Polimeryzacja addycyjna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Polimeryzacja addycyjna – polimeryzacja, zwykle alkenów, polegająca na łączeniu się monomerów w reakcji addycji^[1], często z udziałem rodników^[2][3]. Jest to używany w przeszłości termin, który obejmował poliaddycję oraz polimeryzację łańcuchową, ale z wyłączeniem polikondensacyjnej polimeryzacji łańcuchowej^[4].

Zmiany w podejściu do terminologii spowodowały pewne niejednoznaczności w stosowanych definicjach^[5]. Zazwyczaj uważano, że w polimeryzacji poliaddycyjnej, zgodnie z ogólną definicją polimeryzacji ze związku małocząsteczkowego (monomeru) powstaje związek wielocząsteczkowy (polimer), przy czym pod względem składu chemicznego polimer stanowi wielokrotność monomeru, który ulega przekształceniu najczęściej wskutek zerwania wiązania podwójnego i nie wydzielają się przy tym żadne produkty uboczne^[2][3][6]. Jednak niekiedy polimeryzacja addycyjna była utożsamiana z poliaddycją, w której łączenie się monomerów przebiegało bez wysycania wiązań podwójnych, lecz przez otwarcie pierścienia^[7].

Reakcja ta nie ma charakteru reakcji równowagowej^[8]. Wzór powtarzalnej jednostki polimeru addycyjnego jest taki sam jak monomeru^[3]. Polimeryzacja addycyjna ma charakter łańcuchowy^[3].

Produkt reakcji, łańcuch kowalencyjnie związanych monomerów, jest polimerem. Najprostszym polimerem addycyjnym jest polietylen (PE), −(CH
2CH
2)
n−, który składa się z długich łańcuchów jednostek CH
2CH
2^[3][9]. Cząsteczki wielu polimerów zawierają liczne odgałęzienia, które są łańcuchami bocznymi wyrastającymi ze środkowych punktów głównego łańcucha^[3][6].

W przemyśle tworzyw syntetycznych rozwinęła się produkcja polimerów addycyjnych otrzymywanych z licznych monomerów o ogólnym wzorze , w którym X oznacza pojedynczy atom (np. Cl w chlorku winylu, CHCl=CH
2) lub grupę atomów (np. CH
3 w propenie)^[3]. Z tych podstawionych alkenów otrzymuje się polimery o wzorze −(CHXCH
2)
n−, do których zaliczamy poli(chlorek winylu) (PCW), −(CHClCH
2)
n− i polipropylen, −(CH(CH
3)CH
2)
n−. Różnią się one wyglądem, sztywnością, przejrzystością i odpornością na czynniki atmosferyczne^[3]. Obecnie synteza tych polimerów zaliczana jest do grupy reakcji polimeryzacji łańcuchowej.

Przykładem polimeryzacji addycyjnej zaliczanej obecnie do poliaddycji jest reakcja otrzymywania poliuretanów w wyniku addycji dioli do diizocyjanianów^[7][10]:

Wiele polimerów addycyjnych można ponownie przetwarzać i wykorzystywać (poddawać recyklingowi) przez stopienie i ponowne tłoczenie. Kod do recyklingu na dnie plastikowego pojemnika wskazuje, z jakiego polimeru został on wykonany^[2][3].

Informacje w projektach siostrzanych

Multimedia w Wikimedia Commons

Definicje słownikowe w Wikisłowniku

• AndrzejA. Plichta AndrzejA., AnnaA. Kundys AnnaA., Instrukcja do ćwiczenia: Polimeryzacja koordynacyjna, Katedra Chemii i Technologii Polimerów, Wydział Chemiczny Politechniki Warszawskiej, s. 1-4 [dostęp 2016-03-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] .
• Polimeryzacja addycyjna w zasoby1.open.agh.edu.pl