Tercja (akustyka) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tercja – pasmo częstotliwości pomiędzy częstotliwościami, których stosunek równa się ${\displaystyle {\sqrt[{3}]{2}}.}$ Trzy kolejne tercje stanowią oktawę, toteż mówi się czasem np. o pasmowych filtrach tercjowych – filtry „jednotrzeciooktawowe”.

Podobnie jak przy podziale pasma słyszalnego na oktawy, częstotliwości środkowe standardowych tercji pomiarowych wyznaczono arbitralnie i wynoszą one (w hercach [Hz])^[1]:

Nr tercji	${\displaystyle f_{d}}$	${\displaystyle f_{o}}$	${\displaystyle f_{g}}$
1	11,1 Hz	12,5 Hz	14,0 Hz
2	14,3 Hz	16 Hz	18,0 Hz
3	17,8 Hz	20 Hz	22,4 Hz
4	22,3 Hz	25 Hz	28,1 Hz
5	28,1 Hz	31,5 Hz	35,4 Hz
6	35,6 Hz	40 Hz	44,9 Hz
7	44,5 Hz	50 Hz	56,1 Hz
8	56,1 Hz	63 Hz	70,7 Hz
9	71,3 Hz	80 Hz	89,8 Hz
10	89,1 Hz	100 Hz	112,2 Hz
11	111,4 Hz	125 Hz	140,3 Hz
12	142,5 Hz	160 Hz	179,6 Hz
13	178,2 Hz	200 Hz	224,5 Hz
14	222,7 Hz	250 Hz	280,6 Hz
15	280,6 Hz	315 Hz	353,6 Hz
16	356,4 Hz	400 Hz	449,0 Hz
17	445,4 Hz	500 Hz	561,2 Hz
18	561,3 Hz	630 Hz	707,2 Hz
19	712,7 Hz	800 Hz	898,0 Hz
20	890,9 Hz	1 000 Hz	1 122,5 Hz
21	1 113,6 Hz	1 250 Hz	1 403,1 Hz
22	1 425,4 Hz	1 600 Hz	1 795,9 Hz
23	1 781,8 Hz	2 000 Hz	2 244,9 Hz
24	2 227,2 Hz	2 500 Hz	2 806,2 Hz
25	2 806,3 Hz	3 150 Hz	3 535,8 Hz
26	3 563,6 Hz	4 000 Hz	4 489,8 Hz
27	4 454,5 Hz	5 000 Hz	5 612,3 Hz
28	5 612,7 Hz	6 300 Hz	7 071,5 Hz
29	7 127,2 Hz	8 000 Hz	8 979,7 Hz
30	8 909,0 Hz	10 000 Hz	11 224,6 Hz
31	11 136,2 Hz	12 500 Hz	14 030,8 Hz
32	14 254,4 Hz	16 000 Hz	17 959,4 Hz
33	17 818,0 Hz	20 000 Hz	22 449,2 Hz

Definiuje się trzy częstotliwości charakterystyczne dla pasma tercji:

• ${\displaystyle f_{d}}$ – częstotliwość dolna,
• ${\displaystyle f_{o}}$ – Częstotliwość środkowa,
• ${\displaystyle f_{g}}$ – częstotliwość górna,

które pozostają w następujących zależnościach:

${\displaystyle {\frac {f_{g}}{f_{d}}}={\sqrt[{3}]{2}},}$

${\displaystyle f_{d}=f_{o}\cdot {\sqrt[{-6}]{2}},}$

${\displaystyle f_{g}=f_{o}\cdot {\sqrt[{6}]{2}}=f_{d}\cdot {\sqrt[{3}]{2}},}$

${\displaystyle f_{o}=f_{d}\cdot {\sqrt[{6}]{2}}=f_{g}\cdot {\sqrt[{-6}]{2}}.}$

Względna szerokość pasma tercjowego wynosi 23,1% częstotliwości środkowej każdej tercji.

Większość problemów związanych z analizą hałasu rozważanych jest w oparciu o pomiary w pasmach tercjowych o podanych wyżej częstotliwościach środkowych. Na potrzeby analizy infradźwięków i ultradźwięków używa się także podziału na tercje poniżej i powyżej pasma słyszalnego, budowane w oparciu o ten sam schemat.

• dekada
• szum biały, szum różowy, szum czerwony
• tercja (interwał)