Teofil Zieliński – Wikipedia, wolna encyklopedia
kapitan administracji | |
Data i miejsce urodzenia | 18 grudnia 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | kwiecień 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby | przed 1916 – 1940 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | 2 Pułk Piechoty (LP) |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Teofil Wojciech Zieliński (ur. 18 grudnia 1895 w Krakowie[1], zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – kapitan administracji (piechoty) Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Fryderyka i Katarzyny z domu Łaptaś[1].
W czasie I wojny światowej służył w Legionach w 2 i 3 pułku piechoty.
Wstąpił do Wojska Polskiego. W czasie wojny polsko-bolszewickiej służył w 4 pułku piechoty Legionów oraz w 54 pułku piechoty Strzelców Kresowych.
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku i w 1922 został zweryfikowany do stopnia porucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919. Służył w 20 pułku piechoty Ziemi Krakowskiej, gdzie był dowódcą plutonu[2].
W 1924 roku został awansowany na kapitana piechoty. W 1929 został oddelegowany do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie[3], a w 1935 do Szkoły Podchorążych Piechoty jako wykładowca historii wojskowości[1].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[4]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1238[1].
Jego synem był Andrzej Zieliński (1930-1997), profesor nadzw. Politechniki Rzeszowskiej, działacz opozycji antykomunistycznej w PRL i współpracownik Fundacji im. Brata Alberta w Radwanowicach[5].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[6][7][8]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[9][10][11].
12 kwietnia 2010 na terenie Zespołu Szkół Agroprzedsiębiorczości w Zambrowie posadzono dedykowany mu "dąb katyński".
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Niepodległości – 9 listopada 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[12]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[13]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 1938[14]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921 "Polska Swemu Obrońcy"[1]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 635.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 182, 428.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 54, 805.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Tadeusz Isakowicz-Zaleski , Ludzie dobrzy jak chleb, Kraków 2010, s. 59-60, ISBN 978-83-929708-9-7 .
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 65 [dostęp 2024-08-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 54.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 54.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.