Zagórze (Rumia) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zagórze
	część miasta Rumi
	; Rumia-Zagórze, ulica Sobieskiego
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	wejherowski
Miasto	Rumia
W granicach Rumi	13 listopada 1954
SIMC	0934748
	Położenie na mapie Polski Zagórze
	Położenie na mapie województwa pomorskiego Zagórze
	Położenie na mapie powiatu wejherowskiego Zagórze
	Położenie na mapie Rumi Zagórze
	54°33′43″N 18°23′21″E/54,561905 18,389227
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zagórze (kaszb. Rëmiô Zagòrzé niem. Sagorsch) – dzielnica Rumi położona w dolinie Zagórskiej Strugi. Od zachodu i południa granicząca z kompleksem leśnym Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego na południu dzielnica przechodzi w zabudowę Szmelty. Głównymi osiami komunikacyjnymi dzielnicy są ulice Sabata i Stefana Batorego. Połączenie z centrum miasta umożliwiają autobusy komunikacji miejskiej (linie nr 85, 86 i 288). Prowadzi tędy również turystyczny szlak Zagórskiej Strugi.

W latach 1934–39 nazwę Lotnisko Rumia Zagórze nosiło nieistniejące już obecnie lotnisko cywilne (przekształcone w czasie II wojny światowej na wojskowe) na dzisiejszym obszarze administracyjnym Rumi. Nazwa Rumia-Zagórze, niem. Rahmel-Sagorsch odnosiła się w czasach pruskich i w okresie okupacji niemieckiej do pobliskiej stacji kolejowej. Do czasu uruchomienia wojskowego lotniska w Babim Dole służyło ono m.in. na potrzeby testowania torped lotniczych Luftwaffe.

Historia

Dawniej samodzielna gmina jednostkowa, po I wojnie światowej w woj. pomorskim^[1], początkowo w powiecie wejherowskim, od 1928 roku w powiecie morskim^[2]. Od 1934 w nowo utwrzonej zbiorowej gminie gmina Wejherowo^[3], gdzie Zagórze utworzyło gromadę^[4].

Po wojnie ponownie w Polsce, w woj. gdańskim^[5]. Zagórze stanowiło nadal gromadę w gminie Wejherowo, składającą się z siedmiu miejscowości: Zagórze, Biała Rzeka, Stara Piła, Szmelta, Pomorzanka, Leśne Zagórze i Ludwichowo^[6]. W 1951 powiat morski przemianowano z powrotem na wejherowski^[7]. W związku z reformą administracyjną Polski jesienią 1954 Zagórze weszło w skład nowo utworzonej gromady Rumia w tymże powiecie i województwie^[8]. Gromadę Rumia zniesiono już po pięciu tygodniach, 13 listopada 1954, w związku z nadaniem jej statusu miasta, przez co Zagórze stało się integralną częścią miasta Rumi^[9].

Przemysł

W okresie międzywojennym istniały w Zagórzu dwie fabryki krzeseł, dwa tartaki i pięć młynów wodnych. W czasie II wojny światowej w Zagórzu wybudowano montownię silników samolotowych, działającą do końca 1944. W styczniu 1945 do jej pomieszczeń przeniesiono wyposażenie fabryk obuwia z Bydgoszczy i Starogardu. Od wojny do lat 90. działały tu zakłady garbarskie^[10]. W 1945 na terenie fabryki krzeseł założono zakład metalowy, który stał się zalążkiem największego rumskiego zakładu przemysłowego – Fabryki Urządzeń Okrętowych, obecnie wchodzącej w skład Grupy Remontowa.

Zobacz też

Zagórze

Przypisy

↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie
↑ Dz.U. 1928 nr 25 poz. 221
↑ Dz.U. 1934 nr 68 poz. 603
↑ Pomorski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 224
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku. 1951, nr 15 (10 października)
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 1951 r. w sprawie zmiany nazwy powiatu morskiego. (Dz.U. z 1951 r. nr 35, poz. 270)
↑ Uchwała Nr 26/III/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu wejherowskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 16, Poz. 91)
↑ Dz.U. z 1955 r. nr 45, poz. 299
↑ [https://web.archive.org/web/20140714164730/http://gazetarumska.pl/download/gazetarumska15.pdf Markowca czy Markówcowa, rumska czy rumiańska]. Gazeta Rumska, nr 5/15, sierpień 2007. [dostęp 2014-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 lipca 2014)].

Bibliografia

Jacek Banach (red.): Zarys dziejów Rumi. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 1994. ISBN 83-86229-46-2.

[pom-1] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie

[2] Dz.U. 1928 nr 25 poz. 221

[3] Dz.U. 1934 nr 68 poz. 603

[4] Pomorski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 224

[5] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[6] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku. 1951, nr 15 (10 października)

[7] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 1951 r. w sprawie zmiany nazwy powiatu morskiego. (Dz.U. z 1951 r. nr 35, poz. 270)

[8] Uchwała Nr 26/III/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu wejherowskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 16, Poz. 91)

[9] Dz.U. z 1955 r. nr 45, poz. 299

[10] [https://web.archive.org/web/20140714164730/http://gazetarumska.pl/download/gazetarumska15.pdf Markowca czy Markówcowa, rumska czy rumiańska]. Gazeta Rumska, nr 5/15, sierpień 2007. [dostęp 2014-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 lipca 2014)].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Części miasta wg TERYT	Biała Rzeka Janowo Stara Piła Szmelta Zagórze
Inne	Lotnisko Stara Rumia