Taha Muhji ad-Din Maruf – Wikipedia, wolna encyklopedia

Taha Muhji ad-Din Maruf (ur. 1929 w As-Sulajmanijji, zm. 7 lutego 2009) – iracki polityk, z pochodzenia Kurd. Wiceprezydent Iraku w latach 1982-2003.

Pochodził ze średniozamożnej rodziny kurdyjskiej. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Bagdadzkim w 1947^[1]. Jeszcze w trakcie studiów współtworzył w 1946 Demokratyczną Partię Kurdystanu^[1]. W ruchu kurdyjskim był zwolennikiem Dżalala Talabaniego w jego sporze z Mustafą Barzanim^[1][2].

Po zamachu stanu w Iraku przeprowadzonym przez partię Baas w 1968 został włączony do nowego rządu, co było ze strony baasistów gestem w stronę ludności kurdyjskiej^[3]. W latach 1968–1969 był ministrem budownictwa mieszkaniowego^[1]. W kolejnych latach był ambasadorem Iraku we Włoszech (1970), w Albanii (1971) i na Malcie (1972)^[1].

W ramach porozumienia zawartego z Kurdami przez rząd Ahmada Hasana al-Bakra^[1] w 1974 otrzymał stanowisko jednego z wiceprezydentów Iraku^[4]. Podczas zbrojnego powstania Kurdów w latach 1974-1975, wspieranego przez Iran i zakończonego w marcu 1975 po podpisaniu porozumienia w Algierze Maruf nie poparł walczących Kurdów, stając po stronie rządu^[1]. W 1982 został włączony do de facto rządzącej Irakiem Rady Dowództwa Rewolucji jako jedyny Kurd i jedyny polityk niezwiązany z partią Baas^[5]. Jego rola w Radzie była marginalna; obecność Kurda w tym gremium miała jedynie znaczenie propagandowe^[6].

Taha Muhji ad-Din Maruf pozostał wiceprezydentem Iraku do obalenia dyktatury Saddama Husajna przez interwencję Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników. W maju 2003 został aresztowany przez Amerykanów, lecz z uwagi na fakt, że nie odgrywał de facto żadnej roli w dawnej elicie władzy zwolniono go. Zamieszkał jako osoba prywatna w Kurdystanie irackim, a następnie w Jordanii, gdzie zmarł na raka^[1].

• Dawisha A.: Iraq. A Political History. Princeton: Princeton University Press, 2013. ISBN 978-0-691-15793-1. Brak numerów stron w książce
• Farouk-Sluglett M., Sluglett P.: Iraq Since 1958. From Revolution to Dictatorship. London & New York: I. B. Tauris, 2003. ISBN 1-86064-622-0. Brak numerów stron w książce
• Ghareeb E., Dougherty B.: Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press, 2004. ISBN 978-0-8108-6568-6. Brak numerów stron w książce