BMP-1 - Vikipedi
BMP-1 | |
---|---|
Çeşidi | Zırhlı Muharebe Aracı |
Uyruğu | Sovyetler Birliği |
Hizmet geçmişi | |
Hizmet | 1967- |
Kullanıldığı savaşlar | Yom Kippur Savaşı, Lübnan İç Savaşı, Batı Sahra Savaşı, Angola İç Savaşı, Çad-Libya Çatışması, Sovyet-Afgan Savaşı, İran-Irak Savaşı, Gürcü İç Savaşı, Dağlık Karabağ Savaşı, Körfez Savaşı, Transdinyester Savaşı, Birinci ve İkinci Çeçen-Rus Savaşları, 2008 Güney Osetya Savaşı, 2011 Libya ayaklanması |
Üretim tarihi | |
Tasarımcı | Pavel Isakov |
Üretici | Kurganmashzavod (SSCB), ZTS Dubnica nad Váhom (Çekoslovakya), Military Motorization Works No. 5 (Polonya) |
Üretildiği tarih | 1966–1983 (SSCB) |
Üretim adedi | 20,000 |
Çeşitleri | MLI-84, Boragh ZMA, WZ 501 |
Özellikler | |
Uzunluk | 6.74 m |
Genişlik | 2.94 m |
Yükseklik | 2.15 m |
Mürettebat | 3(sürücü, silahçı, komutan) + 8 yolcu |
Zırhı | 6–33 mm kaynaklı üst üste bindirilmiş çelik levhalar |
Ana silahı | 73mm yivsiz 2A28 Grom top ve AT-3 Sagger rampası |
Diğer silahları | Eşeksenli PKT |
Motor | UTD-20 dizel 300 bg |
Süspansiyon donanımı | Burulma çubuğu |
Boş ağırlık | 13.2t |
Depo kapasitesi | 462 l |
Harekat menzili | 600 km |
Azami hızı | 65 km/s yolda, 7 km/s suda |
BMP-1 Sovyet yapımı paletli ve tam amfibik zırhlı muharebe aracıdır.BMP Rusça: (Боевая Машина Пехоты) (Rusça'da piyade muharebe aracı). BMP-1 dünyada seri üretime alınan ilk zırhlı muharebe aracıdır. Tasarımı ve üretimi 1960'larda başlayıp ilk kez 1967 Kızıl meydanda yapılan geçit töreninde görülmüştür.
BMP-1 hafif tank ile zırhlı personel taşıyıcının özelliklerini bünyesinde toplayan bir tasarıma sahiptir. Sovyet askeri liderliği gelecekte başlayacak büyük bir savaşta nükleer ve biyolojik silahların kullanılacağını düşündüğünden bu araca gelişmiş NBC donanımları eklenmiştir. Bu araç tam amfibiktir ve suda paletleri ile hareket eder. BMP-1'ler ilk olarak Mısır ve Suriye kuvvetleri tarafından kullanıldığı Yom Kippur Savaşında denendi.
Modelleri
[değiştir | kaynağı değiştir]BMP (ob'yekt 765Sp1) | BMP-1 (ob'yekt 765Sp2) | BMP-1 (ob'yekt 765Sp3) | BMP-1P (ob'yekt 765Sp4/5) | BMP-1D | BMP-2 | BMP-3 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ağırlık (ton) | 12.6 | 13.0 | 13.2 | 13.4 | 14.5 | 14.0 | 18.7 |
Mürettebat | 3+8 | 3+7 | |||||
Ana silahı | 73 mm 2A28 "Grom" yarı otomatik yivsiz top | 30 mm 2A42 top | 100 mm 2A70 otomatik top füze fırlatıcı 30 mm'lik 2A72 top | ||||
Diğer silahları | 7.62 mm PKT eşeksenli | 3 × 7.62 mm PKT (1 eşeksenli, 2 taret üstü) | |||||
ATGM (NATO Kod ismi) | 9M14 "Malyutka" (AT-3 Sagger) and variants | 9M113 "Konkurs" (AT-5 Spandrel) or 9M111 "Fagot" (AT-4 Spigot) ve varyantları | 9M14 "Malyutka" or 9M113 "Konkurs" or removed (on most vehicles)[ БМП-1Д] | 9M113 "Konkurs" (AT-5 Spandrel) ya da 9M111 "Fagot" (AT-4 Spigot) | 9M117 "Bastion" (AT-10 Stabber) | ||
Motor | UTD-20 V-tipi 4 pistonlu 6 silindirli su soğutmalı dizel 300 hp (224 kW) at 2,600 rpm | UTD-20S1 dizel 300 bg (224 kW) at 2,600 rpm | UTD-29M 10-silindirli dizel gücü 500 bg (375 kW) at 2,600 rpm | ||||
Güç/Ağırlık oranı bg/ton (kW/ton) | 23.8 (17.8) | 23.1 (17.2) | 22.7 (17.0) | 22.4 (16.7) | 20.7 (15.5) | 21.4 (16.0) | 26.7 (20.0) |
Üretimi
[değiştir | kaynağı değiştir]BMP-1'nin üretimi ilk olarak 1966 SSCB'de başlamıştır,sonra da Çekoslovakya ve Polonya gibi Varşova Paktı ülkelere dağılmıştır,Geliştirlmiş ve 200 kg ağır olan BMP-1P modelinin üretimi ise 1979'a kadar sürmüştür. Çekoslovakya ve Polonya'nın dışında Hindistan, Romanya'da lisans altında ve 1986'dan itibaren Çin tarafından üretilmiştir.
Kullanıcılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Abhazya 80
- Afganistan 500
- Angola
- Arnavutluk 17
- Azerbaycan 120
- Belarus
- Benin
- Bulgaristan 100 BMP-1P
- Cezayir 600 BMP-1
- Çekya
- Çin 800 WZ 501
- Kongo DC
- Ekvator Ginesi 20 adet 2007'de teslim alındı
- Eritre Belirsiz sayıda Etiyopya'dan ele geçirildi
- Ermenistan
- Etiyopya 20 adet serviste
- Fas
- Fildişi Sahili
- Gine
- Güney Osetya
- Gürcistan
- Hindistan
- Irak
- Kürdistan Bölgesel Yönetimi 30
- İran
- İsrail
- Kamboçya 70
- Kazakistan
- Kırgızistan 113
- Küba
- Kuzey Kore 200
- Libya 740
- Macaristan 487
- Mısır 200
- Moğolistan
- Kuzey Makedonya 210 BMP-1 ve BMP-2
- Mozambik 40
- Myanmar 50 adet WZ 501
- Özbekistan 150
- Polonya
- Ruanda
- Rusya 750
- Slovakya
- Sri Lanka
- Sudan
- Suriye
- Tacikistan 8
- Transdinyester
- Türkmenistan 156
- Ukrayna
- Uruguay 15
- Vietnam 150
- Yemen 150 adet (1995 itibarıyla)
- Yunanistan 377
Eski kullanıcılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Almanya
- Çeçen İçkerya Cumhuriyeti
- Çekoslovakya
- Doğu Almanya
- Finlandiya
- Güney Yemen
- İsveç 340 adet BMP-1A1 Ost hizmet dışına çıkarıldı.
- Kuzey Yemen
- Lübnan
- Sovyetler Birliği
- Yugoslavya
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wikimedia Commons'ta BMP-1 ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur