2023 Mısır cumhurbaşkanlığı seçimleri - Vikipedi

2023 Mısır cumhurbaşkanlığı seçimleri

← 2018 10–12 Aralık 2023[1] 2029 →

Aday Abdülfettah es-Sisi Hazem Ömer [ar] Parti Bağımsız Cumhuriyet Halk Partisi (Mısır) İttifak Ulusun Geleceği Partisi Aldığı oy 39,702,451 1,986,352 Oran 89.65% 4.49%

Önceki Cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi Bağımsız Seçilen Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi Bağımsız

2023 Mısır cumhurbaşkanlığı seçimleri, için Mısır'da vatandaşlar 10-12 Aralık 2023 tarihleri arasında oy kullandı.

Ülkede, yerel saatle 09.00'da başlayan oy verme işlemi akşam 21.00'e kadar sürmüştür. Seçim sonuçları ise 18 Aralık'ta açıklanarak Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

Seçimin 2. tura kalması halinde ikinci tur oy verme işlemleri yurt dışında 5-7 Ocak 2024, yurt içinde ise 8-10 Ocak 2024'te gerçekleştirilecekti.^[2]

Mısır'da 2013 yılında meydana gelen darbenin ardından iktidara gelen mevcut Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi, 2019 yılında yapılan bir anayasa değişikliği ile görev süresi dört yıldan altı yıla çıkarttığından ötürü, teknik olarak 12 yıl cumhurbaşkanlığı yaptı. Sisi yönetimi altındaki otoriter rejimde, adil ve dürüst seçimler düzenlenememektedir.^{[1][3][4][5][6][7]} 18 Aralık'ta toplam oyların %89,6'sını kazandığı bildirildi. Seçime kayıtlı seçmenlerin %66,8'i katıldı.^[8]

Görevdeki el-Sisi, 2018 seçimlerini oyların %97'sinden fazlasını alarak kazandı. Sami Anan'ın ordu tarafından tutuklanmasının ardından çok sayıda muhalif ismin seçime katılmasının engellenmesiyle beraber sadece göstermelik bir muhalefetin seçim yarışına katılmasına izin verildi.^{[9][10][11][12]} Halid Ali ve Muhammed Enver El-Sadat, seçim komitesinin çıkardığı önemli engeller ve işlediği anti-demokratik ihlaller nedeniyle adaylıktan çekilmiştir. Ahmed Şefik ise, yolsuzluk suçlamaları ve seks kaseti iddialarıyla tehdit edilmiştir.^{[13][14][15][16][17][18]}

2022'den bu yana Mısır, rekor yüksek enflasyon, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden kaynaklanan döviz sıkıntısı ve Mısır lirasının Mart 2022'den Ocak 2023'e kadar değerinin neredeyse yarısını kaybetmesi nedeniyle ekonomik bir krizle karşı karşıyaydı. Kriz öncesinde nüfusun yaklaşık üçte biri yoksulluk sınırının altında yaşıyordu ve üçte birinin yoksulluğa karşı savunmasız olduğu düşünülüyordu. Ek olarak, ülkenin dış borç faturası son on yılda üç kat arttı.^[19][20] Mısır, para kazanmak için devlete ait çok sayıda şirketi ve hisseyi satışa çıkardı. 2023'ten 2024'e kadar bütçenin yaklaşık yarısı borç ödemelerine ayrıldı. Ek olarak, Uluslararası Para Fonu, Mısır lirasının tamamen dalgalı kur rejimine geçmesini talep etti, böylece bir dizi kredinin serbest bırakılması mümkün olacaktı. Hükûmet, Yeni İdari Başkent gibi yatırım getirisi olmayan projelere yaptığı harcamalar nedeniyle devam eden ticaret açığı ve ordunun ekonomi üzerindeki etkisini artırmakla suçlandı.^[21][22][23] Moody's, Mısır'ın 2023 yılında borçlarını ödeyememe riski en yüksek olan ilk beş ekonomi arasında yer aldığını belirtmektedir.^[24]

Mısır cumhurbaşkanı iki turlu sistemle altı yıllık bir dönem için seçilir ve bir kez yenilenebilir.^[25]

Seçime katılmak için bir adayın 20 milletvekilinin ya da "en az 15 valilikte 25.000 seçmenin" ve her valilikten en az 1.000 kişinin desteğini alması gerekir. Ek olarak, anayasanın 141. maddesi:^[26]

• Mısırlı ebeveynlerden doğmuş ve Mısır vatandaşı olan bir aday olmalıdır.
• Aday, ebeveynleri ve eşleri dahil olmak üzere iki farklı vatandaşlığa sahip olmamalıdır.
• Cezai bir mahkûmiyetin bir sonucu olarak, aday medeni ve siyasi haklarından mahrum bırakılmamalıdır.
• Aday askerlik hizmetini tamamlamış olmalıdır.
• Aday en az kırk yaşında olmalıdır.