Audie Murphy - Vikipedi
Audie Murphy | |
---|---|
Doğum | Audie Leon Murphy 20 Haziran 1924 Teksas, ABD |
Ölüm | 28 Mayıs 1971 (46 yaşında) Virginia, ABD |
Meslek | Oyuncu |
Boy | 1,66 m (5 ft 5 in) |
Evlilik | Wanda Hendrix (1949-1951) Pamela Archer (1951-1971) |
Çocuk(lar) | 2 |
Resmî site | Audie L. Murphy |
İmza | |
Audie Leon Murphy (20 Haziran 1924 - 28 Mayıs 1971), Amerikalı eski oyuncu. II. Dünya Savaşı'na katılmış, memleketi ABD'de 'en çok madalya alan Amerikan askeri' sıfatıyla ün kazanmıştır. Amerikan Ordusu tarafından verilen bütün onur madalyalarını kazanmıştır. Ayrıca Fransız ve Belçika cesaret madalyalarını da kazanmıştır. Murphy, Ocak 1945'te 19 yaşında tek başına bir Alman bölüğünü Colmar Pocket, Fransa'da bir saat boyunca durdurmayı başardığı ve ardından yaralı olması ve mühimmatının bitmiş olmasına rağmen karşı saldırıya katıldığı için Onur Madalyası almaya hak kazandı. Murphy, Teksas Hunt County'de çiftçilik yapan büyük bir ailenin çocuğudur. Babası ailesini terk etmiş, annesi ise Murphy'nin gençliğinde ölmüştü. Beşinci sınıfta okulu bırakan Murphy ailesinin kalanına destek olabilmek için pamuk toplama gibi işlere girdi. Tüfek kullanmadaki yetenekleri ailesine destek olmasında etkili oldu.
1941'deki Pearl Harbor Saldırısı'ndan sonra ablası askere alınma şartlarını sağlayabilmesi için kimliğindeki doğum tarihini değiştirmesine yardımcı oldu. Amerikan Donaması ve Deniz Piyadeleri'nden reddedilince Kara Kuvvetleri'ne katıldı. İlk çarpışması 1943'teki İtalya'nın işgalidir. Sonrasında 1944'te Shingle Harekâtı'na ve Dragoon Harekâtı'na katıldı.
Savaştan sonra 21 yıllık oyunculuk kariyeri başladı. 1955'te otobiyografik To Hell and Back filminde oynadı ama diğer rollerinin çoğu western filmlerindeydi. Çeşitli televizyon programlarına konuk oldu ve Whispering Smith dizisinde oynadı. Ayrıca başarılı bir şarkı yazarıydı. Kaliforniya ve Arizona'da at yetiştiriciliği yaptı ve düzenli olarak at yarışlarına katıldı.
Günümüzde travma sonrası stres bozukluğu olarak bilinen psikolojik rahatsızlık yaşayan Murphy yatarken yastığının altına dolu bir pompalı tüfek koyardı. Çözümü bağımlılık yapan uyku haplarında aradı. Ömrünün son yıllarında maddi problemler yaşadı ancak alkol ve sigara reklamlarında oynamayı reddetti. Çünkü insanlara kötü örnek olmak istemiyordu.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Murphy İrlanda kökenliydi. Berry Emmett Murphy ve Josie Bell Killian'ın oğluydu. Teksas yakınlarındaki çiftliklerde büyüdü. Babası aileyi terk ettiğinde, Audie ailesine destek olmak için ilkokul beşinci sınıftayken eğitimini yarıda bıraktı.
Askerî kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Murphy 1942 yılında orduya katıldı. İlk görevi 1943 yılında 3. Müfreze'de yedek olarak Fas'a gönderilmesiydi. Audie Murphy birçok savaşta çok başarılı oldu. İtalya'da bir piyade eri olarak sergilediği yetenekler ona terfiler ve kahramanlık madalyaları kazandırdı. Çatışmada yaralandıktan sonra Murphy savaş alanından uzaklaştırıldı ve Teğmenliğe terfi ettirildi. Ordu komutanı Korgeneral Alexander Patch kendisine Onur Madalyası verdi. Audie Murphy ayrıca savaştaki cesareti ve kahramanlığı nedeniyle 33 ABD madalyası almıştır.
Oyunculuk kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Audie Murphy oyunculuk kariyerine 1948 yılında bir komedi filmiyle başladı.
Murphy, western filmlerinde Hollywood'un en tanınmış aktörlerinden biri olmuştur.
Ölümü ve anmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Murphy 28 Mayıs 1971'de, yolcusu olduğu özel uçak, Catawba, Virginia yakınlarındaki Brush Dağı'na, yağmur, bulut, sis ve sıfır görüş koşullarında Roanoke'nin 20 mil (32 km) batısında düşerek öldü. Pilot ve diğer dört yolcu da öldü.[1] Uçak, özel pilot lisansına ve 8.000 saatlik uçuş süresine sahipti, ancak aletli yetkisi olmayan bir pilot tarafından uçulan çift motorlu bir Aero Commander 680 idi.
Uçağın enkazı 31 Mayıs'ta kurtarıldı.[2] Kocasının ölümünden sonra, eşi Pamela Murphy küçük bir daireye taşındı ve Los Angeles'taki Sepulveda Gaziler İdare Hastanesinde 35 yıl memur olarak çalıştı.[3]
1975'te, bir mahkeme Murphy'nin dul eşi Pamela ve iki çocuğuna kaza nedeniyle 2,5 milyon dolar tazminat ödenmesine karar verdi.[4]
7 Haziran 1971'de Askeri törenle Arlington Ulusal Mezarlığı'na defnedildi.[5] Cenazeye Birleşmiş Milletler Büyükelçisi George H. W. Bush, Genelkurmay Başkanı William Westmoreland ve 3. Piyade Tümeni'nin çoğunluğu katıldı.[6] Murphy'nin mezarı Bölüm 46'da, 46-366-11 numaralı mezar taşı, Amfitiyatrodaki Memorial Drive'ın karşısında yer almaktadır. Daha sonra, saygılarını sunmak için ziyaret eden çok sayıda insanı karşılamak için özel bir kaldırım taşı yürüyüş yolu inşa edildi. Başkan John F. Kennedy'nin ardından mezarlığın en çok ziyaret edilen ikinci mezarlığıdır.[7]
Arlington Ulusal Mezarlığı'na gömülen Madalya alıcılarının mezar taşları normalde altın varakla dekore edilmiştir. Murphy daha önce taşının sıradan bir asker gibi sade ve göze çarpmamasını istedi.[8]
Murphy, hayatı boyunca ve ölümünden sonra, Hollywood Walk of Fame'deki bir yıldız da dahil olmak üzere, sivil ödüller kazandı.[9] Murphy, 2013 yılında kendi eyaleti tarafından Texas Yasama Onur Madalyası ile onurlandırıldı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Landon, Tom (9 Haziran 2013). "Audie Murphy crash site now well marked". The Roanoke Times.
- ^ Maslowski & Winslow 2005, s. 420.
- ^ McCarthy, Dennis (14 Nisan 2010). "Pam Murphy, widow of actor Audie Murphy, was veterans' friend and advocate". Los Angeles Daily News. 31 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
- ^ Colorado Court of Appeals. "Murphy v. Colorado Aviation Inc". Leagle. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013.
- ^ "Audie Murphy Buried With Military Rites at Arlington". The New York Times. 8 Haziran 1971. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
- ^ Graham 1989, s. 338.
- ^ "Audie Murphy Biography". U.S. Army Fort Lee, Virginia. 23 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2018.
- ^ "Biography of Audie Murphy". Arlington National Cemetery. 8 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013.
- ^ "Inducted to the Walk of Fame on February 8, 1960 with 1 star". Hollywood Walk of Fame. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013.