Babenberg Hanedanı - Vikipedi
Babenberg Hanedanı | |
---|---|
Mülk | Avusturya Markgraflığı |
Kuruluş | M.S. 962 |
Kurucu | I.Leopold |
Son Hükümdar | II. Friedrich |
Unvanlar | Dük, Margrav, Kont |
Fesih | 1246 |
Babenberg Hanesi, Avusturya Düklerinden oluşan asil bir hanedandı. Aslen Frankonya Dükalığı'ndaki (bugünkü Bavyera ) Bamberg'den olan Babenbergler, Avusturya Markgraflığı'nı MS 976'daki kuruluşundan 1156'da bir dükalığa yükselmesine ve o andan itibaren 1246'da soyunun tükenmesine kadar yönetmişlerdir. Babenberg Hanedanı'nın yerine daha sonra onların akrabası Habsburg Hanedanlığı geçti.
Kökenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir veya iki aile
[değiştir | kaynağı değiştir]Babenberg ailesi iki ayrı gruba ayrılabilir: 1) Babenberg'in Yaşlı Hanedanı olarak adlandırılan ve adları Bamberg Katedrali'nin bugünkü yeri olan Babenburg Kalesi'ne atıfta bulunan Frankonyalı Babenbergler. Ataları Grapfeld Kontu Poppo'ya (ö. 839-41) ithafen Popponidler olarak da adlandırılan bu hanedan, Frank Robertian hanedanıyla akrabadır ve Frank Henneberg ve Schweinfurt Kontlarının atalarıdır. 2) 976'dan itibaren Avusturya'yı yöneten Margrave I. Leopold'un torunları olan Avusturyalı Babenbergler. Bu ikinci grubun ilk gruptan geldiği iddia edilse de akademisyenler bu iddiayı doğrulayamamıştır. Günümüzde, Bavyeralı Luitpolding Hanedanı'ndan doğrudan doğruya geldikleri varsayılmaktadır.
Popponidler
[değiştir | kaynağı değiştir]Fransız kraliyet Capet hanedanı gibi, Yaşlı Babenberg'ler de Robertianların soyundan geliyordu. Bilinen en eski Babenberg kontu Poppo'dan ilk olarak MS 819 yılında kuzeydoğu Frankonya'da Thüringen sınırındaki tarihi bir bölge olan Grabfeld Gau'da bir yönetici olarak bahsedilmiştir. Hesbaye'li Robertian kontu Cancor'un soyundan geliyor olabilir.
Poppo'nun oğullarından biri olan Henry, Kral Genç Louis'nin emrinde princeps militiae olarak görev yaptı ve bazen Doğu Frank Krallığı'nın Şişman Kralı Charles'ın emrinde Frankonya'da margrav (marchio) ve dük (dux) olarak adlandırıldı. 886'da Paris Kuşatması sırasında Vikinglere karşı savaşırken öldürüldü. Diğer oğlu Poppo II, 880'den 892'ye kadar Thüringen'de margrav olarak görev yaptı ve Kral Charles'ın halefi Karintiyalı Arnulf tarafından tahttan indirildi. Popponidler Şişman Charles tarafından desteklenmişti, ancak Arnulf bu politikayı Ren Frankonya'sındaki Lahngau'dan Conradine hanedanının bir üyesi ve Arnulf'un eşi Ota'nın akrabası olan Yaşlı Conrad'a rakip olmak lehine tersine çevirdi.
Babenberg Davası
[değiştir | kaynağı değiştir]Babenberglerin liderleri Dük Henry'nin oğullarıydı ve kendilerine Main nehrinin yukarısında bulunan ve mülklerinin merkezinde yer alan Babenburg kalesinin adını vermişlerdi. Bamberg şehri ailenin atalarından kalma kalenin etrafında inşa edilmiştir. Conradinler, muhtemelen Neustria Kontu Udo'nun oğulları olan Yaşlı Conrad ve kardeşleri Rudolf ve Gebhard tarafından yönetiliyordu.
Babenberg ve Conradine aileleri arasındaki rekabet, Orta Main bölgesindeki nüfuzlarını genişletme çabalarıyla daha da şiddetlendi ve "Babenberg kan davası" olarak bilinen bu çekişme, 892 yılında Kral Arnulf'un Poppo II'yi Thüringen hükümdarı olarak görevden alıp yerine Yaşlı Conrad'ı ataması ve Conrad'ın kardeşi Rudolf'u Würzburg Piskoposu olarak atamasıyla ilk zirvesine ulaştı. Mücadele 10. yüzyılın başında Arnulf'un oğlu Kral Çocuk Louis'nin sorunlu saltanatı sırasında daha da şiddetlendi. Conradine 902 yılında Babenburg Kalesi'ni kuşatıp Babenbergli Adalhard'ı tutukladığında silahlı çatışmalar meydana geldi. Ertesi yıl Adalhard, Forchheim Reichstag'ında idam edildi; karşılığında Babenbergler Würzburg şehrini işgal etti ve Piskopos Rudolf'u kovdu.
Bu arada Rudolf'un kardeşi Gebhard 903 yılında Lotharingia Dükü olarak atandı ve hem isyan eden soylularla hem de Babenberg güçlerinin devam eden saldırılarıyla başa çıkmak zorunda kaldı [1] Her iki taraf da 27 Şubat 906'da yapılan ve Conradinlerin kesin bir zafer kazandığı Fritzlar savaşında karşı karşıya geldi, ancak Yaşlı Conrad savaşta hayatını kaybetti.[2] Babenberg kardeşlerden ikisi de öldürüldü. Üçüncüsü Adalbert, Conradinler'in taraftarı olan Mainz Başpiskoposu I. Hatto tarafından imparatorluk sarayına çağrıldı. Gelmeyi reddetti, Theres'teki kalesinde kralın kuvvetlerine karşı bir süre direndi, ancak 906'da teslim oldu ve Hatto'nun verdiği güvenli geçiş sözüne rağmen başı kesildi.
Genç Conrad, 906'da Frankonya Dükü ve 911'de Doğu Frankonya Kralı olurken, Babenbergler Frankonya'daki nüfuzlarını kaybettiler.
Avusturya Markgraflığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Avusturya tarihi |
---|
962 yılında, muhtemelen Bavyera'nın Luitpolding dükü Arnulf'un soyundan gelen Bavyera kontu I. Leopold(Liupo) ilk kez İmparator I. Otto'nun sadık bir takipçisi olarak anılır. Otto'nun oğlu ve halefi II. Otto'nun sadık bir destekçisi olarak kalır ve 976 yılında, o zamanlar düklüğün doğu sınırında 60 milden daha geniş olmayan bir bölge olan ve Avusturya Markgraflığı dönüşen Bavyera Doğu Mart'ının kontu olarak görünür. Bavyera Dükü Henry II'nin ayaklanması sırasında İmparator Otto II'ye sadakatinin ödülü olarak bu bölgeyi alan Leopold, geri çekilen Macarlar pahasına bölgeyi Tuna nehrinin aşağısına, bugünkü Aşağı Avusturya 'ya kadar genişletmiştir.
Leopold'un yerine 994'te babasının politikasını sürdüren oğlu I. Henry geçti. 1018'de onu, İmparator II. Heinrich'e ve onun Salian halefi III. Heinrich'e olan belirgin sadakati birçok iyilikle ödüllendirilen kardeşi Adalbert izledi. Adalbert Avusturya topraklarını Leitha, Morava ve Thaya nehirleri üzerindeki bugünkü sınırlara kadar genişletti. Yerine 1055 yılında yeğeni Ernest geçmiştir.
1075'ten itibaren margrav olan Leopold II, Passau Piskoposu Altmann'ın papalık tarafını desteklediği Tayin İhtilafı sırasında İmparator IV. Heinrich ile tartıştı. Leopold, Bohemya Dükü Vratislaus II 'nin işgalci birlikleriyle baş etmek zorunda kalmasına ve 1082 Mailberg Savaşı'nda yenilmesine rağmen, imparator onu seferinden uzaklaştıramadı veya oğlu Leopold III 'ün 1096'da tahta geçmesini engelleyemedi. 1075 - 1095 yılları arasında hanedanın merkezi Gars am Kamp'taki Babenberg Kalesi'ndeydi.[3]
Leopold III, İmparator IV. Heinrich'in oğlu V. Henirich'i babasına karşı ayaklanmasında destekledi, ancak kısa süre sonra imparatorun tarafına çekildi. 1106 yılında IV Henirich'in kızı, Swabia Dükü I. Frederick'in dul eşi Agnes ile evlendi. 1125 yılında Supplinburg'lu Lothair lehine kraliyet tacını reddetti. Klosterneuburg Manastırı gibi manastırların kurulmasındaki gayreti ona "Dindar" soyadını ve 1485 yılında Papa VIII. Innocentius tarafından kanunlaştırılmasını kazandırmıştır. Aşağı ve Yukarı Avusturya'nın koruyucu azizi olarak kabul edilmektedir.[4]
Avusturya Dükleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Leopold'un küçük oğullarından biri Freising Piskoposu Otto'ydu. En büyük oğlu Leopold IV 1136'da margrav oldu ve 1139'da Bavyera Dükalığını, Welf dükü Gururlu Henry'yi yasaklayan Kral III. Konrad'ın elinden aldı.
Leopold'un kardeşi Henry Jasomirgott (adını en sevdiği yemin olan "Evet, Tanrım bana yardım et!" sözünden aldığı iddia edilir) 1140 yılında Ren Kontu Palatine oldu ve Leopold'un 1141'de ölümü üzerine Avusturya Margravı oldu. Gururlu Henry'nin dul eşi Gertrude ile evlendikten sonra 1143'te Bavyera Dükalığı'na atandı ve kont palatine görevinden istifa etti. 1147'de İkinci Haçlı Seferi'ne katıldı ve döndükten sonra, yeni kral Frederick Barbarossa'nın Bavyera Dükalığı'nı Gururlu Henry'nin oğlu Saksonya Dükü Aslan Heinrich'e vermesi üzerine Bavyera'dan feragat etti. Bunun telafisi olarak, başkenti yaklaşık 1155'te Viyana'ya nakledilen Avusturya, Privilegium Minus'a göre bir dükalığa yükseltildi.[4]
İktidara yükselmeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]İkinci dük, Henry'nin 1177'de yerine geçen ve 1182 ve 1190 Haçlı Seferleri ile Üçüncü Haçlı Seferi'ne katılan oğlu V. Leopold'du. Filistin'de İngiltere Kralı I. Richard'la tartışmış, onu ülkesine dönerken yakalamış ve İmparatorVI. Heinrich'e teslim etmiştir. Leopold, akrabası Dük IV. Ottokar'n vasiyeti üzerine Steiermark Dükalığı alarak Babenberglerin topraklarını genişletti. Ottokar 1194'te öldü ve Avusturya bir oğlu olan Frederick'e, Steiermark ise bir diğer oğlu Leopold'a kaldı; ancak Frederick'in 1198'deki ölümü üzerine Leopold tarafından "Şanlı" lakaplı Dük VI. Leopold olarak tekrar birleştirildiler.[4]
Yeni dük İspanya, Mısır ve Filistin'deki haçlı seferlerinde savaştı, fakat daha çok bir kanun koyucu, edebiyatın hamisi ve birçok şehrin kurucusu olarak tanındı. Onun döneminde Viyana, Almanya'nın kültürün merkezi ve Minnesang şarkıcılarının en büyük okulu haline geldi. Daha sonraki yılları oğlu Friedrich ile çekişme içinde geçti ve 1230 yılında, İmparator II. Friedrich ile Papa IX. Gregorius arasındaki barışı sağlamak için gittiği, şimdiki adı Cassino olan San Germano'da öldü [4]
Nesillerinin sonu
[değiştir | kaynağı değiştir]Leopold VI'nın Theodora Angelina'dan olan oğlu Frederick II, 1230 yılında yaşlı adamın ölümü üzerine babasının yerine dük oldu. Frederick II, Macaristan ve Bohemya kralları ve Kutsal Roma İmparatoru II. Frederich ile süregelen anlaşmazlıkları nedeniyle kısa sürede "Kavgacı" lakabını aldı. Dük Frederick annesini ve kız kardeşlerini mallarından mahrum bıraktı, baskıcı yönetimi nedeniyle tebaası tarafından nefret edildi ve 1236'da imparatorluk yasağı altına alındı ve Avusturya'dan sürüldü.[4] Ancak daha sonra İmparator Frederick II aforoz edildiğinde dükalığına geri döndü. Daha sonra Dük Frederick II, Avusturya'yı bir krallık haline getirmek için İmparator Frederick II ile boşuna uğraştı.
Babenberglerin erkek soyu, İkinci Friedrich'in savaşta öldürüldüğü 1246 yılında son bulmuştur (Frankonya Babenberglerinin Henneberg kolu, topraklarının Wettin ailesinin iki kolu arasında paylaşıldığı 1583 yılına kadar yaşamıştır).
Frederick'in veliahtı, ölen ağabeyi Avusturyalı Henry'nin Thuringia'lı Agnes'ten olan tek çocuğu Avusturyalı Gertrude idi. Ancak ne kocası ne de oğlu Babenberg mirasını kendi iktidarları altına almayı başaramadı. Gertrude'nin hayatta kalan tek çocuğu Baden'li Agnes, üçüncü kocası Heunburg'lu Ulrich II aracılığıyla mirasının en azından bir kısmını geri almaya çalıştı, ancak başarısız oldu.
Avusturya Interregnumu veya Babenberg Veraset Savaşı (1246-1256/78/82) olarak bilinen birkaç yıllık mücadelenin ardından, Avusturya ve Steiermark Dükalıkları Bohemyalı İkinci Ottokar'a ve ardından 1918 yılına kadar Avusturya'yı yönetecek olan Habsburglu I. Rudolf'a geçti.
Genetik mirası
[değiştir | kaynağı değiştir]Bizans kanı
[değiştir | kaynağı değiştir]V. Leopold 'dan itibaren tüm Babenberg dükleri Bizans imparatorlarının soyundan geliyordu - Leopold'un annesi Theodora Komnene, İmparatorII. İoannis Komnenos'un torunuydu. Daha sonra V. Leopold'un küçük oğlu VI. Leopold da bir Bizans prensesiyle (Theodora Angelina) evlenmiş, en küçük oğlu (Theodora'dan olan) II. Frederick de Sophia Laskarina ile evlenmiştir.
Babenberg'ler ve Habsburg'lar
[değiştir | kaynağı değiştir]Avusturya'daki bir sonraki hanedan olan Habsburglar başlangıçta Babenberglerin soyundan gelmiyordu. Babenberg kanı Habsburg soyuna ancak Alman I. Albrecht'in çocuklarıyla geçmiştir, ancak bu kan veliaht öncesi Babenberg'lerden gelmiştir. Bu evliliğin bir yan etkisi de Habsburgların oğullarından biri için Babenberg soyadı Leopold 'u kullanmaları olmuştur.
Habsburglar farklı zamanlarda da olsa Babenberg düklerinin soyundan geldiler. Babenbergler'den gelen ilk Habsburg soyu Albertine soyudur. Bu, Avusturya Dükü III.Albert'in Nürnbergli Beatrix ile evlenmesiyle gerçekleşmiştir. Böylece, oğulları Avusturya Dükü IV. Albert, Babenberg düklerinin soyundan gelen ilk Habsburg dükü oldu. Ancak Habsburgların bu kolunun erkek soyu 1457 yılında Bohemyalı Ladislas V Posthumus ile sona ermiştir.
Babenberg kanı taşıyan bir sonraki Habsburg soyu, Kutsal Roma İmparatoru I. Ferdinand ile Bohemya ve Macaristanlı Anna'nın çocukları olan ve Babenberg düklerinden gelen Steiermark soyudur. Aslında Steiermark soyu Babenberg kanını Bohemyalı V. Ladislas Posthumus'un kız kardeşi Avusturyalı Elizabeth'ten almıştır.
İspanyol soyu Babenberg kanı taşıyan son Habsburg soyudur. Yine Babenberg kanı taşıyan bir önceki Habsburg soyu (yani Steiermark soyu) aracılığıyla İspanyol Habsburglar Babenberg soyundan gelmeye başladılar - İspanya Kralı II. Felipe'nin eşi ve III. Felipe'nin annesi (sonraki tüm İspanyol Habsburgların soyundan geldiği) A vusturyalı Anna, F erdinand ve Anna'nın erkek soyundan gelen torunuydu. Sonuç olarak, 1598'den sonra tüm Habsburg soyları Babenberg Dükleri'nin soyundan geliyordu.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Avusturya hükümdarlarının listesi
- Slavnik hanedanı
- Henneberg Hanesi - Franken Babenberg'lerinin Henneberg kısmı ve erken Babenberg kökenleri
- Capet Hanedanı
- Avusturya
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Wickham, Chris (30 Temmuz 2009). The Inheritance of Rome: Illuminating the Dark Ages 400-1000 (İngilizce). Penguin. ISBN 9781101105184.
- ^ Widukind (of Corvey) (2014). Deeds of the Saxons (İngilizce). CUA Press. s. 32. ISBN 9780813226934.
- ^ "Wo Babenberger und Habsburger residierten", Styria books, p 17
- ^ a b c d e kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "madde adı gerekli". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press. Bu madde artık
- Beller, Steven (2007). A Concise History of Austria. New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0521478861.
- Lingelbach, William E. (1913). The History of Nations: Austria-Hungary. New York: P. F. Collier & Son Company. ASIN B000L3E368.
- Pohl, Walter (1995). Die Welt der Babenberger. Graz: Verlag Styria. ISBN 978-3222123344.
- Rickett, Richard (1985). A Brief Survey of Austrian History. Viyana: Prachner. ISBN 978-3853670019.
- Agamov, Alexander (2017). Dynasties of Europe 400-2016: Complete Genealogy of Sovereign Houses(In Russian). Moskova: URSS. ISBN 978-5-9710-3935-8.