Wielka trójka – Wikipedia, wolna encyklopedia
Wielka trójka – termin, którym najczęściej określa się przywódców trzech światowych mocarstw alianckich (ZSRR, USA oraz Wielka Brytania) spotykających się w czasach II wojny światowej na trzech konferencjach międzynarodowych – kolejno: teherańskiej (1943) oraz jałtańskiej i poczdamskiej (obie w 1945), na których omawiano wojenne zobowiązania sojusznicze oraz kształt przyszłego porządku światowego po pokonaniu państw Osi.
Wielką trójką nazywano też przywódców trzech mocarstw zwycięskich w I wojnie światowej (Wielkiej Brytanii, USA i Francji). Termin ten ma także odniesienia do innych wydarzeń w polityce globalnej.
Wielka trójka II wojny światowej
[edytuj | edytuj kod]W jej skład wchodzili:
- Józef Stalin – przywódca ZSRR
- Winston Churchill – premier Wielkiej Brytanii (zastąpiony w drugiej fazie konferencji poczdamskiej przez Clementa Attleego z powodu klęski konserwatystów w wyborach do Izby Gmin)
- Franklin Delano Roosevelt – prezydent Stanów Zjednoczonych (po śmierci zastąpiony w Poczdamie przez Harry’ego Trumana)
Inną „wielką trójkę” w czasie II wojny światowej tworzyli przywódcy trzech państw zebrani na konferencji kairskiej w 1943 r.:
- Franklin Delano Roosevelt – prezydent Stanów Zjednoczonych
- Winston Churchill – premier Wielkiej Brytanii
- Czang Kaj-szek – generalissimus Chin
Wielka trójka I wojny światowej
[edytuj | edytuj kod]Określenia tego (lub też: „gruba trójka”) używa się także w odniesieniu do przywódców zwycięskich światowych mocarstw, będących autorami kończącego I wojnę światową traktatu wersalskiego w 1919 roku.
Byli to:
- David Lloyd George – premier Wielkiej Brytanii
- Thomas Woodrow Wilson – prezydent Stanów Zjednoczonych
- Georges Clemenceau – premier Francji
Razem z premierem Włoch, Vittorio Emanuele Orlando tworzyli oni na paryskiej konferencji pokojowej (w połowie stycznia 1919) tzw. „wielką czwórkę”[1], przy czym rola Włoch była najmniej znacząca.
Wielka trójka – wizja współczesności
[edytuj | edytuj kod]Parag Khanna, amerykański politolog, twierdzi że świat staje się areną wpływu trzech największych supermocarstw: USA, oraz jego potencjalnych rywali: Chin i Unii Europejskiej określanych jako „G-3”. Ich wzajemna równowaga i ścieranie się wpływów ma zastąpić dotychczasową hegemonię USA[2]. Na drugim poziomie znajdują się mocarstwa o mniejszym znaczeniu: Rosja, Indie i Japonia[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Niepodległości trudne początki. W: Henryk Zieliński: Historia Polski 1914-1939. Wyd. I. Wrocław: Ossolineum, 1983, s. 92–94. ISBN 83-04-00712-6. (pol.).
- ↑ Parag Khanna: Pożegnanie z hegemonią, dziennik.pl 17/05/2008.
- ↑ Why the US, Europe and China Need a 'G-3'.