Złoć mała – Wikipedia, wolna encyklopedia

Złoć mała
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

liliowce

Rodzina

liliowate

Rodzaj

złoć

Gatunek

złoć mała

Nazwa systematyczna
Gagea minima (L.) Ker Gawl.[3]
J. Sci. Arts (London) 1:180. 1816[4]

Złoć mała[5] (Gagea minima (L.) Ker Gawl.) – gatunek rośliny z rodziny liliowatych (Liliaceae).

Rozmieszczenie geograficzne

[edytuj | edytuj kod]

Zwarty zasięg występowania obejmuje Azję Zachodnią (Kaukaz i Syberia Zachodnia) i środkową, północną i południowo-wschodnią Europę[4]. Występuje również na rozproszonych stanowiskach wokół tych obszarów zwartego zasięgu. W Polsce występuje na całym obszarze, ale nierównomiernie. Największe zagęszczenie stanowisk znajduje się na Mazowszu, Pomorzu Zachodnim, Podlasiu, Dolnym Śląsku i na Lubelszczyźnie. W Karpatach jest rzadka, i najczęściej występuje w Tatrach. Ponadto występuje na pojedynczych stanowiskach na Pogórzu Wielickim, Ciężkowickim, Dynowskim, Przemyskim, koło Sanoka i w Kotlinie Żywieckiej[6].

Kwiat
Owoc

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Niska roślina (wysokość 7–15 cm) posiadająca dwie cebulki (główną i boczną) i pęd nadziemny z pojedynczą łodygą[6].
Liście
Jeden lub dwa wyrastające z cebulek, bardzo wąskie (0,5–3 mm szerokości) liście odziomkowe, oraz dwa liście łodygowe; dolny ma szerokość do 8 mm, nagie brzegi i często jest skrzywiony[7].
Kwiaty
Żółte, w liczbie 1–7 na szczycie łodygi, na nagich szypułkach 2–3 razy dłuższych od długości kwiatów. Mają stopniowo zaostrzone i lekko odgięte działki[7]. Długość działek wynosi 10–15 mm[6].
Owoc
Torebka.

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Bylina, geofit cebulkowy. Rośnie na łąkach, w zaroślach, na wyrębach leśnych. Kwitnie w marcu i kwietniu[7]. Liczba chromosomów 2n = 24[6]. Gatunek charakterystyczny dla rzędu (O). Fagetalia[8].

Ochrona

[edytuj | edytuj kod]

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[9] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia: V).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-07-28] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2017-03-17].
  4. a b Taxon: Gagea minima. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN). [dostęp 2010-07-28]. (ang.).
  5. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  6. a b c d Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  7. a b c Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  8. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  9. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.