Tiametoksam – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tiametoksam

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) 3-[(2-chloro-1,3-tiazol-5-ilo)metylo]-5-metylo-N-nitro-1,3,5-oksadiazynano-4-imina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C8H10ClN5O3S
Masa molowa	291,71 g/mol
Wygląd	kremowobiały, bezwonny, drobny krystaliczny proszek[1]
Identyfikacja
Numer CAS	153719-23-4
PubChem	5485188
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie 4,1 g/l[1] w innych rozpuszczalnikach aceton: 48 g/l dichlorometan: 110 g/l octan etylu: 7,0 g/l heksan: < 1 mg/l metanol: 13 g/l oktanol: 620 mg/l toluen: 680 mg/l[1] Temperatura topnienia 139,1 °C[1]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2013-03-07] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanego źródła[2] Uwaga Zwroty H H302, H410 Zwroty P P273, P501 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie podanego źródła[2] Szkodliwy (Xn) Zwroty R R22 Zwroty S brak zwrotów S NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[3] 0 1 0   Dawka śmiertelna LD50 1563 mg/kg (szczur, doustnie)[2]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Tiametoksam – organiczny związek chemiczny, insektycyd z grupy neonikotynoidów. Jest stosowany przeciwko różnym grupom owadów.

Tiametoksam został opracowany przez firmę Syngenta, jednak po jego wprowadzeniu doszło do sporu z firmą Bayer, posiadacza patentu na inne neonikotynoidy. W 2002 roku zakończył się on dla firmy Sygenta opłatą w wysokości 120 milionów dolarów na rzecz firmy Bayer w zamian za prawo do tiametoksamu^[4].

Tiametoksam jest środkiem o działaniu systemicznym, absorbowanym szybko przez roślinę i transportowany do wszystkich jej części, gdzie działa jako środek powstrzymujący żerowanie przez owady. Na organizmy owadów oddziałuje drogą pokarmową oraz przez bezpośredni kontakt. Substancja wpływa na przewodnictwo nerwowe, paraliżując owady. Tiametoksam działa przeciwko mszycom, wciornastkom, chrząszczom, parecznikom, dwuparcom, rośliniarkom, owadom minującym, kózkowatym i termitom^{[potrzebny przypis]}. Syngenta podaje, że tiametoksam wyzwala różne reakcje fizjologiczne, które wpływają na ekspresję określonych białek biorących udział w mechanizmach obrony przed stresem, pozwalając roślinie na lepsze radzenie sobie ze wzrostem w trudnych warunkach^[5]. Tiametoksam jest substancją o średniej toksyczności. Jest toksyczny dla pszczół i szkodliwy dla organizmów wodnych i glebowych. Metabolitem tiametoksamu w glebie jest klotianidyna^{[potrzebny przypis]}.