Wacław Szymański (rotmistrz) – Wikipedia, wolna encyklopedia
kapitan taborów | |
Data i miejsce urodzenia | 23 sierpnia 1896 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 17 kwietnia 1965 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1913–1921 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska | dowódca kompanii |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Wacław Szymański[a] (ur. 23 sierpnia 1896 w Komorzu, zm. 17 kwietnia 1965 w Bydgoszczy) – polski rolnik, kapitan taborów Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 23 sierpnia 1896 w Komorzu, w powiecie jarocińskim, w rodzinie Władysława i Alesandry z Krzymińskich[2]. W 1911 wstąpił do Towarzystwa Tomasza Zana, a w 1912 w Poznaniu zajął się organizacją skautingu. W 1913 otrzymał świadectwo maturalne w Królewskim Gimnazjum Augusty Wiktorii[3]. 1 października 1913 został powołany do Armii Cesarstwa Niemieckiego w której miał odbyć roczną służbę wojskową. Do listopada 1918 przebywał na froncie i otrzymał awans na stopień podporucznika[4].
Od 12 listopada 1918 w Poznaniu działał w Polskiej Organizacji Wojskowej, a od 27 grudnia brał udział w powstaniu wielkopolskim. W 1920 dowodząc kompanią podczas wojny polsko-bolszewickiej został z Ławicy skierowany na front, gdzie otrzymał przydział do baonu lotniczego[4]. Otrzymał awans na stopień porucznika, a następnie został wyznaczony na dowódcę kompanii zwiadowców w 28 pułku piechoty. 12 września 1920 biorąc udział w bitwie pod Sokalem zatrzymał baon 30 pułku piechoty rozpoczynający manewr wycofania się z linii frontu, który „zebrał, uporządkował i zmusił do powrotu do linii bojowej, przez co zamknął lukę i nie pozwolił nieprzyjacielowi przerwać się”[4]. 19 września dowodząc oddziałem konnych zwiadowców 28 oraz 29 pułku piechoty jadąc w kierunku Krzemieńca zabrał z sobą kilku zwiadowców z którymi zapobiegł zniszczenie mostu na Ikwie przez oddział bolszewickich żołnierzy. Podczas potyczki został ciężko ranny. Za czyn ten został wyróżniony nadaniem Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari[5][4].
W 1921 posiadając 50% inwalidztwa został zwolniony do rezerwy. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 22. lokatą w korpusie oficerów rezerwy taborowych[6][7]. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 3 dywizjonu taborów w Sokółce[8][9].
Od lipca 1921 dzierżawił państwowy majątek Dąbrówka-Ludomska. Był działaczem organizacji kombatanckich. W Przysposobieniu Wojskowym pełnił stanowiska dowódcy kompanii, zastępcy dowódcy baonu oraz dowódcy 5 pułku rezerwowego (1933). Prezes Związku Oficerów Rezerwy RP oraz innych[4]. Na Uniwersytecie Poznańskim ukończył studia rolnicze. Podczas okupacji przebywał na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Po zakończeniu wojny zamieszkał w Bydgoszczy, gdzie zmarł i został pochowany[4].
Ożenił się z Anną Jaranowską i mieli dzieci: Mirosława, Juliusza oraz Hannę[4].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 621[2][4]
- Krzyż Niepodległości – 28 grudnia 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[10], zamiast nadanego uprzednio (25 lutego 1932) Medalu Niepodległości[11][12][13]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 7 listopada 1929 „za zasługi na polu przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego”[14][15][4]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[15]
- Odznaka za Rany i Kontuzje z jedną gwiazdką[16]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1030, 1044.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Polak (red.) 1993 ↓, s. 211.
- ↑ a b c d e f g h i Polak (red.) 1993 ↓, s. 212.
- ↑ Zaborowski 1928 ↓, s. 30.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1044.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 954.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1030.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 940.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 23, poz. 35.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 48, poz. 53.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-03-16]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-03-16]..
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 264, poz. 616 .
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1 foto.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Szymański Wacław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.64-5414 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-03-18].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Wacław Zaborowski: Zarys historji wojennej 28-go pułku strzelców kaniowskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.