Spišské Tomášovce – Wikipedia, wolna encyklopedia

Spišské Tomášovce

Widok ogólny
Flaga
Państwo	Słowacja
Kraj	koszycki
Powiat	Spiska Nowa Wieś
Region	Spisz
Starosta	Zuzana Nebusová[1]
Powierzchnia	13,62[2] km²
Wysokość	532 m n.p.m.
Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość	2 208[3] 160,75[4] os./km²
Nr kierunkowy	053
Kod pocztowy	052 01
Tablice rejestracyjne	SN
Położenie na mapie kraju koszyckiego Spišské Tomášovce
Położenie na mapie Słowacji Spišské Tomášovce
48°57′46″N 20°28′24″E/48,962778 20,473333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Spišské Tomášovce (do 1927 Tomášovce, niem. Tomsdorf, węg. Szepestamásfalva , do 1899 Tamásfalu) – wieś i gmina (obec) na Słowacji, w powiecie Nowa Wieś Spiska, w kraju koszyckim. Położone są na Kotlinie Hornadzkiej, u północnych granic Słowackiego Raju^[5].

Miejscowość założył ok. 1200 niejaki Tomasz, syn Bota^[6], choć pierwsi ludzie w tych okolicach mieli już mieszkać w neolicie. Wspomniany Tomasz miał zajmować się uprawą winorośli – takie też było pierwsze zajęcie osadników. Po raz pierwszy wieś wspominano w dokumencie w 1229 jako Villa Thome. W połowie XIII stulecia okolice zostały spustoszone przez Tatarów. Mieszkańcy wsi ukrywali się w klasztorze w Słowackim Raju. Po odejściu Tatarów do miejscowości sprowadzono kolonistów niemieckich, którzy mieli pomóc odbudować zniszczony kraj.

Przez następne stulecia Tomášovce dzieliły losy Spiszu. Kilkakrotnie nawiedzały je pożary i inne klęski żywiołowe. W II połowie XIX wieku miejscowość zyskała połączenie z Boguminem i Koszycami dzięki Kolei Koszycko-Bogumińskiej.

W 2001 na 1517 mieszkańców było 1329 Słowaków oraz 143 Romów. 94% zadeklarowało się jako rzymscy katolicy.

• 1229 – Villa Thome
• 1261 – due ville Thamasy
• 1265 – Minor tamasy
• 1565 – Tomesdorf
• 1773 – Tomassowce
• 1850 – Tomsdorf, Tomassovce (powiat Levoča / Lewocza)
• 1869 – Tomásfalu (powiat Hornádska kotlina)
• 1900 – Tomásfalu (powiat Spišská Nová Ves / Nowa Wieś Spiska)
• 1910 – Szepestomásfalva (powiat Spišská Nová Ves)
• 1927 – Spišské Tomášovce (powiat Spišská Nová Ves)^[7]

• Kościół św. Michała Archanioła. Jego początki sięgają XIV wieku, powstał jako świątynia gotycka, w 1846 przebudowany został w stylu klasycystycznym. Wyposażenie głównie z XVIII i XIX stulecia.
• Lipy przy cmentarzu kościelnym.
• W osadzie Hadušovce, należącej do wsi, znajduje się plebania, pierwotnie renesansowa, później przebudowana.

Szlak turystyczny

Spišské Tomášovce – rozdroże Pod Tomášovským výhľadom – Tomášovský výhľad. Czas przejścia 45 min

• Tomaszowce, wś, hrabstwo spiskie, parafia Letanovce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 378 .