Powiat żyrardowski – Wikipedia, wolna encyklopedia
powiat | |||||||||
Starostwo Powiatowe w Żyrardowie | |||||||||
| |||||||||
Państwo | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||
TERC | 1438 | ||||||||
Siedziba | |||||||||
Starosta | |||||||||
Powierzchnia | 532,63 km² | ||||||||
Populacja (31.12.2022) • liczba ludności |
| ||||||||
• gęstość | 141,6 os./km² | ||||||||
Urbanizacja | 61,48% | ||||||||
Tablice rejestracyjne | WZY | ||||||||
Adres urzędu: Starostwo Powiatowe w Żyrardowieul. Limanowskiego 45, 96-300 Żyrardów | |||||||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie województwa | |||||||||
Strona internetowa |
Powiat żyrardowski – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Żyrardów.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku powiat zamieszkiwało 75 414 osób[1].
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Toponimia
[edytuj | edytuj kod]Nazwa powiatu pochodzi od miasta Żyrardów – największego ośrodka miejskiego i siedziby władz powiatu. Z kolei nazwa miasta jest uhonorowaniem Filipa de Girarda – francuskiego wynalazcy przędzarki włókien lnianych, dyrektora technicznego Zakładów Lniarskich otwartych w 1833 roku w miejscowości Ruda Guzowska (dzisiejszy Żyrardów).
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]Terytorialnie powiat obejmuje obszar pięciu gmin:
- jedna gmina miejska: Miasto Żyrardów,
- dwie gminy miejsko-wiejskie: Gmina Mszczonów, Gmina Wiskitki,
- dwie gminy wiejskie: Gmina Puszcza Mariańska, Gmina Radziejowice.
W granicach powiatu zlokalizowane są 3 miasta:
- Żyrardów,
- Mszczonów,
- Wiskitki (prawa miejskie od 2021 r.).
Sąsiednie powiaty
[edytuj | edytuj kod]- powiat sochaczewski
- powiat grodziski
- powiat grójecki
- powiat rawski (łódzkie)
- powiat skierniewicki (łódzkie)
Samorząd powiatowy
[edytuj | edytuj kod]Herb i flaga
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z uchwałą Rady Powiatu Żyrardowskiego nr XXXI/183/01 z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie ustanowienia herbu i flagi Powiatu Żyrardowskiego:
Herb powiatu przedstawia na tarczy trójdzielnej:
- w polu pierwszym czerwonym – półorzeł biały dwudzielny w słup,
- w polu drugim złotym – mur fabryczny czerwony z trzema takimiż kominami i majuskułą Ż czarną w bramie,
- w polu trzecim srebrnym – baszta czerwona z dachem czarnym.
Herb nawiązuje do symboli Mazowsza oraz dwóch miast powiatu (Żyrardowa i Mszczonowa) – według stanu na dzień jego uchwalenia.
Flagę powiatu stanowi: na płacie prostokątnym składającym się z dwóch pasów pionowych jednakowej szerokości – żółtego i czerwonego – herb powiatu umieszczony centralnie. Proporcje flagi 5:8.
Władze samorządowe
[edytuj | edytuj kod]Starostowie
[edytuj | edytuj kod]- Mieczysław Gabrylewicz (1999–2002)
- Stanisław Niewiadomski (2002–2006)
- Wojciech Szustakiewicz (2006-2018)
- Beata Sznajder (2018-2020)
- Krzysztof Dziwisz (2020-2024)
- Andrzej Wilk[2] (od 2024)
Przewodniczący Rady Powiatu
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Słomiński (1999–2002)
- Beata Rusinowska (2002–2008)
- Stanisław Niewiadomski (2008–2010)
- Wojciech Jasiński (2010–2014)
- Daniel Suchecki (2014-2018)
- Klaudiusz Stusiński (2018-2024)
- Beata Rusinowska (od 2024)
Starostwo Powiatowe w Żyrardowie
[edytuj | edytuj kod]Starostwo Powiatowe w Żyrardowie usytuowane jest przy ul. Limanowskiego 45, w budynku dawnego Pionu Technicznego Zakładów Lniarskich. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego[3].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Ludność miast i wsi
[edytuj | edytuj kod]Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2022):
Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
Ogółem | 75 414 | 100 | 39 206 | 51,99 | 36 208 | 48,01 |
Miasto | 46 364 | 61,48 | 24 619 | 32,65 | 21 745 | 28,83 |
Wieś | 29 050 | 38,52 | 14 587 | 19,34 | 14 463 | 19,18 |
Piramida wieku mieszkańców
[edytuj | edytuj kod]Dane według stanu na rok 2014[4]:
Ochrona przyrody
[edytuj | edytuj kod]Na terenie powiatu znajdują się:
- Bolimowski Park Krajobrazowy (fragment),
- Rezerwat przyrody Dąbrowa Radziejowska,
- Rezerwat przyrody Puszcza Mariańska,
- Rezerwat przyrody Grądy Osuchowskie,
- Rezerwat przyrody Rawka (niewielki fragment),
- Rezerwat przyrody Stawy Gnojna im. rodziny Bieleckich.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ GUS - Bank Danych Lokalnych [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2023-11-02] (pol.).
- ↑ Polityczną władzę w powiecie zastąpili fachowcy – Życie Żyrardowa [online] [dostęp 2024-05-09] (pol.).
- ↑ Portal mapowy NID [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa .
- ↑ Powiat żyrardowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]