Wierzba ostrolistna – Wikipedia, wolna encyklopedia
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek | wierzba ostrolistna |
Nazwa systematyczna | |
Salix acutifolia Willd. Sp. pl. 4(2):668. 1806[3] | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
Wierzba ostrolistna, wierzba kaspijska (Salix acutifolia) – gatunek krzewu należący do rodziny wierzbowatych. Rośnie dziko w Europie wschodniej (na wschód od Finlandii, Litwy, Białorusi i Ukrainy), w zachodniej Syberii i w Azji środkowej (Kazachstan, Kirgistan i Tadżykistan)[3]. W Polsce jest zadomowionym antropofitem[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Krzew do 4 m wysokości. Pędy ciemnofioletowe z białym nalotem[6]. Korzenie osiągają do 15 m głębokości[7].
- Liście
- Lancetowate, piłkowane, wąskie, długo zaostrzone o długości ok. 12 cm. Tylko w młodości są owłosione, później nagie. Na górnej stronie są ciemnozielone i połyskujące, na dolnej sinawe. Przylistki dość wcześnie odpadające[8].
- Kwiaty
- Roślina dwupienna. Kwiatostany męskie i żeńskie, zwane kotkami, o długości 4–5 cm[6]. Słupki nagie z krótką szyjką, o niepodzielonych znamionach. Mają gruczoły miodnikowe o długości mniej więcej tej samej co szypułka słupka[8].
Udział w kulturze
[edytuj | edytuj kod]- W Talmudzie wierzba jest jednym z czterech gatunków roślin, z których gałązek Żydzi tworzą bukiet lulaw noszony podczas święta Sukkot[9].
- Wierzba (bez rozróżnienia gatunku) wymieniona jest w kilku księgach Biblii: Kpł 23,40, Iz 15,7. Hi 40,22, Am 6,14. W Ziemi Świętej występują dwa gatunki wierzb: wierzba ostrolistna i wierzba biała, opisy dotyczą więc jednej z nich, lub obydwu. Ponadto w Biblii często wierzba mylona jest z topolą eufracką[9].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- W Polsce stosowana jest do utrwalania piasków (np. sadzono ją na Pustyni Błędowskiej[10] oraz na wydmach nadmorskich[11]). Sadzenie tego gatunku w ramach ochrony wybrzeża skutkuje istotnym zagrożeniem dla ochrony siedlisk przyrodniczych typowych dla wydm[12][13].
- Jest także wymieniana wśród roślin energetycznych[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-03-31] (ang.).
- ↑ a b Taxon: Salix acutifolia. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-03-31]. (ang.).
- ↑ Salix acutifolia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular plants of Poland – a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ a b Włodzimierz Seneta: Dendrologia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, s. 145. ISBN 83-01-07011-0.
- ↑ a b Stefan Szczukowski (red.): Wieloletnie rośliny energetyczne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2011, s. 13. ISBN 978-83-7763-182-9.
- ↑ a b Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ a b Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
- ↑ Rahmonov, Ojmahmadtestas, Szczypek, Tadeusz, Wach, Jerzy. The Blendow desert (pustynia Blędowska) a unique phenomenon of the Polish landscape. „Annales Geographicae”. 39 (1), s. 34-42, 2006. (ang.).
- ↑ Selected mechanical properties of one-year old twigs of Salix acutifolia. „427 Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW”. 72, s. 427-432, 2010. (ang.).
- ↑ Daniel Lemke: Nadmorskie wydmy z zaroślami wierzby piaskowej. [w:] Przewodniki metodyczne dla siedlisk przyrodniczych [on-line]. GIOŚ. [dostęp 2013-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (pol.).
- ↑ Małgorzata Braun: Nadmorskie wydmy szare. [w:] Przewodniki metodyczne dla siedlisk przyrodniczych [on-line]. GIOŚ. [dostęp 2013-04-03]. (pol.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- BioLib: 38919
- EoL: 39926270
- EUNIS: 182683
- Flora of North America: 242430291
- GBIF: 5372686
- identyfikator iNaturalist: 883933
- IPNI: 776951-1
- ITIS: 520741
- NCBI: 1233969
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-5001505
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:776951-1
- identyfikator Tropicos: 28300637
- CoL: 6XCGS