Pasmo Sowińca – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pasmo Sowińca od południowej strony i Klasztor Kamedułów
Fragment Pasma Sowińca

Pasmo Sowińca – pasmo wzniesień pomiędzy Wisłą a Rudawą ciągnące się do Obniżenia Cholerzyńskiego, w większości położone w granicach Krakowa, w jego zachodniej części[1].

Jest to izolowany zrąb tektoniczny w obrębie Bramy Krakowskiej, upadający uskokami do Obniżenia Cholerzyńskiego (od wschodu) i do dolin Wisły (od południa) oraz Rudawy (od północy)[1]. Jest on przedłużeniem Garbu Tenczyńskiego[2].

Pasmo składa się z dwóch masywów Sowińca i dwuwierzchołkowego wzgórza ze szczytami Sikornik i Góra św. Bronisławy[3], rozdzielonych szeroką Przegorzalską Przełęczą. Najwyższe wzgórza znajdują się w zachodniej części, są to:

Pasmo Sowińca w znacznej części porośnięte jest lasem (Las Wolski), pełniąc funkcje rekreacyjne dla krakowian. Stosunkowo duże różnice wysokości względnych sprawiają, że rzeźba terenu jest bardzo urozmaicona. Stoki porozcinane są głęboko wciętymi wąwozami i parowami (od południa: Skowronków Dół, Wroni Dół, Łupany Dół; od zach.: Mokry Dół; od północy: Zielony Dół, Wolski Dół; od wschodu: Poniedziałkowy Dół, Wilczy Dół, i inne już mniejsze), o łagodniejszych zboczach w górnych partiach[3]. Na zboczach spotyka się liczne jurajskie skałki wapienne. Najbardziej znane objęte są ochroną jako rezerwaty przyrody[1]:

W zachodniej części wzniesień znajduje się erem i kościół kamedułów na Bielanach (na Srebrnej Górze), Kopiec Piłsudskiego (na Sowińcu) oraz krakowski ogród zoologiczny (na Pustelniku). We wschodniej części – Kopiec Kościuszki (na Sikorniku)[3]. Od lat 20. do 50. XX wieku funkcjonowały tutaj skocznie narciarskie[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  2. a b Pasmo Sowińca – Las Wolski [online] [dostęp 2013-10-10] (pol.).
  3. a b c Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2015-04-01].
  4. Adrian Dworakowski, Przewodnik po polskich skoczniach narciarskich 2013 [online], skijumping.pl [dostęp 2019-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
Widok na Pasmo Sowińca z Liszek
Widok na Pasmo Sowińca z Liszek