Spišské Tomášovce – Wikipedia, wolna encyklopedia

Spišské Tomášovce
Ilustracja
Widok ogólny
Flaga
Flaga
Państwo

 Słowacja

Kraj

 koszycki

Powiat

Spiska Nowa Wieś

Region

Spisz

Starosta

Zuzana Nebusová[1]

Powierzchnia

13,62[2] km²

Wysokość

532 m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


2 208[3]
160,75[4] os./km²

Nr kierunkowy

053

Kod pocztowy

052 01

Tablice rejestracyjne

SN

Położenie na mapie kraju koszyckiego
Mapa konturowa kraju koszyckiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Spišské Tomášovce”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Spišské Tomášovce”
48°57′46″N 20°28′24″E/48,962778 20,473333
Strona internetowa
Kościół
Poczta

Spišské Tomášovce (do 1927 Tomášovce, niem. Tomsdorf, węg. Szepestamásfalva , do 1899 Tamásfalu) – wieś i gmina (obec) na Słowacji, w powiecie Nowa Wieś Spiska, w kraju koszyckim. Położone są na Kotlinie Hornadzkiej, u północnych granic Słowackiego Raju[5].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość założył ok. 1200 niejaki Tomasz, syn Bota[6], choć pierwsi ludzie w tych okolicach mieli już mieszkać w neolicie. Wspomniany Tomasz miał zajmować się uprawą winorośli – takie też było pierwsze zajęcie osadników. Po raz pierwszy wieś wspominano w dokumencie w 1229 jako Villa Thome. W połowie XIII stulecia okolice zostały spustoszone przez Tatarów. Mieszkańcy wsi ukrywali się w klasztorze w Słowackim Raju. Po odejściu Tatarów do miejscowości sprowadzono kolonistów niemieckich, którzy mieli pomóc odbudować zniszczony kraj.

Przez następne stulecia Tomášovce dzieliły losy Spiszu. Kilkakrotnie nawiedzały je pożary i inne klęski żywiołowe. W II połowie XIX wieku miejscowość zyskała połączenie z Boguminem i Koszycami dzięki Kolei Koszycko-Bogumińskiej.

W 2001 na 1517 mieszkańców było 1329 Słowaków oraz 143 Romów. 94% zadeklarowało się jako rzymscy katolicy.

Nazwy miejscowości na przestrzeni wieków

[edytuj | edytuj kod]
  • 1229 – Villa Thome
  • 1261 – due ville Thamasy
  • 1265 – Minor tamasy
  • 1565 – Tomesdorf
  • 1773 – Tomassowce
  • 1850 – Tomsdorf, Tomassovce (powiat Levoča / Lewocza)
  • 1869 – Tomásfalu (powiat Hornádska kotlina)
  • 1900 – Tomásfalu (powiat Spišská Nová Ves / Nowa Wieś Spiska)
  • 1910 – Szepestomásfalva (powiat Spišská Nová Ves)
  • 1927 – Spišské Tomášovce (powiat Spišská Nová Ves)[7]

Liczba mieszkańców od 1869

[edytuj | edytuj kod]
Rok Liczba mieszkańców Liczba domów
1869 440
1880 493 99
1890 497 99
1900 509 106
1910 491 96
1921 517 104
1930 578 105
1950 677 118
1961 876 150
1970 1136 199
1980 1216 241
1991 1224 262
2001 1517 274
2011 1734

Cenne obiekty

[edytuj | edytuj kod]
  • Kościół św. Michała Archanioła. Jego początki sięgają XIV wieku, powstał jako świątynia gotycka, w 1846 przebudowany został w stylu klasycystycznym. Wyposażenie głównie z XVIII i XIX stulecia.
  • Lipy przy cmentarzu kościelnym.
  • W osadzie Hadušovce, należącej do wsi, znajduje się plebania, pierwotnie renesansowa, później przebudowana.
Szlak turystyczny
Szlak zielony Spišské Tomášovce – rozdroże Pod Tomášovským výhľadom – Tomášovský výhľad. Czas przejścia 45 min

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-09-24]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 13,62S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
  5. Turystyczna i satelitarna mapa Słowacji. [dostęp 2014-04-01].
  6. Historia miejscowości
  7. Na stronie internetowej miejscowości podana jest data 1921.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]