Puszcza Karpacka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł od 2023-03 może zawierać nierzetelne źródła.

Informacje oparte na nierzetelnych źródłach mogą zostać usunięte. Zweryfikuj hasło i dodaj przypisy do wiarygodnych, najlepiej recenzowanych publikacji.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Puszcza Karpacka

Państwo	Polska
Powierzchnia	ok. 313 tys. ha[1]
Położenie na mapie Polski Puszcza Karpacka
49°20′02,66″N 20°57′13,23″E/49,334072 20,953675

Puszcza Karpacka – rozległy kompleks leśny na obszarze południowej Polski, od Beskidu Śląskiego do Bieszczadów^[1], na styku Karpat Wschodnich i Zachodnich^[2]. Pierwotnie rozciągała się na terenie całych Karpat, z wyjątkiem najwyższych partii Tatr, Bieszczadów oraz Babiej Góry, dzieląc się na wiele mniejszych puszcz, których nazwy nie utrwaliły się, a były związane z poszczególnymi pasmami górskimi^[3]. Obecnie tereny leśne są silnie zredukowane poprzez XIX-wieczne i wcześniejsze wylesianie pod uprawy rolne i, poza niewielkimi obszarami ochrony, użytkowane są gospodarczo. Wskutek wielowiekowej rabunkowej gospodarki leśnej skład gatunkowy drzewostanów odbiega od naturalnego, z dominującym udziałem świerka, buka i jodły^[3].

Ciągłość leśna na fragmentach tego obszaru jest wykazywana od 1780 r., las składa się z bukowo-jodłowo-jaworowo-grabowych starodrzewi. Po II wojnie światowej obszar wysiedlono w znacznej mierze w związku z akcją „Wisła”. Od tamtego czasu na nieużytkach rolnych prowadzono intensywne zalesianie sosną do celów gospodarczych, jednak bez naruszania ciągłości starodrzewów^[2]. Część terenów puszczy objęto ochroną m.in. poprzez utworzenie parków narodowych: Babiogórskiego, Bieszczadzkiego, Gorczańskiego, Pienińskiego i Tatrzańskiego^[1].

Puszcza Karpacka stanowi ważną ostoję dla wielu rzadkich i chronionych gatunków zwierząt – żyją tu: niedźwiedź brunatny, ryś, żbik^[1], wilk, orzeł przedni, orlik krzykliwy^[2], żubr oraz wąż Eskulapa^[1], z ptaków – bocian czarny i puchacz. Bogactwo gatunków łownych (jeleń, dzik).

Puszcza Karpacka stanowi zaplecze surowcowe dla przemysłu drzewnego^[2] (pozyskiwanie grubizny, produkcja węgla drzewnego).

Nazywanie tego obszaru puszczą jest negowane przez Lasy Państwowe^[4]. Według nich obszar jest aktualnie niepowiązanym ze sobą zbiorem lasów.

Według naukowców pradawna Puszcza Karpacka rozciągała się od Beskidu Żywieckiego aż po rumuński region Bacău, a nawet Serbię. Od wieków nie istnieje jako realny, zwarty lub choćby fragmentaryczny, kompleks leśny^[4].

Nazwa też nie występuje w Państwowym Rejestrze Nazw Geograficznych^[5].

Grupy starające się o utworzenie Turnickiego Parku Narodowego obszar Puszczy Karpackiej utożsamiają z terenem w rejonie Bieszczadów oraz Pogórza Przemyskiego^[6].

Więcej informacji o pomyśle utworzenia parku na stronie Parki narodowe w Polsce

Od 1996 działa społeczna rada, której celem jest powołanie na obszarze wschodniej części Puszczy Karpackiej Turnickiego Parku Narodowego^[7] o powierzchni 17,5 tys. ha. W latach 30. XX w. pojawiły się pierwsze projekty objęcia ochroną najcenniejszych fragmentów lasu, a propozycję powołania rezerwatu zgłosił w 1938 r. Tadeusz Trella. W 1968 r. propozycję utworzenia dwóch dużych rezerwatów przedstawił prof. Jerzy Piórecki. W 1982 r. Janusz Kotlarczyk zaproponował utworzenie Parku Narodowego Doliny Środkowego Wiaru, a w 1992 r. powstała koncepcja Turnickiego Parku Narodowego, jednak w 1995 r. Ministerstwo Ochrony Środowiska odmówiło utworzenia parku z powodu braku środków finansowych. Od tego czasu ekolodzy zbierają podpisy pod petycjami o utworzenie parku narodowego. W 2011 r. Państwowa Rada Ochrony Przyrody wnioskowała, aby móc objąć ochroną rezerwatową część kompleksu leśnego o powierzchni 8 tys. ha do czasu utworzenia parku narodowego^[2].