Budynek Banku Polskiego w Warszawie – Wikipedia, wolna encyklopedia
nr rej. 1187 z 1 sierpnia 1981[1] | |
Widok od strony pl. Teatralnego, ok. 1914 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Rozpoczęcie budowy | 1907 |
Ukończenie budowy | 1911 |
Zniszczono | 1944 |
Położenie na mapie Warszawy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
52°14′40,8″N 21°00′22,6″E/52,244667 21,006278 |
Budynek Banku Polskiego – budynek filii rosyjskiego Banku Państwa, a następnie Banku Polskiego, znajdujący się przy ul. Bielańskiej 10 w śródmieściu Warszawy.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Budynek powstał w latach 1907–1911 według projektu Leontija Benois dla rosyjskiego Banku Państwa, w miejscu kompleksu Mennicy Warszawskiej[2]. Od 1918 mieściła się w nim siedziba Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej, a od 1926 Bank Polski Spółka Akcyjna.
W latach 1940–1944, w czasie okupacji niemieckiej, siedziba warszawskiego oddziału Banku Emisyjnego[3]. Podczas powstania warszawskiego budynek został zdobyty 3 sierpnia 1944 przez powstańców i na cztery tygodnie stał się redutą. Żołnierze z batalionu „Łukasiński” odpierali ataki Niemców, którzy szturmowali go aby z tego rejonu rozpocząć atak na Stare Miasto. Powstańcy ewakuowali się z budynku kanałami 1 września 1944. Od strony ulic Bielańskiej i Daniłowiczowskiej fasada gmachu ciągle nosi ślady niemieckich kul. Walki podczas powstania warszawskiego upamiętniają tablice znajdujące się na fasadzie od strony ul. Bielańskiej[4].
Po II wojnie światowej (w latach 60.) wyburzono znaczną część uszkodzonego budynku, pozostawiając głównie prawą część fasady[5]. Pozostałości gmachu później zostały wpisane do rejestru zabytków. Po 1945 oficyna pałacu była użytkowana przez Ministerstwo Finansów[6].
W zachowanej części budynku planowano umieszczenie Muzeum Powstania Warszawskiego i w tym celu rozpoczęto jego nadbudowę[7]. Jednak ten plan nie został zrealizowany. W 1993 budynek został sprzedany.
W miejscu pozostałej części dawnego Banku Polskiego wzniesiono po 2010, z zachowaniem zabytkowych elementów ścian i fundamentów, biurowiec Senator[8].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]- Bank Państwa, widok od strony ul. Długiej, przed 1914
- Bank Polski w trakcie powstania warszawskiego, 1944
- Pozostałości banku przed wyburzeniem, lata 60.
- Zachowana współcześnie część gmachu (prawa część fasady)
- Upamiętnienie powstańczej Reduty Bank Polski
- Pozostałości gmachu banku, 2011
- Biurowiec Senator dobudowany do oryginalnej części
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr. mwkz.pl. [dostęp 2022-03-13].
- ↑ Jerzy S. Majewski: Warszawa na starych pocztówkach. Warszawa: Agora, 2013, s. 120. ISBN 978-83-268-1238-5.
- ↑ Władysław Bartoszewski: 1859 dni Warszawy. Kraków: Wydawnictwo Znak , 2008, s. 142. ISBN 978-83-240-1057-8.
- ↑ Ślady Powstania Warszawskiego: Reduta Bank Polski. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2024-09-30]. (pol.).
- ↑ BANK POLSKI OBECNIE PRAKTYCZNIE NIE ISTNIEJE. warszawa1939.pl. [dostęp 2022-03-14].
- ↑ Jan Zachwatowicz: Problemy zachowania historycznych budynków [w:] Warszawa współczesna. Geneza i rozwój. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 276. ISBN 83-01-02892-0.
- ↑ Rafał Bielski, Jakub Jastrzębski: Utracone miasto. Warszawa wczoraj i dziś. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2016, s. 177. ISBN 978-83-63842-27-7.
- ↑ Karol Kobos: Płaski Senator. ITI, 2012-07-24. [dostęp 2012-09-14].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona dotycząca historii Reduty. reduta.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-26)].