Wezuwian – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wezuwian
Ilustracja
Krzyształki wezuwianu
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy

idokraz

Skład chemiczny

krzemian wapnia, magnezu, żelaza i glinu
(Ca10(Mg,Fe) 2Al4[(OH) 4/(SiO4)5/(Si2O7)2])

Twardość w skali Mohsa

6,5

Przełam

muszlowy

Łupliwość

niewyraźna

Układ krystalograficzny

tetragonalny

Gęstość minerału

3,27 – 3,45 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

ciemnozielona, oliwkowa, żółtobrązowa, niekiedy niebieska, czerwona, różowa, bywa też bezbarwny

Rysa

biała

Połysk

szklisty, tłusty

Powiększone zdjęcie kryształku wezuwianu
Wezuwian (Vesuvianite) - Alchuri, Shigar Valley, Gilgit-Baltistan, Pakistan.

Wezuwian, idokraz – minerał z gromady krzemianów, należy do minerałów szeroko rozpowszechnionych, występuje w bardzo wielu regionach Ziemi.

Nazwa pochodzi od Wezuwiusza, minerał odkryto bowiem w produktach erupcyjnych tego włoskiego wulkanu (A.G. Werner, 1795 r.).

Właściwości

[edytuj | edytuj kod]

Często tworzy dobrze wykształcone kryształy słupkowe i tabliczkowe. Ściany słupów wykazują niekiedy prążkowanie. Występuje w formie skupień ziarnistych, promienistych, igiełkowych. Jest kruchy i przezroczysty.

Niektóre barwne odmiany mają swoje odrębne nazwy (mineralogiczne, gemmologiczne):

  • wiluit – ciemnozielony, czarnozielony
  • egeran – brązowy, często tworzy promieniste skupienia
  • cypryn – jasnoniebieski
  • ksantyt – żółty, żółtozielony, żółtobrązowy
  • kalifornit – jasnozielony, tworzący zbite skupienia

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Występuje głównie w skałach metamorficznych, najczęściej w marmurach i skarnach, a także w obrębie masywów serpentynowych. Znaczne rzadziej w syenitach nefelinowych.

Miejsca występowania na świecie: USA – Kalifornia, Oregon, Arkansas, MontanaPensylwania; Meksyk, Brazylia, Kenia, Pakistan, Rosja, Norwegia, Czechy, Austria, Niemcy.

W Polsce stwierdzony w okolicach Strzegomia i Strzelina, na Pogórzu Kaczawskim, w Górach Izerskich.

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
  • ma znaczenie kolekcjonerskie,
  • niektóre odmiany (kalifornit) bywają stosowane w jubilerstwie (kamień półszlachetny) do wyrobu biżuterii (kaboszony, paciorki). Kryształy jubilerskie pochodzą z Brazylii, Kanady, Meksyku.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • G.G. Gormaz, J.J. Casanovas: Atlas mineralogii, „Wiedza i życie” 1992 r.
  • O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały, „Świat Książki” – 1996 r.
  • W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski, Wyd. „Antykwa” – 1998 r.
  • J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II Sp. z o. o – 2003 r.
  • W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. „Alma- Press” 2003 r.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]