Sędek (województwo świętokrzyskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Sędek
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

kielecki

Gmina

Łagów

Liczba ludności (2019)

342[2]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

26-025[3]

Tablice rejestracyjne

TKI

SIMC

0247930

Położenie na mapie gminy Łagów
Mapa konturowa gminy Łagów, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Sędek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Sędek”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Sędek”
Położenie na mapie powiatu kieleckiego
Mapa konturowa powiatu kieleckiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Sędek”
Ziemia50°45′53″N 21°01′15″E/50,764722 21,020833[1]

Sędekwieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Łagów[4][5].

W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie kieleckim.

Był wsią biskupstwa włocławskiego w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku[6].

Przez wieś przechodzi szlak turystyczny niebieski niebieski szlak turystyczny z Chęcin do Łagowa oraz szlak rowerowy zielony zielony szlak rowerowy do Łagowa.

Pierwotna nazwa wsi używana w XV wieku brzmiała Szadek[7]. Nazwa wsi stanowi staropolskie zdrobnienie od imion takich, jak Sędowin, Sędzimir, Sędomir, Sędzisław, Sędosław, Sędziwoj, Sędowoj, Sędźwoj, Sędziwuj.[potrzebny przypis]

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Długosz w połowie XV w. opisuje Szadek (dziś Sędek) w parafii Łagów która to wieś stanowiła własność biskupstwa kujawskiego. Wieś posiadała 6 łanów kmiecych z których płacono po trzy fertony czynszu, mieszkańcy obowiązani byli wspólnie z właścicielem polować. Z 2 łanów sołtysich obowiązkową była służba wojskowa. Wszystkie role kmiece płaciły dziesięcinę, wartości 5 grzywien biskupowi kujawskiemu, 2 łany sołtysie płaciły dziesięcinę plebanowi w Baćkowicach (Długosz, LR. t.I 627, t.II 467).

Według rejestru poborowego powiatu sandomierskiego z r. 1578 wieś Sędek położona w parafii Łagów, należąca do biskupa krakowskiego, miała 6 osad i 3 łany kmiece. Mateusz Szendkowski posiadał 1 łan sołtysi, był 1 komornik (Pawiński, Kodeks Małopolski, 189).

W wieku XIX wieś w powiecie opatowskim, parafii Łagów odległa od Opatowa 29 wiorst. Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z roku 1827 było tu 32 domów i 227 mieszkańców.
Spis z roku 1889 pokazał 74. domów, 491 mieszkańców, 753 mórg gruntów włościańskich i 2 morgi dworskie[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 121501
  2. Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2010 str. 14 [dostęp 2022-03-15]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1136 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. a b GUS. Rejestr TERYT.
  6. Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku.Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 112.
  7. a b Sędek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 463.