Szampion – Wikipedia, wolna encyklopedia

‘Szampion’
	; Owoce odmiany Szampion w okresie zbioru
Rodzaj	Jabłoń (Malus)
Gatunek	Malus domestica Borkh.
Mutanty	‘Arno’, ‘Szampion Red’, ‘Reno’, 'Reno 2', ‘Szampion Barta’
Rodzice	'Golden Delicious' x 'Koksa Pomarańczowa'
Inne nazwy	‘Šampion’, ‘Sampion’, ‘Shampion’, ‘Champion’
Hodowca	Otto Luda
Data wyhodowania	1970
Data zarejestrowania	1977, 1990 (PL)
Pochodzenie	Czechy, Střižovice
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jabłoń domowa ‘Szampion’ (cz. 'Šampion') – odmiana uprawna (kultywar) jabłoni domowej (Malus domestica ‘Szampion’), należąca do grupy odmian jesiennych. Odmiana czeska wyselekcjonowana w 1970 roku przez Otto Loudę w miejscowości Střižovice. Jest krzyżówką odmian 'Golden Delicious' i 'Koksa Pomarańczowa'. W Polsce w uprawie od połowy lat 80., wpisana do Rejestru Odmian prowadzonego przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w 1990 roku^[3].

Morfologia

Pokrój: Drzewo rośnie średnio silnie, po wejściu w okres owocowania wzrost słabnie. Korona ma kształt stożkowaty, na konarach wyrastają liczne krótkopędy. Wymaga cięcia prześwietlającego i odmładzającego. Bardzo łatwa w uprawie.
Owoce: Duże lub średniej wielkości kulisto-stożkowate. Lekko żebrowane przy kielichu, dość wyrównane pod względem kształtu i wielkości. Skórka gładka, zielonkawożółta, pokryta w ponad połowie rozmyto-paskowanym rumieńcem o koralowo-czerwonym zabarwieniu. Przetchlinki są liczne, małe i jasnoszare. Miąższ soczysty, słodki, delikatnie kwaskowaty, aromatyczny i powszechnie oceniany jako bardzo smaczny.

Rozwój

W okres owocowania wchodzi bardzo wcześnie, na ogół już w drugim roku po posadzeniu. Owocuje obficie i corocznie, zarówno na krótko-, jak i długopędach. Dobrze owocuje na wszystkich typach podkładek.

Uprawa

Pielęgnacja: Ze względu na obfite owocowanie owoce wymagają przerzedzania.
Zbiór i przechowywanie: W warunkach polskich dojrzałość zbiorczą osiąga w II dekadzie września, a dojrzałość konsumpcyjną już na początku października. Jak na odmianę jesienną przechowuje się bardzo dobrze, w zwykłej chłodni można ją przechować do końca lutego, a w chłodni z atmosferą kontrolowaną – do kwietnia.

Zdrowotność

Szampion jest odmianą o bardzo dużej wrażliwości na mróz, lecz o średniej wrażliwości na zarazę ogniową. Na najgroźniejsze choroby jabłoni: parcha i mączniaka jest mało wrażliwa. Drzewa są wrażliwe na raka jabłoni i gumowatość drewna. W suche lata, przy dużych owocach wykazuje dużą podatność na chorobę fizjologiczną – gorzką plamistość podskórną jabłek.

Zastosowanie

Jest jedną z najchętniej sadzonych odmian jabłoni w ostatnich latach w Polsce. Według danych Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w 2007 była odmianą, której drzewek w szkółkach polskich zakwalifikowano najwięcej (ponad 1,1 mln sztuk), natomiast w 2010 roku liczba wzrosła do ponad 1,5 mln drzewek^[4]. Na liście najczęściej kwalifikowanych drzewek jest w czołówce od połowy lat 90. Nadaje się zarówno do uprawy amatorskiej, jak i wielkotowarowej. Ceniona ze względu na jakość i smak owoców^[5]. Jest odmianą deserową nadającą się także do przetwórstwa. Znanych jest kilka barwnych mutantów tej odmiany, z których najpopularniejszymi są:

Szampion Reno, Reno 2 – wyodrębnione w Polsce w okolicach Wrocławia, mają bardziej intensywny rumieniec.
Szampion Arno – także polski, rumieniec ma bardziej rozmyty i bardziej intensywny.
Szampion Red, Szampion Barta – znalezione w Czechach, wyróżniają się intensywnym rumieńcem^[6].
Szampion 1/5 – mutacja barwna uzyskana przez napromieniowanie pędów.

Zobacz też: Lista odmian jabłoni.

Przypisy

↑ Szampion Arno. [dostęp 2016-08-06].
↑ Markéta Šnorová: Jabloně jako zástupci užitkových rostlin z čeledi růžovitých (Rosaceae). [dostęp 2016-08-06]. (cz.).
↑ Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych: Lista Odmian Roślin Sadowniczych wpisanych do Krajowego Rejestru w Polsce. [dostęp 2013-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-29)].
↑ Raport z wyników kwalifikacji – odmianami w poszczególnych gatunkach i rodzajach produkcji (OPSZ02). 2011-01-21. [dostęp 2016-10-18].
↑ Małgorzata Kantorowicz-Bąk: Jabłoń w każdym ogrodzie. PWRiL, Poznań, 2000. ISBN 83-09-01718-9.
↑ Dorota Kruczyńska: Jabłonie. Nowe odmiany. Warszawa: Hortpress, 2008. ISBN 978-83-89211-49-1.

Bibliografia

MikołajM. Ugolik MikołajM., WłodzimierzW. Lech WłodzimierzW., KrzysztofK. Kulawik KrzysztofK., Odmiany jabłoni, Kraków: Plantpress, 1996, ISBN 83-85982-11-6, OCLC 316478643 .
Pomologia, AleksanderA. Rejman (red.), Stanisław MaciejS.M. Cegłowski, Warszawa: PWRiL, 1994, ISBN 83-09-01612-3, OCLC 833959678 .
Kantorowicz-Bąk M. 2000. Jabłoń w każdym ogrodzie. PWRiL, Poznań. ISBN 83-09-01718-9.

[1] Szampion Arno. [dostęp 2016-08-06].

[2] Markéta Šnorová: Jabloně jako zástupci užitkových rostlin z čeledi růžovitých (Rosaceae). [dostęp 2016-08-06]. (cz.).

[3] Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych: Lista Odmian Roślin Sadowniczych wpisanych do Krajowego Rejestru w Polsce. [dostęp 2013-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-29)].

[4] Raport z wyników kwalifikacji – odmianami w poszczególnych gatunkach i rodzajach produkcji (OPSZ02). 2011-01-21. [dostęp 2016-10-18].

[5] Małgorzata Kantorowicz-Bąk: Jabłoń w każdym ogrodzie. PWRiL, Poznań, 2000. ISBN 83-09-01718-9.

[6] Dorota Kruczyńska: Jabłonie. Nowe odmiany. Warszawa: Hortpress, 2008. ISBN 978-83-89211-49-1.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]