Ba oyunu - Vikipedi

Ba oyunu, İskoçya'da, özellikle Orkney ve İskoç bölgelerinde, Noel ve Yeni Yıl civarında oynanan Orta Çağ futbolunun bir versiyonudur.

Ba temelde bir mafya futboludur. Ayrıca bir kasabanın iki bölgesinin, kendi taraflarındaki hedeflere top atmasını gerektiren bir çeşit köy futboludur. Kasabanın hangi bölgesinde doğduklarına veya başka bir şekilde bağlı olduklarına bağlı olarak iki taraf, uppies veya downies olarak adlandırılır. Top elle tutularak oynanır ve oyun genellikle hareketli bir hücum şeklinde gerçekleşir. Oyun kasabanın içinde gerçekleşmekte ve ara sokaklar, avlular ve sokaklar kullanılmaktadır. Dükkânların ve evlerin pencerelerinin zarar görmemesi için pencereler tahtalarla kapatılmaktadır. Geleneksel mafya futbolunun aksine, insanlar oyundan genellikle zarar görmezler.^[1]

Birleşik Krallık sınırlarında zamanında 200 benzer oyunun olduğu ve 15'inin hala oynandığı düşünülmektedir.^[2]

Ba oyunlarının hala oynandığı yerler:

• Duns, İskoç Sınırları: Ba oyunları, İskoç Sınırları Yaz Festivali'nin bir parçasını oluşturur. Kaleler Pazar Meydanı'nın karşı köşelerinde, Beyaz Kuğu oteli ve eski Postane'nin yanındadır. Kasabanın evli erkekleri ve bekarları arasında oynanır.

Jedburgh'da 2020 yılında kadınlar oyunda; soldan topa ulaşacaklar ve yukarı takım sağa doğru ilerleyecek.

• Jedburgh : Oyunun izleri 1704 yılına kadar gidiyor. Tövbe Salısı gününden sonraki Perşembe günü şehir merkezindeki Mercat Cross'ta oyun başlar.^[2] Kasabaya Mercat Cross'un güneyinden ilk giren takım veya uppies, ba'yı Jedburgh Kalesi'ndeki bir çitin üzerinden atarak Castlegate'in tepesine atarak puan alır. Kadınların oyunu öğlen, erkeklerin maçı ise 14:00'te başlar. Her iki oyun da son ba selamlanana kadar devam eder. Bu, her iki oyunun da aynı anda çakıştığı anlamına gelir. Oyunun çoğu şehir merkezinde gerçekleşir. Bu nedenle alışveriş yapanlar ve kapı ve pencerelerine zarar görmemek için kepenk takan dükkân sahipleri için ilginç bir deneyimdir.^[3]
• Roxburgh
• Kirkwall (Kirkwall Ba oyunu)
• Scone : Bu versiyonda, bir tarafta evli erkekler ve diğer tarafta bekar erkekler bulunur. Oyun saat 2'den gün batımına kadar devam eder. Topu kim eline alırsa, rakiplerden biri tarafından geçilinceye kadar onunla koşar. Evli erkeklerin amacı, topu "asmak"tır (küçük bir kapak üstüne üç kez koyabilmek). Bekârlarınki ise, nehirde derin bir yere topu "boğmak" ya da batırmaktır. Bu hedeflerden herhangi birine ulaşan taraf oyunu kazanır. İkisi de kazanmazsa, top gün batımında eşit parçalara bölünürdü.
• Workington

• Kirkwall Ba oyunu 23 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Ba' oyunu yasal tehdidi 14 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (9 Mayıs 2001 tarihli BBC haber makalesi)
• baggame.com 2 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Dr. Charles Tait'in fotoğraf web sitesi.