Romuald Dąbrowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Romuald Dąbrowski
Romuald Ritter Dąbrowski von Jelita
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

25 października 1874
Liteni (Bukowina)

Data i miejsce śmierci

grudzień 1939
zmarł w drodze na Syberię (ZSRR)

Przebieg służby
Lata służby

1894–1927

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

44 Pułk Piechoty Austro-Węgier
15 Pułk Piechoty
XXXV Brygada Piechoty
XXXVI Brygada Piechoty
18 Dywizja Piechoty
28 Dywizja Piechoty
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr IV

Stanowiska

dowódca pułku piechoty
dowódca brygady piechoty
dowódca piechoty dywizyjnej
dowódca dywizji piechoty
dowódca okręgu korpusu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Kawaler Orderu Zasługi Wojskowej (Bułgaria) Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Krzyż Wojskowy Karola Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913
Multimedia w Wikimedia Commons

Romuald Dąbrowski herbu Jelita (ur. 25 października 1874 w Liteni, zm. w grudniu 1939[1]) – generał brygady Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1894 roku zakończył naukę w Korpusie Kadetów w Budapeszcie i rozpoczął zawodową służbę wojskową w cesarskiej i królewskiej armii[2]. Jego oddziałem macierzystym był 44 Pułk Piechoty Austro-Węgier w Budapeszcie[3][4]. W 1899 roku był adiutantem pułku[5]. W latach 1912–1913 wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach. W 1914 roku był komendantem oddziału karabinów maszynowych[6]. I wojnę światową rozpoczął w stopniu kapitana, dowodząc kompanią karabinów maszynowych[7]. W czasie służby awansował na kolejne stopnie w korpusie oficerów piechoty: kadeta–zastępcy oficera (1 września 1894 roku[8]), podporucznika (1 listopada 1895 roku[9]), porucznika (1 listopada 1899 roku[10]), kapitana (1 listopada 1909 roku[11]) i majora (1 sierpnia 1916 roku[12][13]). Wojnę zakończył w stopniu podpułkownika dowodząc pułkiem piechoty[7].

1 listopada 1918 przyjęty został do Wojska Polskiego, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podpułkownika, ze starszeństwem z dniem 1 listopada 1918. W maju 1919 objął dowództwo II batalionu w 15 pułku piechoty „Wilków”. W październiku tego roku dowodził Podgrupą „Słucz” w składzie 4 Dywizji Piechoty Frontu Wołyńskiego. Walczył w rejonie Olewska. 2 grudnia 1919 objął dowództwo 15 pułku piechoty „Wilków” i sprawował je do 19 stycznia 1920. 22 maja 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu pułkownika, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej. Pełnił wówczas służbę w Dowództwie Okręgu Generalnego „Poznań”[14]. Od 24 sierpnia tego roku dowodził XXXV Brygadą Piechoty. 19 listopada objął dowództwo XXXVI Brygady Piechoty, a od 1 marca 1921 roku ponownie dowodził XXXV BP[15].

Jesienią 1921, w wyniku przejścia wojska na stopę pokojową, dowództwo XXXV BP zostało przeformowane w dowództwo piechoty dywizyjnej 18 DP, a płk Dąbrowski mianowany został dowódcą piechoty dywizyjnej 18 DP. Przejściowo pełnił obowiązki dowódcy tej wielkiej jednostki. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 30. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 71 pułk piechoty[16]. Następnie pozostawał oficerem nadetatowym 33 pułku piechoty w Łomży[17]. 8 grudnia 1922 roku przeniesiony został do Rezerwy Oficerów Sztabowych Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu[18]. Z dniem 1 grudnia 1923 roku został mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 28 Dywizji Piechoty w Warszawie[19][20]. W 1926, po zamachu majowym objął dowództwo tej dywizji. 3 stycznia 1927 roku odkomenderowany został do Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie, w charakterze słuchacza III Kursu.

16 marca 1927 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki, na wniosek Ministra Spraw Wojskowych marszałka Polski Józefa Piłsudskiego awansował go na generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 4. lokatą w korpusie generałów. Następnego dnia został zwolniony ze stanowiska dowódcy 28 DP w Warszawie i mianowany dowódcą Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi[21].

24 czerwca 1927 roku zakończył naukę w CWSW i 9 lipca tego roku objął obowiązki dowódcy OK IV[22]. 15 lipca 1927 roku został zwolniony z tego stanowiska i z dniem 30 września 1927 roku przeniesiony w stan spoczynku[23]. Do wybuchu II wojny światowej mieszkał w Stanisławowie[24].

Po agresji ZSRR aresztowany. Zmarł na skutek uduszenia w zamkniętym wagonie kolejowym, w drodze na Syberię. Figuruje na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej[25]. Został pochowany na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Żonaty z Elżbietą (Elizabeth) z Broulików, córką tenora opery wiedeńskiej Franciszka Brolika i Leopoldyny von Schweda. Synem tej pary był Franciszek Dąbrowski, zastępca komendanta Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Jego żona została zesłana do Kazachskiej SRR i tam zmarła około 1944 roku[26].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ W starszych publikacjach podawano inną datę śmierci – 1938 rok i pomijano aresztowanie generała przez Sowietów. Por. J. Drużyńska, S. M. Jankowski, Wyklęte życiorysy, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2009, s. 16.
  2. ↑ Zakrzewski 2016 ↓, s. 450.
  3. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1895 ↓, s. 393.
  4. ↑ a b c d e f g h i j Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 592.
  5. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1908 ↓, s. 520.
  6. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 466.
  7. ↑ a b c d e f Encyklopedia Wojskowa 1932 ↓, s. 150.
  8. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1895 ↓, s. 246.
  9. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1898 ↓, s. 277.
  10. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1908 ↓, s. 276.
  11. ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 224.
  12. ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 109.
  13. ↑ Mianowania w armii. „Nowa Reforma”. Nr 419, s. 2, 21 sierpnia 1916. 
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 29 maja 1920 roku, s. 381.
  15. ↑ Wykaz 1927 ↓, s. 38.
  16. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 19.
  17. ↑ Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski podają, że w latach 1923-1924 dowodził 33 Pułkiem Piechoty. Według tych samych autorów, Piotra Staweckiego i "Rocznika oficerskiego z 1924 r." dowódcą tego pułku był wówczas płk Michał Pakosz.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 53 z 8 grudnia 1922 roku, s. 897.
  19. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 6 grudnia 1923 roku, s. 698.
  20. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 78, 206, 339.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 19 marca 1927 roku, s. 91, 93.
  22. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 126, autor stwierdził, że „z nieznanych powodów nowy dowódca OK IV objął swoje obowiązki dopiero 9 lipca (do tego czasu pełnił je dowódca 10 DP)”..
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 215.
  24. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 879.
  25. ↑ Andrzej Przewoźnik, Jolanta Adamska, Katyń. Zbrodnia, prawda, pamięć, Warszawa: Świat Książki, 2010, s. 549–550, ISBN 978-83-247-2036-1, OCLC 750956033.
  26. ↑ J. Drużyńska, S. M. Jankowski, Wyklęte życiorysy, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2009, ss. 12-22.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921 roku, s. 996.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Romuald_Dąbrowski&oldid=74412244”