Pianka okazała – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pianka okazała
Ilustracja
Dwa owocniki na azalii
Systematyka[1]
Domena

eukarionty

Królestwo

pierwotniaki

Typ

Amoebozoa

Podtyp

śluzowce

Klasa

Myxogastrea

Rząd

Stemonitida

Rodzina

Didymiaceae

Rodzaj

pianka

Gatunek

pianka okazała

Nazwa systematyczna
Mucilago crustacea P. Micheli ex F.H. Wigg.
Prim. fl. holsat. (Kiliae): 112 (1780)

Pianka okazała (P. Micheli ex F.H. Wigg.) – gatunek śluzowca[2].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Didymiidae, Stemonitida, Myxogastria, Myxogastrea, Mycetozoa, Amoebozoa, Protozoa[2].

Nazwa polska na podstawie pracy naukowej[3]. Niektóre synonimy nazwy naukowej[4]:

  • Mucilago dictyospora (R.E. Fr.) Lizárraga, G. Moreno & Illana 1999
  • Mucilago spongiosa (Leyss.) Morgan 1897
  • Mucor spongiosus Leyss. 1783
  • Reticularia alba Bull. 1788
  • Spumaria alba (Bull.) DC. 1805
  • Spumaria solida (Sturgis) H. Jahn 1923

Morfologia i tryb życia

[edytuj | edytuj kod]

Plazmodium pianki okazałej może osiągać szerokość do 5 cm i długość do 10 cm. Swoją wewnętrzną strukturą przypomina rafę koralową lub pianę i często obejmuje dookoła pęd rośliny. Ma barwę od białej do kremowej, a na starość, po odpadnięciu kory szarą do czarnej. Podczas wzrostu pełza na podłożu, pozostawiając w miejscu pełzania błoniasty i wapienny szlak. Przygotowując się do wytwarzania zarodników wspina się na suche i zacienione podłoża, np. na łodygi roślin. Może wspinać się nawet na pionowym podłożu. W sprzyjających warunkach wytwarza owocniki o długości 4–10 cm, za młodu białe, w stanie dojrzałym żółte. Mają rozmaity kształt, w zależności od podłoża. Leżnia (hypothallus) przylega bezpośrednio do podłoża. Zewnętrzna kora jest krucha, nasycona węglanem wapnia. Odpada dość szybko. Wewnątrz znajduje się ciemnobrązowa, niemal czarna włośnia tworząca sieć o gęstych oczkach. Jej włókna mają grubość do 4 μm i wolne końce. Zarodniki są okrągłe, fioletowo-brązowe do czarnych. Mają średnicę 10–18 μm, a ich powierzchnia pokryta jest długimi brodawkami i kolcami[5].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek kosmopolityczny. Występuje na wszystkich kontynentach poza Antarktydą i Australią (ale jest częsty na Nowej Zelandii)[6]. W Europie Środkowej występuje w rozproszeniu. Preferuje tereny otwarte, takie jak łąki, pola uprawne, ogrody. Występuje na różnorodnych podłożach, np. na łodygach roślin i krzewów. Pojawia się od marca do listopada[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. CABI databases [online] [dostęp 2014-09-25] (ang.).
  2. a b Index Fungorum. [dostęp 2014-05-14]. (ang.).
  3. Wierzcholska S., Halama M., Panek E., Plášek V., Krzysztofiak A., Romański M., Fałtynowicz W., Krzysztofiak L. 2010. Świat śluzowców, grzybów i mszaków Wigierskiego Parku Narodowego. – Przyroda Wigierskiego Parku Narodowego, seria popularnonaukowa, Suwałki, s. 1–208.
  4. Species Fungorum. [dostęp 2014-01-03]. (ang.).
  5. a b Hermann Neubert, Wolfgang Nowotny, Karlheinz Baumann, Heidi Marx: Die Myxomyceten Deutschlands und des angrenzenden Alpenraumes unter besonderer Berücksichtigung Österreichs. Bd. 2, Karlheinz Baumann Verlag, Gomaringen 1995, ISBN 3-929822-01-6.
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2014-04-18].