Biçimsel dil kuramı - Vikipedi

Bu madde çoğu okuyucunun anlayamayacağı kadar teknik olabilir. Lütfen teknik detayları çıkarmadan maddeyi uzman olmayan okuyucular tarafından anlaşılabilir hale getirilmesine yardımcı olun. (Nisan 2023)

Biçimsel dil kuramı, teorik bilişimin temel dallarından biridir. Bir biçimsel dil, abece denilen belli bir küme Σ üzerinde kurulan dizilerden oluşur. Biçimsel dilleri tanımlamak için ifadeler, gramerler ya da tanımlanan dile ait olan dizileri kabul eden otomatlar kullanılır. Bunun yüzünden otomat kuramı ile ilişkisi çok önemlidir.

Biçimsel diller, Chomsky sınıflandırmasına göre 4 sınıfa ayırılır:

• Tip 3 Düzenli diller
• Tip 2 Bağlamdan bağımsız diller
• Tip 1 Bağlama duyarlı diller
• Tip 0 Özyinelemeli sayılabilir diller

Her sınıf, daha küçük sayılı sınıfların bir alt kümesidir. Tip 0 en genel sınıftır, Turing makine ve bilgisayar programıyla sayılanan her dilli kapsar.

Bu sınıflandırma (hiyerarşi), dillerin dizilerini türeten gramer ya da kabul eden makinaların hesaplama gücüne göre yapılmıştır.

Teorik bilişim bilimi bakımından önemli olan bu madde pratikte programlama dilleri kullanarak bilgisayar programları üretilmesini sağlayan derleyici ve yorumlayıcı yazılımlarının hazırlanmasında önemli bir rol oynar. Biçimsel dil kuramı, sıfırdan bir programlama dili geliştirmek isteyen bir bilgisayar programcısının ilk öğrenmesi gereken konulardan biridir. Mesela alttaki Tip 2 grameri Java, C, C++ dillerinde kullanılan kayan nokta (İngilizce: floating point) sayılarından oluşan biçimsel dili tanımlar; bu dil 3.1415 ya da 1.40239846e-45f gibi sayıların yazılış şekillerini gösterir.

FloatingPointLiteral:    Digits . [Digits] [ExponentPart] [FloatTypeSuffix]    . Digits [ExponentPart] [FloatTypeSuffix]    Digits ExponentPart [FloatTypeSuffix]    Digits [ExponentPart] FloatTypeSuffix Digits:    Digit    Digits Digit Digit:    0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9  ExponentPart:    ExponentIndicator SignedInteger ExponentIndicator: one of    e E Si gnedInteger:    [Sign] Digits Sign: one of    + - FloatTypeSuffix: one of    f F d D 

Dil ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.