French
Deutschİsaurya Savaşı - Vikipedi
İsaurya Savaşı, 492'den 497'ye kadar süren ve Doğu Roma İmparatorluğu'nun ordusu ile İsaurya'nın isyancıları arasında savaşan bir çatışmaydı. Savaşın sonunda, Doğu İmparatoru I. Anastasius, İsaurya bölgesinin kontrolünü ele geçirdi ve isyan liderleri öldürüldü.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]II. Theodosius (h. 408-450) hükümdarlığı sırasında, Küçük Asya'nın dağlık ve fakir vilayeti İsaurya'nın halkı, Doğu Roma İmparatorluğu'nun yüksek makamına ilk defa ulaştılar. İmparator I. Leo (h. 457-474), İsauryalıları, o zamana kadarki güçlü German unsurlarının gücünü dengelemek için sivil ve askerî yönetimdeki önemli görevlere bilinçli bir şekilde yerleştirmiştir. Ancak, 473 yılında Hipodrom'da İsauryalı karşıtı isyan çıkaran Konstantinopolis halkı tarafından İsauryalılar yarı barbar olarak hor görülüyorlardı. 475 yılında yeni tac giymiş Zeno'yu (h. 474-475, 476-491) tahttan indirip, süreçte kentte bulunan İsauryalıları öldürdüler.
Zeno tahtı 476 yılında geri alıp, bu sefer öldüğü 491 yılana kadar orada kaldı. Bu imparatorun himayesi altındaki İsauryalılar gelişti ve onlara karşı olan muhalefet, büyümesine rağmen, gizli kaldı. 484'te, İsauryalı magister militum Illus, Zeno'ya karşı isyan etti ve Leontius gaspını desteklediği Doğu'ya kaçtı. Ancak, 488'de bu teşebbüs hem isyancı liderlerin yakalanması ve infaz edilmesiyle sona erdi.
Çatışma
[değiştir | kaynağı değiştir]491 yılında imparator Zeno öldü ve İmparatoriçe Ariadne tarafından seçilen silentiarius I. Anastasius tahta geçti. İki hükümdar arası kısa fetret döneminde Konstantinopolis halkı iktidara gelecek yeni imparator hakkında net görüşünü Hipodrom'da "Romalı imparator" çığlıkları ile göstererek, Zeno'nun kardeşi Longinus'un muhtemel tahta çıkışını reddetti. Aynı yıl, Hipodrom'da İsauryalı karşıtı isyan çıktı ve Anastasius, Cardala'lı general Longinus'unda olduğu Longinus ve birçok diğer İsauryalıyı sürgüne gönderdi.
492 yılında İsauryalılar bir isyan başlattılar fakat aynı yıl ortak orduları İskitli İoannis ve İoannis Gibbo (Kanbur İoannis) yönetimindeki Roma ordusu tarafından Frigya'da Kotiaeion'da mağlup edildi (Kotiaeion Muharebesi). Hayatta kalan İsauryalılar ülkelerinin dağlık yerlerine sığınarak, savaşı devam ettirdiler.
493 yılında Romalı general Diogenianus, Claudiopolis'i ele geçirdi fakat orada eski piskopos Conon liderliğinde İsauryalılar tarafından kuşatıldı. Geçitleri geçen İoannis Gibbo, yardıma geldi, Diogenianus'un saldırılarının da yardımıyla İsauryalılara karşı Conon'unda öldüğü büyük bir zafer kazandı.[1]
494 ile 497 arası, İsauryalılar İsaurya dağlarında bulunan kalelere kapandılar, onlara Antioch limanından Selinus'lu Longinus malzeme temin etti.[1]
497 yılında İoannis the Scythian, Cardala'lı Longinus ve Athenodorus'u öldürüp kafalarını mızarağa geçirip Tarsus'ta teşhir etti böylece savaş kesin olarak sona erdi. 498 yılında İoannis Gibbo son düşman liderleri Selinus'lu Longinus ile Indes'i ele geçirdi ve imparatora yolladı. Onlar Konstantinopolis'in ana meydanından yürütülerek Hipodrom'a getirilip, onlara imparatorluk kathisma önünde proskynesis uygulandı.[2]
Sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]495 yılında, I. Anastasius, Konstantinopolis Patriği Effimios'a savaştan yorulduğunu söylemiştir. Effimios, bunu geri Anastasius'a başvuran İsauryalı general Athenodorus'un damadı İoannis'e söylemiştir. İmparator tahta çıkmadan önce Effimios ile ihtilafa düşmüştü; üstelik Monofizit sempatizanı Anastasios'a imparator olarak taç giydirilmeden önce Patrik Effimios tarafından Ortodoks inancına uyacağına dair bir belge imzalatıldı. Bu sebeplerden Effimios'u düşmana planları açık etmek sebebiyle ihanet ile suçlamaya karar verdi. 496 yılında Effimios aforoz edilip, görevinden alındı.[3]
Savaştan sonra, Anastasius generallerini konsüllükle ödüllendirdi: İskitli İoannis 498 yılında ve İoannis Gibbo 499 yılında bu unvanı aldılar. Anastasius mimar Aetherius'a zaferi kutlamak üzere Büyük Saray'a Halki Kapısı'nı inşa edilmesi için,[4] şair Christodorus'a günümüzde kayıp altı ciltlik Isaurica isimli savaşı anan şiir yazması için[5] emir verdi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ a b Joan Mervyn Hussey, Cambridge medieval history, CUP Archive, 1967, p. 480.
- ^ Michael McCormick, Eternal Victory: Triumphal Rulership in Late Antiquity, Byzantium and the Early Medieval West, Cambridge University Press, 1990, 0-521-38659-4, p. 61.
- ^ İoannis Bagnell Bury, A History of the Later Roman Empire from Arcadius to Irene, Adamant Media Corporation, 2005, 1-4021-8369-0, p. 296
- ^ Jones, "Aetherius 2", p. 19.
- ^ Jones, "Christodorus", p. 293.
- Genel
- İoannis Bagnell Bury, History of the Later Roman Empire, BiblioBazaar, LLC, 2009, 1-113-20102-9, p. 433.
- Brian Croke, Marcellinus Comes ve Vakainame'si, Oxford University Press, 2001, 0-19-815001-6, pp. 137–138.
- Jones, Arnold Hugh Martin, İoannis Robert Martindale, İoannis Morris, "Fl. Ioannes qui et Gibbus 93", Prosopography of the Later Roman Empire, volume 2, Cambridge University Press, 1992, 0-521-20159-4, pp. 617–618.