CIA gizli hapishaneleri - Vikipedi

CIA gizli hapishaneleri, CIA'nin Amerika Birleşik Devletleri adına kurulmuş varlığı bilinen gizli yerlerdir.^[1] CIA'ya göre tutuklular yalnızca teröristlerden ibarettir. 2 Kasım 2005 tarihinde bu gizli yerleri basına sızdıran Washington Post cezaevlerinde insan hakları ihlal eden uygulamaları Amerikan basınına sızdırmıştır. Tahminen bu cezaevlerinden Doğu Avrupa ülkelerinden Polonya ve Romanya'da, Haziran 2004'te İngiliz gazetesi The Observer'in belirttiği üzere el-Tamara cezaevi Fas'ta, "Mulhak el-Mazra" Mısır'da, ayrıca Litvanya, Polonya, Ukrayna, Katar, Suudi Arabistan, Tayland ve diğer ülkelerde de bulunmaktadır. İnsan hakları savunucuları "el-Tamara" ve "el-Masri Mulhak"daki mahkûmların işkenceye uğradığını belirtmektedir. Yaklaşık 100 esirin tutulduğu Afganistan'daki Bagram Üssü, 600 esirden bazılarının serbest kaldığı Küba'daki Guantanamo Kampı ve binlerce esir bulunan Bağdat Havaalanı bilinen merkezlerden bazılarıdır.^[2]

2002 yılında CIA'nın gizli cezaevlerinde tutuklulara uyguladığı işkenceler açığa çıkmış ve derin bir yankı uyandırmıştır. Mahkûmlara su işkencesi, dayak, zorbalık, çıplak bırakma, hücrede tutma, yüksek ses kullanarak sağırlaştırma, uyku yoksunluğu, elektronik aygıtlarla işkence uygulandığı anlaşılmıştır.^[3]

2007 yılında Avrupa Konseyi Polonya ve Romanya'nın Amerikan merkezi haber alma teşkilatı CIA'nin terörle savaş zanlısı olarak adlandırılan kişileri sorguladığı gizli cezaevlerine ev sahipliği yaptığını kanıtlandığını açıklamıştır.^[4]

23 Ocak 2009 tarihinde ABD başkanı Barack Obama'nın "CIA tarafından yürütülen tüm gizli hapishaneler kapatılacaktır" emrine rağmen 2012 yılında Rus TVK kanalı gizli CIA hapishanelerinin bu güne dek gizli olarak halen bulunduğunu iddia etmiştir. Yine Nisan 2009 da 2011'e dek CIA başkanlığı yapan Leon Panetta ABD dışındaki hapishanelerin kapatıldığını bildirmiştir.^[5]

• Ebu Gureyb Cezaevi işkenceleri
• Bagram Cezaevi işkenceleri
• Guantanamo Kampı
• Geliştirilmiş sorgulama teknikleri