Skala staninowa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Skala staninowa (od ang. standard nine), standardowa dziewiątka – dziewięciostopniowa skala wyników egzaminu lub testu (w tym testu psychologicznego) znormalizowana tak, aby średnia w populacji wynosiła 5, a odchylenie standardowe 2. Skala składa się z dziewięciu jednostek (nazywanych „staninami” lub „klasami”) oznaczanych cyframi od 1 do 9.

Zastosowanie w CKE

[edytuj | edytuj kod]

W Polsce skala ta jest powszechnie używana przez Centralną Komisję Egzaminacyjną i komisje okręgowe, przeprowadzające zewnętrzne egzaminy w oświacie. W praktyce Komisji utrwaliła się następująca tradycja nazywania kolejnych stanin[1][2]:

Numer stanina
(„klasy”)
Nazwa klasy
w materiałach CKE
Zakres percentyli wyników
w danym staninie
Komentarz dla zdającego
1 najniższa 0% – 4% 4% zdających ma wynik w tej klasie,
96% zdających ma wynik w wyższych klasach
2 bardzo niska 4% – 11% 7% zdających ma wynik w tej klasie,
89% zdających ma wynik w wyższych klasach,
4% w niższej
3 niska 11% – 23% 12% zdających ma wynik w tej klasie,
77% zdających ma wynik w wyższych klasach,
11% w niższych
4 poniżej średniej 23% – 40% 17% zdających ma wynik w tej klasie,
60% zdających ma wynik w wyższych klasach,
23% w niższych
5 średnia 40% – 60% 20% zdających ma wynik w tej klasie,
40% zdających ma wynik w wyższych klasach,
40% w niższych
6 powyżej średniej 60% – 77% 17% zdających ma wynik w tej klasie,
23% zdających ma wynik w wyższych klasach,
60% w niższych
7 wysoka 77% – 89% 12% zdających ma wynik w tej klasie,
11% zdających ma wynik w wyższych klasach,
77% w niższych
8 bardzo wysoka 89% – 96% 7% zdających ma wynik w tej klasie,
4% zdających ma wynik w wyższej klasie,
89% w niższych
9 najwyższa 96% – 100% 4% zdających ma wynik w tej klasie,
96% w niższych

Staniny u B. Niemierki

[edytuj | edytuj kod]

Poniżej zostały podane nieco dokładniejsze (z dokładnością do dziesiątej części procenta) rozpiętości procentowe poszczególnych przedziałów (w nawiasach), podane przez B. Niemierkę[3]:

  • Najniższy (4%)
  • Bardzo niski (6,6%)
  • Niski (12,1%)
  • Niżej średni (17,4%)
  • Średni (19,8%)
  • Wyżej średni (17,4%)
  • Wysoki (12,1%)
  • Bardzo wysoki (6,6%)
  • Najwyższy (4%)

Rozkład po transformacji wyników surowych nazywany jest rozkładem normalnym ("uskokownionym"). Skok skali jest równy 1 staninowi (0,5 odchylenia standardowego jednostek znormalizowanych "z"). Różnicowanie = wartości od -1,75 do +1,75 jednostek znormalizowanych "z" (staniny krańcowe powyżej 1,75 S). Przeznaczenie = różnicowanie w obrębie "normy".

Transformacja pozwalająca przeprowadzić surowe dane mające w przybliżeniu rozkład normalny do skali staninowej wyraża się wzorem S = 5 + 2 · Z, gdzie Z to wynik tzw. standaryzacji Z.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wydział Badań i Analiz OKE w Krakowie, Interpretacja wyniku sprawdzianu 2010 w szkole [online], 2010 (pol.).
  2. Centralna Komisja Egzaminacyjna, Skale staninowe wyników. Egzamin maturalny: Formuła 2023 oraz Formuła 2015 [online], 3 lipca 2023 (pol.).
  3. [B.Niemierko, Testy osiągnięć szkolnych podstawowe pojęcia i techniki obliczeniowe, WSiP, Warszawa 1975, s. 149].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]