French
DeutschZygmunt Zalewski – Wikipedia, wolna encyklopedia
 major dyplomowany kawalerii | |
| Pełne imię i nazwisko | Zygmunt Józef Zalewski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 11 marca 1894 |
| Data śmierci | 26 czerwca 1939 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | do 1934 i 1939 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | I zastępca dowódcy pułku (dubler) |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
      | |
Zygmunt Józef Zalewski (ur. 11 marca 1894 we Włoszczowie, zm. 26 czerwca 1939) – major dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 11 marca 1894 we Włoszczowie, ówczesnym mieście powiatowym guberni kieleckiej, w rodzinie Karola[1].
28 lutego 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu porucznika, w kawalerii, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[2]. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Oddziale I Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych, a jego oddziałem macierzystym był 7 Pułk Ułanów Lubelskich. Posiadał wówczas, obok stopnia wojskowego, tytuł „przydzielony do Sztabu Generalnego”[3]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu rotmistrza ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 298. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii), a jego oddziałem macierzystym był nadal 7 puł. w Mińsku Mazowieckim[4].
3 listopada 1922 został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza II Kursu doszkolenia. 15 października 1923, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera sztabu generalnego, został przydzielony do Doświadczalnego Centrum Wyszkolenia w Rembertowie, pozostając oficerem nadetatowym 7 puł.[5][6] 1 grudnia 1924 awansował na majora ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 39. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[7]. Pełnił wówczas służbę w Oddziale III Sztabu Generalnego w Warszawie, pozostając nadal oficerem nadetatowym 7 puł.[8] W 1925 pełnił służbę w 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego w Warszawie na stanowisku dowódcy 1. szwadronu[9]. W 1928 pełnił służbę w 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich w Suwałkach na stanowisku dowódcy szwadronu[10]. 6 lipca 1929 został wyznaczony na stanowisko II oficera sztabu inspektora armii w Warszawie, generała dywizji Leonarda Skierskiego[11][12][13]. Z dniem 6 kwietnia 1932 został przeniesiony ze składu osobowego inspektora armii generała dywizji Daniela Konarzewskiego do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu[14][15]. 30 marca 1934 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i pozostawiony bez przynależności służbowej z równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr X[16]. Z dniem 31 sierpnia 1934 został przeniesiony w stan spoczynku[17].
W 1939 został powołany do służby czynnej i przydzielony do 2 pułku Szwoleżerów Rokitniańskich w Starogardzie na stanowisko dublera I zastępcy dowódcy pułku. Podpułkownik Tadeusz Łękawski, który był etatowym I zastępcą dowódcy pułku scharakteryzował go jako „bardzo pracowitego, zdolnego i poważnego oficera”, a następnie dodał „nasz pułk otrzymał jako jeden z dwóch pułków kawalerii zadanie od Ministra Spraw Wojskowych – jako eksperyment – opracowania szczegółowego rocznego planu wyszkolenia w układzie lekcyjnym z minutowym programem. W tej nad wyraz żmudnej pracy – miałem dużą pomoc w osobie Majora Zalewskiego”[18].
26 czerwca 1939 major Zalewski popełnił samobójstwo przy użyciu broni palnej[19][20]. W 1958 pułkownik Łękawski tak opisał okoliczności i powody samobójczej śmierci majora Zalewskiego: „wyjechaliśmy z dowódcą pułku na obserwację oficerskich zawodów międzypułkowych w Bydgoszczy, czy też w Grudziądzu. Przed wyjazdem poleciłem dublującemu moje obowiązki 1-go zastępcy dowódcy pułku – majorowi dypl. Zalewskiemu – przeprowadzenie ćwiczenia za i wyładowania z wagonów szwadronów – przy silnym lotnictwie nieprzyjaciela. Chodziło o przeprowadzenie opracowanego przeze mnie założenia i uzgodnionego z koleją – odnośnie do podstawienia składów wagonowych. Po powrocie z zawodów, wieczorem, zostaliśmy zatrzymani przy dowództwie pułku przez adiutanta pułkowego, który meldował, że ćwiczenie to odbyło się w jakiejś niesamowitej atmosferze. Major Zalewski na wstępnym instruktażu do ćwiczenia zajął stanowisko istotnego zagrożenia przez Niemców, i w tej atmosferze wraz z wydaniem ostrej amunicji odbyło się całe ćwiczenie. Major Zalewski był bardzo podniecony. Nazajutrz zostałem zaalarmowany wieścią, że major Zalewski się zastrzelił, i tak istotnie było. Była to pierwsza tragiczna ofiara przyszłej wojny. Dochodzenie ustaliło, że wyjeżdżał motocyklem na granicę, gdzie miał stwierdzić ruch oddziałów niemieckich. Ćwiczenie przeprowadził jakby istotnie Niemcy już byli. Był przejęty i przekonany, że nie jesteśmy zabezpieczeni. Równowaga umysłowa została zachwiana i to spowodowało targnięcie się na własne życie”[21].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Walecznych[19]
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1938)[22][19]
- Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1925)[23][19]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[19]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[19]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę[19]
- Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-07-31].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 12 marca 1921, s. 384.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 250, 963.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 164.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 63 z 27 września 1923, s. 587.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 613, 681.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924, s. 736.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 10, 555, 601.
- ↑ Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 12.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 289, 341.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 188.
- ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 73.
- ↑ Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 18.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 235.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 143, 480.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934, s. 135.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 283.
- ↑ Łękawski 1958 ↓, s. 12, 14.
- ↑ a b c d e f g Nekrolog ↓.
- ↑ Łękawski 1958 ↓, s. 14.
- ↑ Łękawski 1958 ↓, s. 23 wg autora miało to miejsce w lipcu 1939. Jednocześnie ppłk Łękawski we wstępie swojej relacji zaznaczył, że „pisana jest głównie z pamięci, po upływie 19 lat, siłą faktu będzie posiadała odchylenia odnośnie do dat, miejscowości i nazwisk”..
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612. „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1085 „za zasługi na polu wyszkolenia armji”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Przegląd Kawaleryjski, 1930.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1931. [dostęp 2016-06-11].
- Nekrolog ś.p. Zygmunta Józefa Zalewskiego. „Polska Zbrojna”. 178, s. 4, 1939-06-29. Warszawa: Jan Sotomski.
- Tadeusz Łękawski: Udział 2-go Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich w kampanii wrześniowej 1939 r. Relacja historyczna napisana przez podpułkownika Tadeusza Łękawskiego p.o. dowódcy 2-go Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich. [w:] Relacje z Kampanii 1939 roku. GO „Czersk”. 2 Pułk Szwoleżerów. Sygn. B.I.28h [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1958. [dostęp 2017-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-05)].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.