Zaradna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zaradna

Historia
Stocznia	Warsztaty Portowe Marynarki Wojennej w Pińsku
Położenie stępki	1933
Polska
Nazwa	Zaradna
Wejście do służby	1935
Wycofanie ze służby	18 września 1939
Marynarka Wojenna ZSRR
Nazwa	Bielorus
Wejście do służby	21 lutego 1941
Wycofanie ze służby	między 15 a 17 września 1941
Kriegsmarine
Nazwa	91
Wycofanie ze służby	11 kwietnia 1942
Los okrętu	zatopiona przez załogę koło wsi Knubowo nad rzeką Strumień
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	35,2 t
Długość	18,10 m
Szerokość	4,60 m
Zanurzenie	0,42 m
Napęd
dwa silniki wysokoprężne 6 cylindrowe Ailsa Craig o mocy łącznej 120 KM
Prędkość	10 km/godz.
Uzbrojenie
1 haubica kalibru 100 mm wz. 14/19 w obrotowej wieży pancernej, 1 działo 37 mm Puteaux wz.18 oraz 1 ckm kalibru 7,92 mm Hotchkiss plot.
Załoga	15 marynarzy

Zaradna – polska kanonierka rzeczna z okresu II wojny światowej.

Jak kanonierka rzeczna „Zuchwała”.

„Zaradna” została zbudowana jako rzeczna kanonierka obserwacyjna. Posiadała wysuwaną drabinę ze stanowiskiem obserwacyjnym, co pozwalało znacznie rozszerzyć zasięg obserwacji. Wcielono ją do służby w I Dywizjonie Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej w 1935 roku. Od wiosny 1939 służyła wraz z „Zuchwałą” i „Zawziętą” w I Dywizjonie utworzonego w ramach Flotylli Oddziału Wydzielonego na Prypeci. W chwili wybuchu II wojny światowej, kanonierka patrolowała rejon Pińska. Po powierzeniu 9 września gen. F. Kleebergowi dowództwa obrony Polesia, została przydzielona do pododcinka „Mołodzielczyce” z zadaniem dozorowania przepraw na rzekach Jasiołda i Strumień pomiędzy miejscowościami Koczanowicze i Mołodzielczyce oraz utrzymywania łączności Pińska z Mostami Wolańskimi. W chwili agresji sowieckiej rozpoczęła odwrót do Pińska, jednak dotarcie tam okazało się niemożliwe. Załoga zatopiła swój okręt 18 września koło wsi Knubowo na rzece Strumień.

5 listopada 1939 „Zaradna” została wydobyta przez Rosjan. Wyremontowana i przezbrojona w Pińsku, została 21 lutego 1941 wcielona do radzieckiej Flotylli Pińskiej pod nazwą „Biełoruss” (pol. Białorusin)^[1]. Po ataku Niemiec na ZSRR walczyła od lipca do września 1941 na Desnie pod Czernichowem i Dnieprze pod Kijowem, działała też na Berezynie. Między 15 a 17 września 1941 zatonęła w rejonie Kijowa na skutek doznanych uszkodzeń^[1]. Przejęta przez Niemców została, po remoncie przeprowadzonym w Kijowie, wcielona do Dnieprflotille z numerem taktycznym 91. Była wykorzystywana na tyłach frontu do akcji przeciwpartyzanckich. W trakcie jednej z nich, 5 kwietnia 1942, weszła na mieliznę w Kanale Królewskim. Tam też 11 kwietnia została zaatakowana przez oddziały AK i zniszczona. Po kilku miesiącach wrak został podniesiony i złomowany w Kijowie.

Uzbrojenie:

• w służbie polskiej:
  • 1 haubica 100 mm wz. 14/19 w wieży
  • 1 działo 37 mm Puteaux wz.18 w wieży typu Ursus
  • 1 ckm 7,92 mm Hotchkiss plot.

• w służbie radzieckiej^[1]:
  • 3 działa 76 mm (1 × II, 1 × I)
  • 3 karabiny maszynowe 7,62 mm Maxim

• Pancerz – od 4,6 do 10 mm. Chronił burty, pokład, sterówkę i wieże artyleryjskie.

• (ros.) S.S. Bierieżnoj, Trofiei i rieparacji WMF SSSR, Jakuck 1994.