Przygody Szalonego Grzesia – Wikipedia, wolna encyklopedia

Przygody Szalonego Grzesia

Rysunki	Kamil Mackiewicz
Kraj wydania	Polska
Język	polski
Data pierwszego wydania	1919

Przygody szalonego Grzesia – pierwszy polski komiks wydany w 1919 roku we Lwowie^[1].

Pierwszy w historii polski serial komiksowy nosił tytuł „Ogniem i mieczem, czyli Przygody szalonego Grzesia”. Autorem rysunków był Kamil Mackiewicz, a scenariusz napisał Stanisław Wasylewski pseud. Jan Bury. Historia liczyła 28 odcinków i była publikowana w 1919 roku w lwowskim obrazkowym czasopiśmie satyryczno-politycznym „Szczutek”^[2][3].

Tytuł prześmiewczo nawiązywał do popularnej trylogii polskiego powieściopisarza Henryka Sienkiewicza pt. „Ogniem i mieczem”. Akcja historii osadzona była po I wojnie światowej w odradzającej się po 123 latach zaborów Polsce, która – dzięki serii konfliktów z Niemcami oraz bolszewikami, zwanych „wojnami o granice” – odzyskiwała niepodległość. Jej głównym bohaterem był Grześ, który zaciągnął się do polskiego wojska. Historia miała wydźwięk humorystyczno-propagandowy i ukazywała jego losy podczas walk z Ukraińcami w obronie Lwowa, w czasie powstania wielkopolskiego oraz walk z bolszewikami.

Serial drukowany był od 6. do 42. numeru czasopisma^[4]. W numerze 44. pojawił się pojedynczy kadr przedstawiający Grzesia siedzącego przy stole z rodziną informujący o zakończeniu cyklu na łamach „Szczutka” i odsyłający ich do lektury nowo powstałego czasopisma ilustrowanego pt. „Grześ”, którego tytuł wzięty został od imienia bohatera komiksu. Grześ pojawiał się w piśmie epizodycznie.

Publikowany w „Szczutku” komiks został wydany w osobnym zeszycie pt. „Ogniem i mieczem, czyli przygody szalonego Grzesia” w 1920 roku we Lwowie^[5]. Oprócz części „Ogniem i mieczem” wyszły również inne przygody szalonego Grzesia.

• AdamA. Rusek AdamA., Tarzan, Matołek i inni: Cykliczne historyjki obrazkowe w Polsce w latach 1919–1939, wyd. 1, Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2001, ISBN 83-7009-315-9, OCLC 51101431 . Brak numerów stron w książce
• „Komiks przed wojną”, „Zeszyty Komiksowe”, numer 4, styczeń 2006, ISSN 1733-3008 (opis numeru na stronach czasopisma „Zeszyty Komiksowe”).
• Kamil Mackiewicz, Stanisław Wasylewski, Przygody Szalonego Grzesia, Lwów 1920.
• Marek Misiora, Bibliografia komiksów wydanych w Polsce, Centrala, Poznań 2010, ISBN 978-83-930146-2-0.
• Witold Tkaczyk, Pozostał nam tylko Matołek, Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej nr 3/158/2001.

• „Światło w mroku”; recenzja książki Adama Ruska, „Tarzan, Matołek i inni”, magazyn internetowy „Esensja”.. esensja.stopklatka.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-15)].
• „Jak zaczynał polski komiks”; wywiad z Adamem Ruskiem, autorem książki „Tarzan, Matołek i inni. Cykliczne historyjki obrazkowe w Polsce w latach 1919–1939” na stronach portalu komisomania.
• Witold Tkaczyk, „Pozostał nam tylko Matołek”.