53. Türkiye Hükûmeti - Vikipedi

  • II. Yılmaz Hükümeti
  • ANAYOL Hükûmeti

Türkiye hükûmeti
Kuruluş tarihi6 Mart 1996
Fesih tarihi28 Haziran 1996
Kişiler ve kuruluşlar
Devlet başkanıSüleyman Demirel
Hükümet başkanıMesut Yılmaz
Bakan sayısı19
Üye partiler
Meclisteki durumuAzınlık hükûmeti
(DSP desteğiyle)
257 / 550
Ana muhalefet partisiRefah Partisi
Ana muhalefet lideriNecmettin Erbakan
Tarihçe
SeçimAralık 1995
Yasama dönemi20. dönem
Öncül52. Türkiye Hükûmeti
Ardıl54. Türkiye Hükûmeti

53. Türkiye Hükûmeti, II. Yılmaz Hükûmeti veya ANAYOL Hükûmeti, 6 Mart 1996-28 Haziran 1996 tarihleri arasında görev yapan Türkiye Cumhuriyeti hükûmetidir.[1]

1995 Türkiye genel seçimleri sonrasında 20. dönem TBMM oluştu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel seçim sonrasında hükûmet kurma görevini 132 milletvekiliyle üçüncü gelen Anavatan Partisinin Genel Başkanı ve Rize milletvekili Mesut Yılmaz'a verdi. Anavatan Partisi 132 milletvekiliyle mecliste güvenoyu almak için yeterli milletvekili sayısına sahip değildi. Hükûmetin kurulması için Anavatan Partisi ve Doğru Yol Partisi 3 Mart 1996 tarihinde partiler arası bir koalisyon protokolü imzalandı.[2]

Bu protokole göre partiler hizmet alanlarını belirlediler:[3]

  • Başbakan ve başbakan yardımcısı aynı partiye mensup olmayacak.
  • Atama ve görevlendirme işlemlerinde Başbakan yalnız karar veremeyecek, alınan kararlarda başbakan yardımcısının da imzası olacak.
  • 1996'da ANAP, 1997 ve 1998'de DYP, 1999'da ANAP ve 2000'de iki partinin de mutabık kalacağı DYP'ye mensup bir kişi başbakanlık görevini yürütecek.
  • Bakanlar Kurulu 33 bakandan oluşacak, devlet bakanlıkları eşit sayıda bölüşülecek ve icracı bakanlıklardan 8'i ANAP ve 9'u DYP'ye ait olacak.
  • Eğer bakanlık sayısı artılacaksa partiler arasında DYP'nin bakanlık fazlalığı sürdürülecek.

Bu protokol çerçevesinde Doğru Yol Partisi ve Anavatan Partisinin oluşturduğu 53. hükûmet 6 Mart 1996 tarihinde Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in onaylamasıyla kuruldu. Ancak Anavatan Partisi salt çoğunluğa sahip olmadığı için bu bir azınlık hükûmetidir.

DSP'nin de desteğini alan yeni hükûmet 12 Mart 1996 tarihinde TBMM'deki güven oylamasında, 257 kabul, 207 ret, 80 çekimser oyla güvenoyu aldı.[4]

Görev[5][6] İsim Siyasi Parti
Başbakan Mesut Yılmaz Anavatan Partisi
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nahit Menteşe Doğru Yol Partisi
Devlet Bakanı Ufuk Söylemez
Yaman Törüner
Ayfer Yılmaz
Ünal Erkan
6 Mart 1995 - 25 Mayıs 1996
İbrahim Yaşar Dedelek
Halit Dağlı
Ayvaz Gökdemir
6 Mart 1995 - 25 Mayıs 1996
Rüşdü Saracoğlu Anavatan Partisi
İmren Aykut
Ali Talip Özdemir
Cemil Çiçek
Ersin Taranoğlu
Abdülkadir Aksu
Eyüp Aşık
Adalet Bakanı Mehmet Ağar Doğru Yol Partisi
Millî Savunma Bakanı Oltan Sungurlu Anavatan Partisi
İçişleri Bakanı Ülkü Güney
Dışişleri Bakanı Emre Gönensay Doğru Yol Partisi
Maliye Bakanı Lütfullah Kayalar Anavatan Partisi
Millî Eğitim Bakanı Turhan Tayan Doğru Yol Partisi
Bayındırlık ve İskan Bakanı Mehmet Keçeciler Anavatan Partisi
Sağlık Bakanı Yıldırım Aktuna Doğru Yol Partisi
Ulaştırma Bakanı Ömer Barutçu
Tarım Bakanı İsmet Attila
Çalışma Bakanı Emin Kul Anavatan Partisi
Sanayi Bakanı Yalım Erez Doğru Yol Partisi
Enerji Bakanı Hüsnü Doğan Anavatan Partisi
Kültür Bakanı ve Hükûmet Sözcüsü Agah Oktay Güner
Turizm Bakanı Işılay Saygın Doğru Yol Partisi
Orman Bakanı Nevzat Ercan
Çevre Bakanı Mustafa Taşar Anavatan Partisi

Güven oylaması üzerine Refah Partisi adına genel başkan Necmettin Erbakan, alınan güven oyunun Anayasa'nın öngördüğü çoğunluğun altında kaldığını ileri sürerek, oylamanın iptali için Anayasa Mahkemesine başvurdu.

Anayasa Mahkemesi, Bakanlar Kurulunun güvenoyu almış sayılabilmesi için toplantıya katılan 544 üyenin yarısının bir fazlası olan 273 kabul oyu gerektiğini belirterek, söz konusu olan oylamanın 14 Mayıs 1996 tarihinde iptaline karar verdi. Bu sonuç üzerine Refah Partisi 27 Mayıs 1996 tarihinde Mesut Yılmaz hakkında gensoru önergesi verdi ve önergenin görüşülmesi 3 Haziran 1996 günü TBMM'de kabul edildi.[4] Başbakan Yılmaz ise gensoru oylaması yapılmadan 6 Haziran 1996'da Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e istifasını sundu.[4]

  1. ^ "Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 17 Mart 2003. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020. 
  2. ^ "Tarihi Ortaklığa İmza". Milliyet Gazetesi. 4 Mart 1996. s. 16. 
  3. ^ "İşte Koalisyon Protokolü". Milliyet Gazetesi. 4 Mart 1996. s. 17. 
  4. ^ a b c "II. Yılmaz Hükümeti (6.03.1996 - 28.06.1996)". TBMM. 27 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2011. 
  5. ^ "HÜKÜMETLER". web.archive.org. 15 Mayıs 2013. 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  6. ^ "II. Yılmaz Hükümeti Bakanlar Kurulu". web.archive.org. 2 Şubat 2012. 2 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024.