu i łatwiejszych do prania[1].
Zwyczaj używania onuc najdłużej w Polsce przetrwał w wojsku – do lat 80. XX wieku, gdy skarpety były już w powszechnym użyciu – oraz regionach wiejskich. Podobnie jak skarpety, onuca była warstwą ubioru chroniącą stopy przed zimnem i otarciami oraz izolującą je od obuwia. Prawidłowo założona, spełniała dobrze swoją rolę, lecz nawet niewielkie fałdy powodowały dotkliwe otarcia stóp[potrzebny przypis].
Współcześnie onuc używają niektóre armie państw byłego Związku Radzieckiego. Z wyposażenia armii rosyjskiej onuce zostały wycofane oficjalnie w 2013 roku[2].
Onuce stosowane są również w górnictwie[3], gdzie istnieje potrzeba długotrwałego noszenia butów gumowych i istnieje ryzyko otarć związanych z brakiem możliwości ich ściągnięcia, i zsunięciem skarpet.
W polityce
[edytuj | edytuj kod]Podczas trwającej od 2022 roku rosyjskiej inwazji na Ukrainę, wyrażenia onuca lub ruska onuca zyskały popularność w Internecie jako pejoratywne określenia osób o prorosyjskich lub antyukraińskich poglądach bądź oskarżanych o bycie płatnymi rosyjskimi trollami. „Ruskich onucą” nazwany został między innymi poseł Grzegorz Braun, przez wicemarszałek Małgorzatę Gosiewską[4][5][6][7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zygmunt Gloger: Litera O. [w:] Encyklopedia Staropolska [on-line]. Biblioteka Literatury Polskiej w Internecie, Uniwersytet Gdański, 1900-1903. [dostęp 2011-11-14]. (pol.).
- ↑ Rosyjska armia po 300 latach rezygnuje z onuc. dzieje.pl, 2013-01-15. [dostęp 2022-03-04].
- ↑ Pranie odzieży roboczej górników. Odzież robocza BHP, 2011-08-01. [dostęp 2011-11-14]. (pol.).
- ↑ Onuce i pożyteczni idioci. Jak Rosja sieje w Polsce zamęt dzięki prawicy [online], Newsweek.pl [dostęp 2022-03-19] (pol.).
- ↑ Tomasz Rowiński, Zastanów się, czy nie jesteś „ruską onucą” [online], „Do Rzeczy”, 11 marca 2022 [dostęp 2022-03-19] (pol.).
- ↑ Ruska onuca – co oznacza określenie, którym bywa nazywany Grzegorz Braun? [online], vibez.pl [dostęp 2022-03-19] (pol.).
- ↑ Łukasz Kuczera, "Największy cham Rzeczypospolitej, ruska onuca". Awantura w Sejmie [online], wiadomosci.wp.pl, 16 listopada 2022 [dostęp 2023-11-13] (pol.).