1992'de Türkiye - Vikipedi
1990'lar |
1990| 1991| 1992| 1993| 1994| 1995| 1996| 1997 | 1998 | 1999 | 2000 |
Bu sayfada 1992 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.
Siyaset
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cumhurbaşkanı, Turgut Özal.
- TBMM başkanı, Hüsamettin Cindoruk.
- Başbakan, Süleyman Demirel
Olaylar
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1 Ocak - Araçlarda, sürücünün ve ön koltukta oturan yolcuların emniyet kemeri takma zorunluluğu yürürlüğe girdi.
- 25 Ocak - Teleon yayın hayatına başladı.
Şubat
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1 Şubat - 1992 Görmeç çığ faciası: Şırnak'ın Görmeç köyüne düşen çığda, köyde yerleşik bir taburdaki askerlerden ve köylülerden 97 kişi hayatını kaybetti.
- 6 Şubat - İstanbul DGM Başsavcısı Yaşar Günaydın silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
- 28 Şubat - TRT İnt ve TRT Türk, Avrasya adıyla küresel yayına başladı.
Mart
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1 Mart - İstanbul Kuledibi'ndeki Neve Şalom Sinagogu'na bombalı saldırıda bulunuldu.
- 1 Mart - Show TV yayın hayatına başladı.
- 3 Mart - Zonguldak'ın Kozlu ilçesindeki taş kömürü maden ocağında meydana gelen grizu patlamaları nedeniyle 263 madenci hayatını kaybetti. (bakınız: 1992 Kozlu kömür madeni faciası)
- 13 Mart - Erzincan'da meydana gelen 6.8 şiddetindeki deprem sonucunda 653 ölü, 4000 yaralı.
Nisan
[değiştir | kaynağı değiştir]- 14 Nisan - Özel Kuvvetler Komutanlığı kuruldu.
Mayıs
[değiştir | kaynağı değiştir]- 15 Mayıs - 1992 Taşdelen saldırısı: Şırnak'ın Uludere ilçesinde bulunan Taşdelen Karakoluna PKK militanları tarafından yapılan saldırıda 27 asker hayatını kaybetti.
- 16 Mayıs - Tarihi Galata Köprüsü yandı ve kullanılamaz hale geldi.
- 26 Mayıs - Hakkari'nin Çukurca ilçesindeki Üzümlü Karakolu'na PKK militanları tarafından yapılan saldırıda 16 asker hayatını kaybetti.
Haziran
[değiştir | kaynağı değiştir]- 14 Haziran - Türkiye'nin ilk AIDS hastası olan Murteza Elgin (Murti) öldü.
- 17 Haziran - Haliç'te yapılan yeni Galata Köprüsü yapılan törenle hizmete açıldı.
- 18 Haziran - 12 Eylül Askeri yönetimince kapatılan siyasi partilerin tekrar açılmasına olanak tanıyan yasa TBMM'de kabul edildi.
- 26 Haziran - Susa Katliamı: Diyarbakır'ın Silvan ilçesindeki Yolaç (Susa) köyüne PKK militanları tarafından yapılan saldırıda 10 köylü hayatını kaybetti.[1]
Temmuz
[değiştir | kaynağı değiştir]- 29 Temmuz - Kıbrıs Harekâtı'nda Deniz Kuvvetleri Komutanı ve eski CHP eski Milletvekili olan emekli Oramiral Kemal Kayacan, İstanbul'da DEV-SOL militanları tarafından öldürüldü.
Ağustos
[değiştir | kaynağı değiştir]- 10 Ağustos - Kars'a bağlı Ardahan ve Iğdır il yapıldı. Böylelikle il sayısı 76'ya yükseldi.
- 18 -22 Ağustos - Şırnak'ta devlet kurumlarına büyük bir silahlı saldırı başlatan PKK militanları ile kolluk kuvvetleri arasında 4 gün süren çatışma yaşandı. Çatışmalarda 85 PKK militanı öldürüldü, 253 militan tutuklandı. 22 sivil hayatını kaybetti.[2]
- 30 Ağustos - Hakkari'nin Şemdinli ilçesindeki Alan Karakoluna PKK militanları tarafından yapılan saldırıda 17 asker hayatını kaybetti.
Eylül
[değiştir | kaynağı değiştir]- 9 Eylül - CHP tekrar açıldı. SHP'den ayrılan Antalya Milletvekili Deniz Baykal Genel Başkanlığa seçildi.
- 12 Eylül - Hakkari'nin Şemdinli ilçesindeki Aktütün Karakoluna PKK militanları tarafından yapılan saldırıda 22 asker hayatını kaybetti.[3]
Ekim
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2 Ekim - 250.000 TL'lik banknotlar tedavüle çıkarıldı.
- 4 Ekim - Kanal 6 yayın hayatına başladı.
- 8 Ekim - HBB yayın hayatına başladı.
- 12 Ekim 1992 sınır ötesi harekatı: Türk Silahlı Kuvvetleri, Kuzey Irak'ta PKK'ya karşı büyük bir sınır ötesi operasyon başlattı.
- Hakurk Operasyonu: Yukarıda adı geçen büyük operasyona bağlı olarak TSK, Irak'taki Hakurk bölgesinde ayrı bir operasyon başlattı.
- 20 Ekim - Bingöl'ün Solhan ilçesi Hazarşah köyü yakınlarında, bir otobüsü durduran PKK militanları 19 yolcuyu kurşuna dizerek öldürdü, 6 kişiyi yaraladı.
Kasım
[değiştir | kaynağı değiştir]Aralık
[değiştir | kaynağı değiştir]- 8 Aralık - Hükûmet'in, Somali ve Bosna-Hersek'te 'Umut Operasyonu' adı altında görev yapacak olan BM emrindeki Güvenlik Kuvvetleri'ne asker verme önerisi Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edildi.
- 26 Aralık - Ankara - İstanbul arasında çalışacak olan elektrikli tren hizmete girdi.
- Greenpeace Türkiye ofisi kuruldu ve faaliyetler başladı.
Kültür, Sanat
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1992 Eurovision Şarkı Yarışması Türkiye Finali
- 14 Mart, 29 Mart - 11. Uluslararası İstanbul Film Festivali
- 19 Ekim, 24 Ekim - 1992 Antalya Altın Portakal Film Festivali
Spor
[değiştir | kaynağı değiştir]- 9 Mayıs - Beşiktaş üç kere üst üste aldığı şampiyonlukla Galatasaray ve Trabzonspor'un ardından 3 kere üst üste şampiyon olan takım unvanını kazandı ve ligdeki 8. şampiyonluğunu elde etti.
Açılanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yapılar: Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali, Hilton İzmir
- Kurumlar: İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Muş Havalimanı, İstanbul Hezarfen Havalimanı
11 Temmuz'da kurulan yeni üniversiteler
Doğumlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 26 Şubat - Demet Özdemir, oyuncu
- 27 Nisan - Ogeday Girişken, kürek sporcusu ve oyuncu
- 19 Mayıs - Hilmi Cem İntepe, oyuncu
- 7 Eylül - Gizem Karaca, manken ve oyuncu
- 1 Ekim - Boran Kuzum, oyuncu
- 14 Ekim - Esra Bilgiç, oyuncu
- 20 Aralık - Hayal Köseoğlu, oyuncu
Ölümler
[değiştir | kaynağı değiştir]- 7 Şubat - Mevhibe İnönü, İsmet İnönü'nün eşi
- 11 Şubat - Hikmet Tanyu, yazar
- 24 Şubat - Hıfzı Veldet Velidedeoğlu, hukukçu
- 13 Nisan - Feza Gürsey, akademisyen
- 6 Haziran - Hikmet Feridun Es, yazar
- 24 Haziran - Leman Akçatepe, oyuncu
- 21 Ağustos - Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu, şair
- 25 Ağustos - Nisa Serezli, oyuncu
- 6 Eylül - Cevat Kurtuluş, oyuncu
- 6 Ekim - Niyazi Ahmet Banoğlu, tarihçi
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Wikimedia Commons'ta 1992 in Turkey ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Diyarbakır'da terör örgütü PKK'nın 'Susa Katliamı'nda hayatını kaybedenler anıldı". Anadolu Ajansı. 26 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2023.
- ^ YAZICI, NEVİN (12 Aralık 2016). PKK'NIN HAKKARİ PROJESİ: 1984-2013. Alibi Yayıncılık. ISBN 978-605-83370-6-0. 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2023.
- ^ "PKK'nın en ağır dördüncü saldırısı". Al Jazeera Turk - Ortadoğu, Kafkasya, Balkanlar, Türkiye ve çevresindeki bölgeden son dakika haberleri ve analizler. 8 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2023.