Pański Kamień – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pański Kamień
Ilustracja
Widok z Hali na Muńczole
Państwo

 Polska
 Słowacja

Położenie

Powiat Namiestowo, powiat żywiecki

Pasmo

Beskid Żywiecki/Beskidy Orawskie

Wysokość

1023 m n.p.m.

Położenie na mapie Beskidu Żywieckiego, Małego i Makowskiego
Mapa Beskidu Żywieckiego, Małego i Makowskiego z zaznaczoną granicą Polski, na dole po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Pański Kamień”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Pański Kamień”
Ziemia49°24′13,6″N 19°09′12,3″E/49,403778 19,153417

Pański Kamień lub Pański Kopiec (słow. Krkoškula – 1023 m) – zachodni koniec Równego Beskidu w Grupie Oszusa w Beskidzie Żywieckim (na Słowacji są to Beskidy Orawskie). Przebiega przez niego granica polsko-słowacka. Nie jest to szczyt, lecz miejsce, w którym kończy się mający długość około 1,3 km grzbiet Równego Beskidu. Na północno-zachodnią stronę z Pańskiego Kamienia Równy Beskid opada stromo do przełęczy Pański Kamień (ok. 980 m), oddzielającej go od Beskidu Bednarów (1093 m). Północne stoki Pańskiego Kamienia są polskie i opadają do dopływu potoku Urwisko w Soblówce, w południowym kierunku, już na Słowacji odchodzi od niego krótki grzbiet opływany przez dwa źródłowe cieki potoku o nazwie Jurikov potok. Rejon Pańskiego Kamienia jest zalesiony[1][2].

Nazwa miejsca pochodzi od znajdującego się na nim prostopadłościennego głazu z napisami. Zamontowany on tutaj został jako graniczny kopiec dóbr Zamku Orawskiego, ale także dla uczczenia pracowników tego zamku. Inicjatorem był Robert Rovland, będący od 1884 nadleśniczym na Zamku Orawskim. Na kamieniu kazał on wyryć funkcje i nazwiska leśników oraz datę 16 czerwca 1888.

Napisy znajdujące się na kamieniu[3]
Kvak M. és Gy.

Erdödka

PANSKI : KOPEC.

Scholcz. O. erdömes. Valdb. v. Tiefenthal.

Rovland. R. föerde: Obför. H. Mucha

Rusznyak. Th. erdeseg. Förs. R. Scholcz

Vojtkulyok. J. csosz. Adjk. O. Hirt.

Kelt 1888 Juniusho 16ao

Eilge. K. erdeszseged

                                    Balun J.

Obok nazwisk niemieckich są wyryte także nazwiska o polskim pochodzeniu (Mucha, Rusznyak, Vojtkulyok).

Napis wykuty na bocznej (południowej) ścianie kamienia podaje prawdopodobnie nazwisko (Kvak) i pierwsze litery imion (M. i Gy.) właścicieli lasu rozciągającego się po tej stronie[3], natomiast Erdödka to ówczesna węgierska nazwa miejscowości Orawska Leśna[4].

Napis Balun J., umieszczony na ścianie frontowej pionowo, u dołu, z boku po prawej stronie, może być podpisem kamieniarza - wykonawcy obiektu[3].

Szlak turystyczny

[edytuj | edytuj kod]
Szlak niebieski słowacki szlak graniczny

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000. Kraków: Wyd. „Compass”, 2011. ISBN 978-83-7605-084-3.
  2. ↑ Turystyczna i satelitarna mapa Słowacji. [dostęp 2012-01-10].
  3. ↑ a b c Romuald Zaręba. Stary kamień graniczny na Pańskim Kopcu w Beskidzie Ujsolskim. „Wierchy. Rocznik poświęcony górom”. R. 48 (1979), s. 248-250, 1981. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej i Narciarskiej PTTK w Krakowie. ISSN 0137-6829. (pol.). 
  4. ↑ Stanisław Figiel, Piotr Krzywda: Beskid Żywiecki. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006. ISBN 83-89188-59-7.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pański_Kamień&oldid=75644845”