Shefqet Verlaçi – Wikipedia, wolna encyklopedia

Shefqet Verlaci

Data i miejsce urodzenia	15 grudnia 1878 Elbasan
Data i miejsce śmierci	21 lipca 1946 Zurych
Premier Albanii
Okres	od 30 marca 1924 do 27 maja 1924
Poprzednik	Ahmed Zogu
Następca	Ilias Vrioni
Premier Albanii
Okres	od 12 kwietnia 1939 do 3 grudnia 1941
Poprzednik	Kosta Kotta
Następca	Mustafa Merlika
Minister spraw wewnętrznych
Okres	od 3 marca 1927 do 27 maja 1927
Poprzednik	Ahmed Zogu
Następca	Ilias Vrioni
Multimedia w Wikimedia Commons

Shefqet Verlaçi, także Shefqet bej Verlaçi (ur. 15 grudnia 1878 w Elbasanie, zm. 21 lipca 1946 w Zurychu) – albański polityk, dwukrotny premier rządu albańskiego.

Pochodził z jednej z najbogatszych rodzin albańskich właścicieli ziemskich, był synem Ismaila Paszy i Mehtab. Kształcił się w Monastirze, a następnie studiował w szkole dla urzędników osmańskich Mülkiye-i-Sehahané w Stambule, ale studiów nie ukończył. W 1910 został wybrany deputowanym z okręgu Elbasan do parlamentu osmańskiego. W 1914 wyjechał z Albanii. Powrócił do niej jako przedstawiciel Elbasanu na kongres w Durrësie w 1918.

W latach 1920–1941 regularnie zasiadał w parlamencie albańskim, jako deputowany z okręgu Elbasan. Był współtwórcą Partii Postępu (Partia Perparimtare), grupującej konserwatywnych właścicieli ziemskich, sprzeciwiających się idei reformy rolnej^[1]. W roku 1924 objął tekę ministra spraw wewnętrznych. Dwukrotnie stawał na czele rządu – pierwszy raz w 1924 i ponownie w czasie okupacji włoskiej (1939–1941). W 1924 po zamachu stanu, dokonanym przez zwolenników Fana Noliego był zmuszony uciekać z kraju i szukać schronienia w Belgradzie. Powrócił w grudniu 1924, a w 1925 objął godność senatora. W 1939 był największym właścicielem ziemskim w Albanii - jego majątek obejmował 3700 ha^[2].

15 kwietnia 1939 Verlaçi przewodniczył 49-osobowej delegacji albańskiej, która wyjechała do Rzymu aby ofiarować koronę Albanii dla Wiktora Emmanuela III^[2]. Wkrótce potem uzyskał godność senatora włoskiego. 13 stycznia 1941 spotkał się z Benito Mussolinim jako przewodniczący albańskiej delegacji rządowej. Domagał się zwiększenia pomocy włoskiej w obliczu zagrożenia katastrofą humanitarną. Tysiące uchodźców z ogarniętego wojną południa uciekało do Tirany, gdzie zaczynało brakować żywności i możliwości ich zakwaterowania. Verlaçi złożył dymisję na ręce Mussoliniego, ale ten jej nie przyjął^[3]. Został odsunięty od władzy przez Włochów w grudniu 1941.

W roku 1944 po przejęciu władzy przez komunistów uciekł z kraju, wraz z synem Ismailem i córką Behije^[2]. Zmarł w szpitalu w Zurychu, ale został pochowany na protestanckim cmentarzu w Rzymie.

Shefqet Verlaçi był żonaty (żona Semiramis z d. Vrioni), miał pięcioro dzieci. W latach 20. Ahmed Zogu był zaręczony z córką Verlaçiego Behije, ale stając na czele państwa albańskiego w 1925 zerwał zaręczyny, co spowodowało, że był traktowany przez Verlaçiego jako osobisty wróg.

• Kastriot Dervishi: Historia e shtetit shqiptar 1912-2005. Tirana: 2006. ISBN 99943-799-3-3. (alb.). Brak numerów stron w książce
• Bernd J. Fischer: Albania at War 1939–1945. London: 1999. ISBN 1-85065-531-6. (ang.). Brak numerów stron w książce