İlyas Salman - Vikipedi

İlyas Salman
Doğum1950 (73-74 yaşında)[1]
Asar, Arguvan,[2] Malatya, Türkiye[3]
MeslekOyuncu, senarist, yönetmen
Etkin yıllar1977-günümüz
Önemli eser(ler)Talihli Amele, Çiçek Abbas, Fikrimin İnce Gülü - Sarı Mercedes
Siyasi partiTürkiye Komünist Partisi
DinAteist
Evlilik
Gülser Salman (e. 1975)
Çocuk(lar)2
ÖdüllerTüm Liste

İlyas Salman[4] (1950, Malatya[3]), Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu[5] ve yönetmen.

Malatya ili Arguvan ilçesi Asar köyündendir ve orada dünyaya gelmiştir.[2] Nüfus cüzdanında doğum tarihi 14 Ocak 1954 olarak yazmaktadır ama 3-4 yıl önce doğmuştur.[6] Arguvan ilçesi Asar mahallesi nüfusuna kayıtlıdır. Uzun yıllardır oynadığı Kürt tiplemeleri nedeniyle Kürt olarak kabul edilmiş ve bunu açıkça yazanlar da olmuştur.[7][8] Ancak 2007 yılında kendi yazısında[9] ve kitabında[10] Alevi Türkmen bir aileden gelen bir ateist olduğunu belirtti.

Malatya Turan Emeksiz Lisesi'nden mezun oldu. Ankara Devlet Konservatuvarı'nı son sınıfta bıraktı. Oyunculuğa İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrosu'nda başladı. Uzun yıllar sinema oyunculuğunda, köylü tiplemeleri ile tanındı. Sinema oyunculuğunun yanı sıra yönetmenliğini yaptığı iki sinema filmi bulunmaktadır. Ayrıca çeşitli tarzda şiirleri ve türkü albümleri bulunmaktadır. Ankara Birlik Tiyatrosu'nda 1997'den 2000 yılına kadar sahneye çıkmıştır. Son olarak Hasretim Sansürlüdür isimli bir şiir kitabı ve Türksolu dergisindeki makalelerinden oluşan Kırmızı Beyaz isimli bir kitabı çıkmıştır.

Kendisi sol görüşlüdür. Türkiye Komünist Partisi üyesidir. Türkiye Komünist Partisi'nin Kartal'da yaptığı 1 Mayıs mitingine katılmıştır.[11] Türksolu dergisinde yazılar yazmıştır.[12] 2023 Cumhurbaşkanlığı ve Parlamento seçimleri için kurulan Sosyalist Güç Birliği'nin kuruluşunda yapılan ortak açıklamaya aralarında kamuoyunun yakından tanıdığı akademisyen, sanatçı, gazeteci, hukukçu, siyasetçi gibi isimlerin bulunduğu 226 isimle birlikte imzasının yer aldığı metne imzasını atmıştır.[13]

Gülser Salman ile evlidir ve Devrim adında bir kızı, Temmuz Ali adında bir oğlu vardır.

31 Mart 2023 tarihinde "Söz veriyorum: Sarayın dalkavuğu değil, halkın soytarısı olacağım" diyerek Türkiye Komünist Partisi'nden İstanbul milletvekili adayı olduğunu açıklamıştır.[14]

Çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Son Çalışması: Karanfil Kokuyor Cıgaram

[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Ekim 2009 tarihinden itibaren Bakırköy Sanat Merkezi'nde Ahmed Arif'in "Hasretinden Prangalar Eskittim" kitabından şiirler okuyacağı "Karanfil Kokuyor Cıgaram" isminde bir gösteri sahnelemeye başlamak istemişti. Gösterinin görsel yönetmeni oğlu Temmuz Salman'dı. Kızı Devrim Salman ise gösteride solistlik yapacaktı. Ancak İlyas Salman'ın bazı geçici sağlık sorunları sebebiyle bu çalışma bahsi geçen sanat merkezinde sunulamayıp bir süre ertelenmiştir.[15]

Oynadığı Klipler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 2015: Arpak Kardeşler
  • 2015: Tolga Sağ - Dilo

Tiyatrocu olarak

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Canavar Cafer: Refik Erduran - Ankara Birlik Tiyatrosu - (2000)
  • Gurbet Kuşları Sławomir Mrożek - Ankara Birlik Tiyatrosu - (1999)
  • Bin Yıl Önce Bin Yıl Sonra: - Şan Tiyatrosu - 1985
  • Bir Neşe-i Muhabbet: Şan Tiyatrosu - 1982
  • Yedi Kocalı Hürmüz: Sadık Şendil - Şan Tiyatrosu 1980
  • Aslan Aser Şvey Hitlere Karşı: Bertolt Brecht - İstanbul Şehir Tiyatrosu 1978
  • Ay Işığında Şamata: Haldun Taner - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1977

Müzik-Şiir albümleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "İLYAS SALMAN "MEZARA GİDEN FİKRİN KİMSEYE FAYDASI YOK!" 163s". 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – www.youtube.com vasıtasıyla. 
  2. ^ a b "Sinema sanatçısı İlyas Salman, kökeniyle ilgili paylaşımlara tepki gösterdi". 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023. 
  3. ^ a b "İLYAS SALMAN "MEZARA GİDEN FİKRİN KİMSEYE FAYDASI YOK!" 116s". 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – www.youtube.com vasıtasıyla. 
  4. ^ "T.C. YÜKSEK SEÇİM KURULU Karar No: 2023/643" (PDF). 19 Nisan 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  5. ^ "TSA' da İlyas Salman". tsa.org.tr. 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2023. 
  6. ^ "İLYAS SALMAN "MEZARA GİDEN FİKRİN KİMSEYE FAYDASI YOK!" 170s". 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – www.youtube.com vasıtasıyla. 
  7. ^ Metin Sever, Kürt Sorunu: Aydınlarımız Ne Düşünüyor, Cem Yayınevi, 1992, s. 125.
  8. ^ "Kürtçü bilinen hangi ünlü sanatçı Türk milliyetçisi bir dergide yazıyor?". Oda TV. Erişim tarihi: 25 Eylül 2009. "[...] ve Kürt kimliğiyle tanınıyor [ölü/kırık bağlantı] [kaynak güvenilir mi?]
  9. ^ Niye soldayım? 2 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türksolu dergisinde yazdığı bir metinde: "İnsanlık elbisesinin yanına Türkmen olduğumdan dolayı Türk elbisesi giyindim."
  10. ^ Kırmızı Beyaz 2 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İleri Yayınları'ndan çıkan kitabının 22. sayfasında şöyle der: "Emeksiz yemek olmaz anlayışına ulaştığım zaman bu merhemin solda olduğunu gördüm. Bunu gördüğüm an baktım ki bir keşmekeş yaşanıyor. Kimi Türk ırkçılığının kimi Kürt ırkçılığının peşine düşmüş. Yalpalayıp duruyor. Hangi rüzgâr onları nereye götürürse oraya gitmeye çalışıyorlar. Ben yerimi seçmek zorundayım. Seçme zorunluluğum olmamasına rağmen. Ya Türk olacaktım ya da Kürt... Halbuki ben dünyaya gelmeden önce anneme babama mektup yazmadım. Faks çekmedim. Telefon etmedim. Telgrafla bildirmedim. Alevi, Sünni, Türk, Kürt olarak dünyaya geleyim diye. Ben çırılçıplak bir insan olarak dünyaya gelmiştim. Sonradan bana bir takım elbiseler giydirmeye çalıştılar. Alevi, Sünni, Türk, Kürt, Laz, Çerkez... Ben bütün bu elbiseleri yırttım. İnsanlık elbisesi giydim. İnsanlık elbisesinin yanına Türkmen olduğumdan dolayı Türk elbisesi giyindim. Aslımı inkâr edemezdim."
  11. ^ Hürriyet[ölü/kırık bağlantı] 1 Mayıs yine olaylı (01/05/2006)
  12. ^ "Türksolu Dergisi". 8 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2007. 
  13. ^ Gazetesi, Evrensel. "Sosyalist Güç Birliği kuruluşunu ilan etti". Evrensel.net. 20 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2022. 
  14. ^ "İlyas Salman TKP adaylığı". 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "Bakırköy Sanat Merkezi internet sitesi". 21 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020. 
  16. ^ a b c d "Sinematürk' te İlyas Salman". sinematurk.com. 22 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2023. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]