Szarocin – Wikipedia, wolna encyklopedia

Szarocin
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kamiennogórski

Gmina

Kamienna Góra

Liczba ludności (III 2011)

666[2]

Strefa numeracyjna

75

Kod pocztowy

58-400[3]

Tablice rejestracyjne

DKA

SIMC

0190029

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kamienna Góra
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kamienna Góra, po lewej znajduje się punkt z opisem „Szarocin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Szarocin”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Szarocin”
Położenie na mapie powiatu kamiennogórskiego
Mapa konturowa powiatu kamiennogórskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Szarocin”
Ziemia50°46′13″N 15°55′46″E/50,770278 15,929444[1]

Szarocin (przed 1945 niem. Pfaffendorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kamiennogórskim, w gminie Kamienna Góra nad Świdnikiem przy drodze wojewódzkiej nr 367 w dolinie Świdnika[4].

Najstarsza wzmianka o wsi pojawiła się w dokumencie księcia Bolka I z 1292 r., w którym funduje on cysterski klasztor Gratia Sanctae Mariae w Krzeszowie i przeznacza na jego utrzymanie dochody z wielu dóbr, między innymi roczny czynsz 5 marek srebra ze wsi Szarocin wraz z lasem i Czadrów[5]. Zapisaną wtedy nazwę Sorotindorf można odczytać jako wieś należąca pierwotnie do kogoś o imieniu Żarota lub Szarota[6] czyli Żarocin (czes. Žarotín) lub Szarocin.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś powstała w XIII w. i do drugiej połowy XIV w. należała do klasztoru w Krzeszowie. Od XV w. własność rycerska. W XVI w. wieś w dobrach Hornów (von Horn auf Rottendorf und Pfaffendorf, z Lausnitz k. Drezna[7]), następnie Czetryców, Wallenbergów (dwór z pierwszej połowy XVII w. na miejscu obecnego pałacu), potem m.in. Zedlitzów, (budowa pałacu w pierwszej poł. XVIII w.), Hochbergów, następnie pomorskiej rodziny von Leckow (z Lekowa k. Świdwina)[8]. Oprócz folwarku we wsi istniał młyn wodny i gospoda, mieszkańcy trudnili się tkactwem. Szarocin był też znany z wyrobu instrumentów ustnikowych (rogów), w XVIII w. produkowano je w warsztacie Georga i Johanna Schmieda[9]. W XIX w. powstała szkoła, działał browar i gorzelnia, na początku XX w. uznaniem cieszyła się prowadzona w pałacu pensja dla dziewcząt[8].

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[10]:

  • zespół pałacowy, z XVIII w.:

Szlaki turystyczne

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 134455
  2. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1244 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Bohdan Szarek, Rudawy Janowickie. Przewodnik turystyczny, Wydawnictwo PTTK KRAJ, Warszawa 1990, str.61 ISBN 83-7005-185-5
  5. Dokument fundacyjny klasztoru krzeszowskiego, 1292, regest [online].
  6. Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki, tom V, Wrocław – Warszawa – Kraków: Ossolineum, 1977–1980; Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, red. A.Cieślikowa, Kraków 2000; J. Pleskalová, Tvoření nejstarších českých osobních jmen, Brno 1998.
  7. Johannes III Sinapius, Schlesische Curiositäten, darinnen die ansehnlichen Geschlechter des Schlesischen Adels mit Erzehlung des Ursprungs, der Wappen, Genealogien (etc.), Fleischer, 1728, s. 696 [dostęp 2020-06-24] (niem.).
  8. a b Słownik geografii turystycznej Sudetów, T. 5, Rudawy Janowickie, red. M. Staffa i in., Wrocław: Wydawnictwo I-BIS, 1998, 275-277.
  9. T. Žůrková, Výroba nátrubkových dechových nástrojů v českých zemích v 18. a 19. století se zaměřením na lesní rohy, dizertační práce, školitel V. Maňas, Masaryková univerzita, Filozofická fakulta, Ústav hudební vědy, Brno 2015.
  10. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 57. [dostęp 2012-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  11. Mapa turystyczna. [dostęp 2020-09-19].