Twarde Spady – Wikipedia, wolna encyklopedia

Widok ze szlaku przez Kobylarzowy Żleb

Twarde Spady – wielka depresja w Twardej Galerii w polskich Tatrach Zachodnich[1]. Znajduje się w niej pomiędzy wypukłościami Kazalnicy Miętusiej (ok. 1805 m) i Twardej Ściany (ok. 1740 m). Granica z Twardą Ścianą znajdującą się po północnej stronie (patrząc z dołu po prawej) jest wyraźna, tworzy ją jaskinia Zielone Kominy. Natomiast przejście między urwiskami Twardych Spadów a Kazalnicą Miętusią (po południowej stronie, patrząc z dołu po lewej) jest stopniowe i precyzyjne ustalenie granicy jest niemożliwe. Twarde Spady opadają do kotła lodowcowego Wielkiej Świstówki, a ich podnóże znajduje się na wysokości około 1500 m n.p.m. Z góry (z Twardego Upłazu) widoczna jest tylko górna, trawiasta krawędź Twardych Spadów. Z piargów Wielkiej Świstówki natomiast jest to wielkie urwisko o wysokości prawie 300 m[2].

W zbudowanych ze skał wapiennych Twardych Spadach znajdują się trzy zachody, które dzielą je na cztery piętra. Najbardziej urwiste jest czwarte, najwyższe. Zbudowane jest z litych płyt i znajduje się w nim podwójny okap zwany Motylkiem. W Twardej Ścianie poprowadzono kilka dróg wspinaczkowych. Drogi te szczegółowo opisuje Władysław Cywiński w 3. tomie przewodnika Tatry[2]. Obecnie jednak są to zamknięte dla taterników obszary ochrony ścisłej Tatrzańskiego Parku Narodowego (obszar ochrony ścisłej Wantule Wyżnia Mała Łąka)[3]. Dyrekcja parku umożliwia tutaj dostęp (i to z licznymi ograniczeniami) tylko grotołazom penetrującym nie do końca jeszcze zbadane jaskinie. W Twardych Spadach znajdują się bowiem otwory wlotowe kilkunastu jaskiń. U samego podnóża znajduje się niepozorny otwór wlotowy Jaskini Lodowej w Twardych Spadach (ma korytarze o długości 152 m). Inne jaskinie tego rejonu to m.in.: Jaskinia pod Wierchem, Studnia za Murem, Górne Kominy, Schron nad Kominami, Zielone Kominy[4]. W Twardych Spadach wyróżnia się też różnorodne formacje skalne, m.in. nyża zwana Schronem pod Twardymi Spadami, półki, gzymsy, tarasy, oraz bezimienny komin będący największym wśród wszystkich kominów nad Wielką Świstówką[2][4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  2. a b c Władysław Cywiński, Czerwone Wierchy, część zachodnia, t. 3, Poronin: Wyd. Górskie, 1996, ISBN 83-7104-011-3.
  3. Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1: 25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, październik 2009, ISBN 83-87873-36-5.
  4. a b Jaskinie, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2016-06-25].