Cemal Süreya bibliyografyası - Vikipedi

Cemal Süreya bibliyografyası
Çalışmaları
↙Derleme 2
↙Şiir 7
↙Röportaj 1
↙Dergi 1
↙Deneme 7
↙Günlük 1
↙Çocuk 1
↙Mektup 1

Cemal Süreya (1931-1990), hayatı boyunca şiir, deneme, eleştiri, çeviri, günlük ve antoloji alanında eserler vermiştir. Türk şiirinde modernist bir hareket olan İkinci Yeni şiirinin öncü şairlerinden biri Süreya, ilkokul sıralarında Ali cenkleri ve bir takım dinî içerikli eserleri okumuş ve dergi çalışmaları yapmıştır. Şairliğe ilk adımını, ortaokul arkadaşı ve sonradan eşi olan Seniha Hanım'a yazdığı şiirler oluşturmaktadır.[1][2] Lisedeyken Eski edebiyatla ilgilenen şair, Osmanlıcayı kendi kendine öğrenmiş ve şiirlerini aruz ölçüsüyle yazmıştır.[3] İlk şiirini, "Şarkısı-Beyaz", 8 Ocak 1953 tarihli Mülkiye dergisinde yayımlamıştır.[4] Derginin nisan sayısında "Di Gel", mayıs sayısında "Çıkmaz Sinir" yer almıştır.[5] Ayrıca Asır, Yeditepe, Yenilik dergilerine de şiirler göndermeye başlamıştır.[6] Şairlik duygusunu yaratan ilk etken, annesinin ona anlattığı Kerem ile Aslı hikâyesi, ikinci etken de Ali cenkleri ve Köroğlu kitaplarıdır.[4] Başlarda Garip hareketine ilgi duymayan Süreya, yeni şiire ilgisi Ahmet Muhip Dıranas'ın "Kar" şiiriyle başlamıştır.[1] Yeni şiire yönelmesi Dıranas ve Özdemir Asaf'a[7] olan ilgisiyle gelişmiştir.[8] Süreya'yı şöhrete kavuşturan şiir Yeditepe dergisinde Haziran 1954'te yayımlanan "Gül" şiiridir.[9] Eserlerini Yeditepe'nin yanı sıra Şiir Sanatı, Evrim, Yenilik, Şimdilik, Pazar Postası gibi yerlerde yayımlamaya devam etmiştir. Üvercinka (1958), Göçebe (1965), Beni Öp Sonra Doğur Beni (1973), Uçurumda Açan (1984), Sıcak Nal (1988), Güz Bitigi (1988) ve Sevda Sözleri (1990) şiir kitaplarını yayımlamıştır. Ayrıca Fransızcadan kırka yakın kitabı Türkçeye çevirmiştir. Onüç Günün Mektupları (1990) dışında hiçbir yazısı veya şiiri, dergi ve gazetede yayımlanmadan kitaba dönüşmemiştir. Kendini "sol sempatizanı demokrat aydın"[10] olarak gören Süreya, Papirüs dergisini çıkarmış ve bu dergide edebî görüşlerini açıklamasının yanı sıra dergiyi bir aydın olarak da fikirlerini ortaya koymak için bir araç olarak kullanmıştır.

Yazdığı kitaplarla 1959'da Yeditepe Şiir Armağanı[11] (Üvercinka), 1966'da Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü[12] (Göçebe) ve 1988'de Necatigil Şiir Ödülü[13] (Sıcak Nal ile Güz Bitigi) kazanmıştır. Kitap-lık dergisinin Türkiye'nin kuruluşunun 75. yıldönümü sebebiyle 1998'de hazırladığı "75 Yılda 75 Kitap listesi"nde iki kitabıyla (Üvercinka ve Sevda Sözleri) yer almıştır..[14] Ayrıca çocuklar için ele aldığı yazılardan oluşan ve daha sonradan kitaplaştırılan Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan 100 temel eser listesinde 30. sırada yer almıştır.[15] 1991'den itibaren Cemal Süreya Kültür ve Sanat Derneği tarafından Cemal Süreya Şiir Ödülü verilmektedir.

Şiir

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cemal Süreya'nın şiir kitapları
Adı İlk yayım tarihi İlk yayınevi Notlar
Üvercinka 1958 Yeditepe Yayınları
Göçebe 1965 de Yayınevi
Beni Öp Sonra Doğur Beni 1973 E Yayınevi
Uçurumda Açan 1984 Can Yayınları Önceki şiir kitaplarını da içinde barındıran Sevda Sözleri'nin içinde yer almıştır.
Sıcak Nal 1988 Dönemli Yayıncılık
Güz Bitigi 1988 Dönemli Yayıncılık
Sevda Sözleri 1990 Can Yayınları Süreya'nın daha önce yayımlanan şiirlerini içinde barındırmaktadır.

Dergi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cemal Süreya'nın yayımladığı dergiler
Adı İlk yayım yılı Son yayım yılı Notlar
Papirüs 1960 1981 Dergi üç dönem hâlinde aralıklarla yayımlanmıştır.

Deneme

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cemal Süreya'nın deneme kitapları
Adı İlk yayım yılı İlk yayınevi Notlar
Şapkam Dolu Çiçekle 1976 Ada Yayınları
Günübirlikler 1982 Adam Yayınları
99 Yüz 1991 Kaynak Yayınları Süreya'nın ölümünden sonra yayımlanmıştır.
Folklor Şiire Düşman 1992 Can Yayınları Süreya'nın ölümünden sonra yayımlanmıştır.
Aydınlık Yazıları/Paçal 1992 Kaynak Yayınları Süreya'nın ölümünden sonra yayımlanmıştır.
Oluşum'da Cemal Süreya 1992 Oluşum Yayınları Süreya'nın ölümünden sonra yayımlanmıştır.
Papirüs'ten Başyazılar 1992 Cem Yayınevi Süreya'nın ölümünden sonra yayımlanmıştır.

Mektup

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cemal Süreya'nın mektupları
Adı İlk yayım yılı İlk yayınevi Notlar
Onüç Günün Mektupları 1990 Can Yayınları

Günlük

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cemal Süreya'nın günlükleri
Adı İlk yayım yılı İlk yayınevi Notlar
Günler 1991 Broy Yayınları Süreya'nın ölümünden sonra yayımlanmıştır.

Derleme

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cemal Süreya'nın antoloji kitapları
Adı İlk yayım yılı İlk yayınevi Notlar
Mülkiyeli Şairler 1966 Ekin Basımevi Yayınları
100 Aşk Şiiri 1967 Gerçek Yayınevi

Çocuk

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cemal Süreya'nın çocuk kitapları
Adı İlk yayım yılı İlk yayınevi Notlar
Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi 1993 Broy Yayınları Süreya'nın ölümünden sonra yayımlanmıştır.

Röportaj

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cemal Süreya'nın söyleşi kitapları
Adı İlk yayım yılı İlk yayınevi Notlar
Güvercin Curnatası 1997 Yapı Kredi Yayınları Süreya'nın ölümünden sonra yayımlanmıştır.

Çeviri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Düzyazı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cemal Süreya'nın Türkçeye çevirdiği eserler
Eser Eserin yazarı Çevirinin
yayım yılı 		Çevirinin
ilk yayınevi 		Notlar
Gelinlik Kız Eugène Ionesco 1964 de Yayınları
Küçük Prens Antoine de Saint-Exupéry 1965 Bilgi Yayınları R. Tomris ile birlikte
Bir Aşk Kırgınının Şarkısı Guillaume Apollinaire 1965 de Yayınları R. Tomris ile birlikte
Günümüz Sağcı Fikirleri Simone de Beauvoir 1966 Dönem Yayınları
Sade'ı Yakmalı mı? Simone de Beauvoir 1966 Fahir Onger Yayınları
Amerika Birleşmemiş Devletleri Vladimir Posner 1967 Gerçek Yayınları
Aşkın Suçları Marquis de Sade 1967 Fahir Onger Yayınları
Palto Nikolay Vasilyeviç Gogol 1968 Varlık Yayınları Gogol'dan oyunlaştıran J. Cosmos
Gök Cephesi Nguyen Dinh Thi 1968 Cem Yayınevi
32 Saat Özgürlük Gyula Hernádi 1968 Habora Yayınları
Millî Kurtuluş Cephesi Douglas Bravo 1969 Ant Yayınları
Emperyalizm: Kapitalizmin En Yüksek Aşaması Vladimir Lenin 1969 Sol Yayınları
Dine Karşı Düşüncenin Tarihi Albert Bayet 1970 Varlık Yayınları
Büyük Ahlak Doktrinleri François Gregoire 1971 Varlık Yayınları
Vadideki Zambak Honoré de Balzac 1971 Altın Kitaplar
Gönül ki Yetişmekte Gustave Flaubert 1971 Adam Yayınları
Bir Tanem Félicien Marceau 1971 Hürriyet Yayınları
Goriot Baba Honoré de Balzac 1974 Altın Kitaplar
Meyhane Emile Zola 1974 Altın Kitaplar
Çin Uyanınca Alain Peyrefitte 1975 E Yayınları G. Demiray ile
Venezuela Makiliklerinde Douglas Bravo Konuşuyor Bilinmiyor 1976 Taban Yayınları
Mutluluk Getiren Seks Crawley Lawrence 1976 Seçme Kitaplar
Emeğin ve Emekçinin Tarihi Pierre Brizon 1977 Onur Yayınları
Faşizmin Analizi Maria-Antonietta Macciocchi 1977 Pavel Yayınları
Kırmızı Balon Albert Lamorisse 1980 Cem Yayınları
Yarını Bilen Adam Nostradamus J. C. Fontbrune 1982 Milliyet Yayınları Birsen Sağnak imzasıyla
Eski İnsanlar Eski Evler:
19. Yüzyılda Beyoğlu'nun Sosyal Topoğrafyası 		Said Naum Duhani 1984 Turin Yayınları
Sosyoloji Tarihi Gaston Bouthoul Bilinmiyor Bilinmiyor
Madam Bovary Gustave Flaubert Bilinmiyor Bilinmiyor
Sefiller Victor Hugo Bilinmiyor Bilinmiyor
Nekrassov Jean-Paul Sartre Bilinmiyor Bilinmiyor
Kürtler Bazil Nikitin Bilinmiyor Bilinmiyor
İhtilalin Özü Mao Zedung Bilinmiyor Bilinmiyor
Yeşil Papa Miguel Angel Asturias Bilinmiyor Bilinmiyor
Duygusal Eğitim Gustave Flaubert Bilinmiyor Bilinmiyor

Şiir

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cemal Süreya'nın Türkçeye çevirdiği şiir kitapları
Eser Çevirinin
yayım yılı 		Çevirinin
ilk yayınevi 		Notlar
Yürek ki Paramparça 1995 Yapı Kredi Yayınları Derleyen ve hazırlayan: Eray Canberk

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
Özel
  1. ^ a b Deniz 2014, s. 3.
  2. ^ Papak 2013, s. 12.
  3. ^ Güler 2004, s. 10.
  4. ^ a b Papak 2013, s. 13.
  5. ^ Güler 2004, s. 9.
  6. ^ Duruel & Perinçek 1995, s. 102.
  7. ^ Koç 2006, s. 14.
  8. ^ Duruel & Perinçek 1995, s. 55.
  9. ^ Deniz 2014, s. 4.
  10. ^ Koçman 2002, s. 219.
  11. ^ Hızlan, Doğan (14 Haziran 2008). "Elli yıldır ÜVERCİNKA". Hürriyet. 28 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2018. 1958 Yeditepe Şiir Armağanı'nı kazandıran bu kitap, yayımlandığı günden beri, dünya şiir tarihinde pek az ilk kitaba nasip olan bir efsane aylasıyla çevrili durumda. 
  12. ^ Süreya 2002, s. 113, "Mutluluğun Şiiri Yazılamaz".
  13. ^ Süreya 2002, s. 179, "Kişi, Kendi Yüzünü Göremez".
  14. ^ "75 yılın kitapları". 26 Mart 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018. 
  15. ^ "MEB 100 Temel Eser (İlköğretim – Ortaöğretim)". 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2018. 
Genel
  • Deniz, Sunay (2014). Cemal Süreya'nın Şiirlerinde Kelime Dünyası. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 
  • Duruel, Nursel; Perinçek, Feyza (1995). Cemal Süreya/Şairin Hayatı Şiire Dahil. İstanbul: Kaynak Yayınları. ISBN 9753431090. 
  • Güler, Ahmet Farukk (2004). Cemal Süreya 'nın şiirlerinin tematik ve yapı bakımından incelenmesi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 
  • Koç, Metin Necmi (2006). Cemal Süreya’nın Düzyazılarında Şiir İle İlgili Görüşleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. 
  • Papak, Özge (2013). Cemal Süreya'nın Şiirlerinde Dil Sapmaları Ve Ad Aktarmaları. Kayseri: Erciyes Üniversitesi. 
  • Süreya, Cemal (2002). Duruel, Nursel (Ed.). Güvercin Curnatası Konuşmalar, Soruşturma Yanıtları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN 975-363-697-0. 
    • Koçman, Ali (2002). "Şiir Bir Karşı Çıkma Sanatıdır". Güvercin Curnatası Konuşmalar, Soruşturma Yanıtları. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Cemal_Süreya_bibliyografyası&oldid=29848128" sayfasından alınmıştır