Władysław Kulesza (major) – Wikipedia, wolna encyklopedia
major piechoty | |
Pełne imię i nazwisko | Władysław Antoni Kulesza |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 18 kwietnia 1900 |
Data i miejsce śmierci | 1 lipca 1978 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1914–1945 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska | dowódca batalionu |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Władysław Antoni Kulesza (ur. 18 kwietnia 1900 w Wierzbniku, zm. 1 lipca 1978 w Warszawie) – major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 18 kwietnia 1900 w Wierzbniku, w ówczesnym powiecie iłżeckim guberni radomskiej, w rodzinie Antoniego[1] i Lucyny z Zagórskich (1868–1943), działaczki niepodległościowej, odznaczonej Medalem Niepodległości[2][3][4][5]. Był młodszym bratem Michała Henryka (1896–1942), ofiary obozu koncentracyjnego Auschwitz[2][6]. Ukończył szkołę powszechną w Jędrzejowie, następnie klasę 1. i 2. w Gimnazjum w Siedlcach, a później klasę 3. i 4. w Szkole Handlowej w Kielcach oraz trzy kursy Szkoły Rzemieślniczej w Olkuszu[7]. W międzyczasie (15 sierpnia 1914) wstąpił do Legionów Polskich[7]. Pełnił służbę w Biurze Werbunkowym w Kielcach, Jędrzejowie i Wadowicach[8]. 16 marca 1915 został zwolniony z Legionów jako małoletni[8]. 15 września 1915 wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej[8]. Od 1 lutego do 1 lipca 1918 był osadzony w więzieniu w Będzinie[7]. Po zwolnieniu z więzienia kontynuował działalność w POW[7].
1 listopada 1918 jako ochotnik wstąpił do V batalionu strzelców olkuskich i otrzymał rangę sierżanta.
Od 15 stycznia 1921 do marca 1922 był kadetem X klasy (kompania 1/X) Wielkopolskiej Szkoły Podchorążych Piechoty w Bydgoszczy[9]. 9 września 1922 został mianowany z dniem 1 sierpnia 1922 podporucznikiem w korpusie oficerów piechoty i 31. lokatą z równoczesnym wcieleniem do 85 pułku piechoty[10].
Z dniem 26 lutego 1925 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[11]. Pełnił służbę na stanowisku dowódcy plutonu, a następnie dowódcy kompanii w batalionie KOP „Nowe Święciany”[12]. 2 grudnia 1930 prezydent RP nadał mu stopień kapitana ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 i 189. lokatą w korpusie oficerów piechoty[13][14]. 15 stycznia 1932 został przeniesiony z KOP do 72 pułku piechoty w Radomiu na stanowisko dowódcy kompanii[12][15][16]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 47. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14][17]. W tym czasie dowodził 1. kompanią 72 pp[18]. 1 kwietnia tego roku został przeniesiony do 36 pułku piechoty w Warszawie na stanowisko dowódcy II batalionu[12].
II batalionem 36 pp dowodził w kampanii wrześniowej[7]. 12 września 1939 w bitwie pod Brwinowem został kontuzjowany (złamanie żeber)[19][20]. Po kapitulacji załogi Warszawy dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał kolejno w Oflagu IV C Colditz, Oflagu II A Prenzlau, Oflagu II D Gross-Born i od 17 września 192 w Oflagu VI B Dössel[6]. 7 maja 1946, po uwolnieniu z niewoli, wrócił do Polski[12].
Zmarł 1 lipca 1978 w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim[21][2].
Był żonaty z Janiną ze Świderskich (1902–1991), z którą miał córkę Barbarę Antoninę, ps. „Tosia” (1927–1998), w konspiracji żołnierza II batalionu szturmowego „Odwet”, a w powstaniu warszawskim łączniczkę dowódcy pułku AK „Baszta”[1][2][22].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari – 29 września 1939[23][24]
- Krzyż Niepodległości – 28 grudnia 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[25], zamiast uprzednio (25 lipca 1933) nadanego Medalu Niepodległości[26]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie – 1920[24][27] (po raz drugi za służbę w POW[28])
- Srebrny Krzyż Zasługi – 1928[24]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[29]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[29]
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę[29]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę[29]
- Odznaka za Rany i Kontuzje z dwiema gwiazdkami
- łotewski Medal Pamiątkowy 1918-1928 – 6 sierpnia 1929[30][29]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ a b c d Cmentarz Stare Powązki: LUCYNA KULESZA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-05-14] .
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 131, poz. 172.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-05-14].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-05-14].
- ↑ a b Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2024-05-14].
- ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 5.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 3, 5.
- ↑ Szkic historyczny 1924 ↓, s. 104.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 16 września 1922, s. 715.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 21 lipca 1925, s. 398.
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930, s. 333.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 533.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 255.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 600.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 33.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 633.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 5.
- ↑ Głowacki 1985 ↓, s. 167.
- ↑ Władysław Antoni Kulesza. Muzeum Polskich Formacji Granicznych. [dostęp 2024-05-14].
- ↑ Barbara Antonina Kulesza. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2024-05-14].
- ↑ Rómmel 1958 ↓, s. 385.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 2, 4.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 23, poz. 35.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 171, poz. 208.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 77.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 8 lipca 1922, s. 484.
- ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929, s. 243.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Władysław Antoni Kulesza. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.3197 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-05-14].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Wielkopolska Szkoła Podchorążych Piechoty. Szkic historyczny z 55-ma ilustracjami. Jan Załuska (red.). Bydgoszcz: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1924.
- Ludwik Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939. Wyd. 5. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-07109-8.
- Juliusz Rómmel: Za honor i ojczyznę. Wspomnienia dowódcy armii „Łódź” i „Warszawa”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, 1958.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.