Şeybânî Han - Vikipedi

Muhammed Şeybânî Han
Şeybânî Hanı
Hüküm süresi	1500 - 1510
Önce gelen	Ebü'l-Hayr Han
Sonra gelen	Can Vefa Mirza
Doğum	1451
Ölüm	1 Aralık 1510 Merv
Defin	Semerkant
Eş(ler)i	Mihri Nigâr Hanzâde Begüm Zehrâ Begüm
Çocuk(lar)ı	Timur Bahadır Hürrem Şah Ebülhayr Süyünç Muhammed
Hanedan	Şeybânîler
Babası	Şah Budak
Annesi	Ak Kuzu Begüm
Dini	İslam

Muhammed Şeybânî Han, Şeybak Han ya da Şibani Han (d. 1451 - ö. 1 Aralık 1510, Merv yakınları), Şeybânî Hanlığı'nın Özbek hanı.

1451 yılında doğdu. Buhara medreselerinde eğitim aldı. Arapça ve Farsça öğrendi. Çağatay Hanı tarafından Türkistan kendisine yurtluk olarak verildi. Bu bölgede gücünü artırdı. 1500 yılında Buhara ve Semerkant'ı aldı. Böylece Şeybânîler hanedanlığı kurulmuş oldu. Babür, Semerkant'ı on dört günlük kuşatma neticesinde geri aldı. Ancak bir süre sonra Şeybânî Han Babür'ü hezimete uğrattı. Babür'ün yardımına kimse gelmeyince dört aylık kuşatmadan sonra Şeybânî Han Semerkant'ı tekrar ele geçirdi. 1505-1506 yıllarında Fergana, Kunduz ve Belh'i alarak topraklarını genişletti. 1507'de ise Timurlular'ın ikinci başkenti Herat'ı aldı ve Meşhed'i zaptetti.

Ceyhun Safevîler ile Şeybânîler'in sınırı oldu. Şeybânî Han'ın topraklarını genişletmesi kendisini Şah İsmail ile karşı karşıya getirdi. Şah İsmail'e mektup yazarak şahlığı bırakıp ataları gibi dervişlik yapmasını ve Sünnilik'e geçmesini istedi. Şah İsmail, Meşhed'i geri aldı. Merv Kalesi'ni kuşattı ancak alamadı. Bunun üzerine Şeybânî Han'ı savaş meydanına davet eden mektuplar gönderdi. 1 Aralık 1510'da yapılan Merv Muharebesi'nde ağır bir yenilgiye uğradı ve aynı gün yaralı bir şekilde iken sığındığı çiftlikte öldürüldü. Başı kesilerek derisine saman doldurularak Osmanlı Sultanı II. Bayezid'e, kafatasını ise Memlük Sultanı Kansu Gavri'ye gönderdi.^[1]