Park im. Miasta Roth w Raciborzu – Wikipedia, wolna encyklopedia


Park im. Miasta Roth (zwany także parkiem łabędziowym, dawniej Eichendorffpark od nazwiska poety Josepha von Eichendorffa) – park w Raciborzu, położony w dzielnicy Nowe Zagrody pomiędzy ulicami Opawską, Bema i Kochanowskiego, na terenie dawnego cmentarza katolicko-ewangelickiego. Nazwa parku została nadana ku czci miasta Roth w Bawarii, z którym Racibórz ma podpisaną umowę partnerską.

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]
Staw i 3 fontanny

Na terenie parku znajduje się staw o powierzchni około 10 000 m², na którym znajduje się zadrzewiona wysepka[1][2]. Park ma rozbudowaną sieć ścieżek spacerowych oraz ogrodzony plac zabaw dla dzieci, nie ma jednak oświetlenia. W parku znajdują się cztery pomniki przyrody objęte ochroną prawną: bluszcz pospolity, cypryśnik błotny, grab pospolity oraz jesion wyniosły[1][3]. Staw zasilany jest ze sztucznego strumienia, a także fontanny, o trzech dyszach, z których woda tryska pod ciśnieniem na wysokość 12 metrów[4]. Przy stawie znajduje się również zabytkowy, odremontowany budynek szaletu, którego dach stanowi taras widokowy.

Na zachód od stawu znajdują się pozostałości po pomniku ku czci poległych w czasie I wojny światowej z 1926 roku, a mianowicie boczne balustrady z ławkami[5].

 Zobacz też: Pomnik poległych w czasie I wojny światowej w Parku im. Miasta Roth w Raciborzu.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W części zachodniej parku znajdował się dawny cmentarz katolicko-ewangelicki, który istniał od 1807 roku do lat 50. XX wieku[6]. 13 września 1925 roku podczas I Górnośląskiej Olimpiady, która odbywała się w Raciborzu, pochód zmierzający na nowe kąpielisko miejskie zatrzymał się na cmentarzu, gdzie przy pomniku poległych podczas I wojny światowej oraz wojny francusko-pruskiej uczczono pamięć zmarłych[7].

 Osobny artykuł: Cmentarz katolicko-ewangelicki przy ulicy Opawskiej w Raciborzu.
Park im. Miasta Roth – nagrobek z 1915 roku

Przed wojną istniał również park, zwany Parkiem Eichendorffa (niem. Eichendorffpark), który przylegał do cmentarza[8]. W 1914 roku władze miasta wykupiły od rodziny Zender nieużytki, które znajdowały się obok szpitala miejskiego przy ul. Bema i cmentarza katolicka-ewangelickiego przy ul. Opawskiej. W 1920 roku Sußmann, architekt terenów zielonych z Jeleniej Góry miał za zadanie opracować plan parku, który miał powstać na wykupionych terenach. Na jego planach w centralnej części parku miał się znaleźć staw o powierzchni około jednego hektara, wokół którego poprowadzono alejki wśród drzew[9]. Staw nazwano stawem gondolowym (niem. Gondelteich)[8][9]. Służył on w lecie mieszkańcom do przejażdżek łodziami, a w zimie jako lodowisko[9][10]. Łodzie znajdowały się przy pomoście od strony ul. Bema. Obok pomostu znajdował się drewniany domek, w którym była piwiarnia oraz kwiaciarnia. Po wojnie w tym domku mieścił się oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Staw zasilały w wodę cztery studnie artezyjskie, tzw. łaźnie Keila przy ul. Warszawskiej. Oprócz tego przy stawie wybudowano murowany budynek, w którym znajdowała się piwiarnia i publiczna toaleta, z której zanieczyszczenia były przepompowywane do miejskiej sieci kanalizacyjnej, a nie do stawu. Budynek posiadał także taras, na którym znajdowały się stoliki oraz specjalne miejsce dla orkiestry dętej, która miała zwyczaj grać tam w niedzielne popołudnie. W 1926 roku nieopodal stawu, na zachód od niego wzniesiono pomnik poległych w czasie I wojny światowej[5]. W latach 20. XX wieku park był ulubionym miejscem wypoczynku i sportu mieszkańców miasta; w zimie urządzano tam lodowisko, na którym w latach 30. odbyły się mistrzostwa Niemiec w łyżwiarstwie figurowym.

Po likwidacji cmentarza w latach 50. XX wieku rozebrano kaplicę cmentarną i nagrobki i do dziś zachowało się ich tylko kilka. Przy starym szpitalu znajduje się rzeźba nagrobna wykonana z białego marmuru, przedstawiająca kobietę w luźnej sukni ze spuszczoną głową, którą wspiera jej dłoń oparta na nieobrobionym kamieniu. Rzeźba znajduje się na czworobocznym cokole, a stworzył ją R. Felderhoff. Rzeźba była elementem nagrobka Ludwika Reinersa, który zmarł w 1915 roku[6]. W czasie kiedy cmentarz zamieniano na park, Kazimierz Świtliński, ówczesny szef zieleni miejskiej postarał się, aby ścieżki spacerowe biegły starymi alejkami cmentarnymi, a nie po grobach[11]. Architekt Sußmann w swoich planach zakładał również przekształcenie cmentarza w park i połączenie go z parkiem Eichendorffa[12]. Po wojnie przy stawie znajdowała się restauracja Rybaczówka.

Mapa

[edytuj | edytuj kod]
1. Pozostałości po pomniku poległych w czasie I wojny światowej
2. Pozostałości po cmentarzu katolicko-ewangelickim – rzeźba nagrobna Ludwika Reinersa
3. Budynek dawnego szaletu
4. Sztuczny strumień zasilający staw
5. Plac z herbami miast: Raciborza i Roth
6. Plac zabaw
7. Pomnik przyrody – cypryśnik błotny
   Mapa Parku im. Miasta Roth
8. Pomnik przyrody – bluszcz pospolity
9. Pomnik przyrody – jesion wyniosły
10. Pomnik przyrody – grab pospolity

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Strategia rozwoju miasta Racibórz na lata 2006-2015. Racibórz. s. 48.
  2. ↑ Urząd Miasta Racibórz: Park Roth. [dostęp 2008-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 marca 2008)].
  3. ↑ Raciborz.com.pl: Rada Miasta ustanowiła pomniki przyrody. [dostęp 2009-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 listopada 2012)].
  4. ↑ Grzegorz Wawoczny: Fontanny już działają. [dostęp 2008-02-19].
  5. ↑ a b Paweł Newerla: Dzieje Raciborza i jego dzielnic. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2008, s. 378-379. ISBN 978-83-89802-73-6.
  6. ↑ a b Grzegorz Wawoczny: Zabytki powiatu raciborskiego. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2007, s. 63-64. ISBN 978-83-89802-36-1.
  7. ↑ Piotr Sput. Górnośląska Olimpiada. „Ziemia Raciborska”. 8-11 (26-29), s. 18, 2000. ISSN 1505-9235. 
  8. ↑ a b Parku przypominanie. [dostęp 2008-02-19].
  9. ↑ a b c Paweł Newerla: Dzieje Raciborza i jego dzielnic. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2008, s. 377. ISBN 978-83-89802-73-6.
  10. ↑ Paweł Newerla: Dzieje Raciborza i jego dzielnic. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2008, s. 378. ISBN 978-83-89802-73-6.
  11. ↑ Grzegorz Wawoczny: Najsłynniejszy Żyd z Raciborza − rewizjonista, Niemiec i wermachtowiec. [dostęp 2008-02-19].
  12. ↑ Paweł Newerla: Dzieje Raciborza i jego dzielnic. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2008, s. 379. ISBN 978-83-89802-73-6.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Grzegorz Wawoczny: Zabytki powiatu raciborskiego. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2007, s. 63-64. ISBN 978-83-89802-36-1.
  • Paweł Newerla: Dzieje Raciborza i jego dzielnic. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2008, s. 377-379. ISBN 978-83-89802-73-6.
  • Piotr Sput. Górnośląska Olimpiada. „Ziemia Raciborska”. 8-11 (26-29), s. 18, 2000. ISSN 1505-9235. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Park_im._Miasta_Roth_w_Raciborzu&oldid=74446926”